"Landbouw heeft nood aan robuustere markt"

“We bevinden ons vandaag op een vulkaan van schulden die elk moment kan uitbarsten. Die situatie vraagt om een robuustere markt. De voorbije jaren stond alles in het teken van optimalisering. Denk maar aan het Europees landbouwbeleid dat werd aangepast om vooral niet marktverstorend te werken. Maar incidenten als de EHEC-crisis tonen aan dat dit niet werkt.” Dat zegt Ivan Van de Cloot, hoofdeconoom bij de denktank Itinera.

Van de Cloot blikt in het VILT-magazine Landgenoten vooruit naar 2030, maar geeft meteen mee dat door die lange tijdspanne zijn analyses veel onzekerder zijn. In ieder geval gaat hij ervan uit dat iedereen moet uitzweten wat we in het recente verleden gezaaid hebben. “Ecologisch en economisch hebben we een voorschot genomen op de toekomst. We bevinden ons op een vulkaan van schulden en om de zoveel tijd zal de vulkaan uitbarsten. Dat gaat gepaard met een teruggrijpen naar zekerheden.”

Hoewel hij niet uitsluit dat in de landbouwsector meer mensen met beide voeten op de grond zijn gebleven, merkt hij toch ook daar aanwijzingen dat we ons op een schuldenberg bevinden, zoals de prijs van grond of de prijs die starters investeren en op hun loopbaan moeten zien af te betalen. “Zo’n vulkanische situatie vraagt om een robuustere markt. We gaan meer moeten denken zoals een ingenieur een brug maakt: die berekent wat de grootste schok kan zijn waar de brug aan blootgesteld kan worden en maakt ze vervolgens drie keer zo sterk.”

Volgens de econoom is dat een totaal andere filosofie dan hoe de voorbije jaren naar economie en landbouw is gekeken. “Buffers en overschotten waren niet nodig. Alles moest economisch en financieel overgeoptimaliseerd zijn”, legt Van de Cloot uit. Om meer robuustheid in te bouwen, pleit hij ervoor om te zorgen dat je ook voorbereid bent op iets wat niet voorspelbaar is. “Daarbij denk ik aan gebeurtenissen zoals een failliet van de eurozone of een zware politieke crisis met bijhorende in- of uitvoerbeperkingen.” Zowel op sectorniveau als op bedrijfsniveau moet iedereen op zoek naar meer robuustheid.

Globalisering gaat in de ogen van Van de Cloot ook gepaard met toegenomen lokalisering en dat kan kansen inhouden voor de Europese landbouw. “De wereldeconomie is op een onduurzame leest geschoeid en dat moet onvermijdelijk worden gecorrigeerd. De kans is reëel dat transport daardoor straks duurder wordt, wat import uit verre landen minder interessant maakt. Ook ontstaat er door de klimaatverandering in delen van de wereld een tekort aan water . Het is daarom niet ondenkbaar dat Europa nog meer de landbouwfabriek van de wereld wordt”, besluit de econoom.

Lees het volledige artikel 'Onze economie is overgeoptimaliseerd' in het winternummer van Landgenoten.