IKEA staakt verkoop dieronvriendelijk dons na reportage

Wie onder een goedkoop donsdeken slaapt, riskeert de nacht door te brengen met pluimen die brutaal uit levende ganzen gerukt zijn. Dat blijkt uit stiekem gefilmde tv-beelden uit kwekerijen in China, Hongarije en Polen. Woonwarenhuis IKEA, dat tot voor kort dat soort dekbed verkocht, haalde ze meteen uit de rekken.

De Zweedse documentaire die het VRT-programma 'Panorama' uitzond, toont schokkende beelden van ganzen die heftig krijsend worden gepluimd. Wanneer ze - van buik tot kop kaal - weer losgelaten worden, strompelen de vogels verdwaasd en vaak ook verwond weg. Dat de werkwijze een bijzonder pijnlijke vorm van dierenmishandeling is, lijdt geen twijfel.

"Het is alsof ik uw haar zou uittrekken", vertelt dierenarts Johan Beck-Friis in Het Laatste Nieuws. Meestal gebeurt het kaalplukken op boerderijen die ganzen kweken voor hun lever en zijn dons en pluimen slechts een nevenproduct. Behalve in China, dat 80 procent van de wereldproductie van vogelveren voor z'n rekening neemt, werd ook gefilmd in Hongarije - 's werelds grootste leverancier van foie gras - en Polen.

"Bij ganzen en eenden die speciaal voor hun dons gekweekt worden, gaat het er dan ook heel anders aan toe", zegt Piet Oeyen, zaakvoerder van donsdekenfabrikant Fja-Oeyen in het Kempense Mol. "De vogels lopen daar buiten, zodat ze dik winterdons vormen. Dat wordt enkel tijdens de rui in het voorjaar gewonnen door het met de vingers los te kammen".

Een van de handelaars in goedkope donsdekens is de Zweedse meubelgigant IKEA. Het meubelconcern ondernam meteen actie. "Wij hebben ons hele assortiment geëvalueerd", stelt de woordvoerster. "Wij accepteren geen enkele vorm van dierenmishandeling bij het maken van onze producten". De samenwerking met een 'foute' leverancier werd direct opgezegd en de twee producten die 'levend' dons bevatten, zijn meteen uit de schappen gehaald. Het ging om een bepaald soort dekbed en kussen.

De Nederlandse Dierenbescherming wil dat er een Europees keurmerk komt voor producenten waar dons in zit. Dat heeft voorzitter Frank Dales van de dierenrechtenorganisatie gemeld. Dales gaat het onderwerp met de Euro Group for Animals, een Europese koepelorganisatie van dierenbeschermers, op korte termijn onder de aandacht brengen van bij de Europese Unie.

In de meeste Europese landen is het verboden om ganzen en eenden te plukken als ze nog leven. Officieel mag het dons pas geplukt worden als de vogels zijn geslacht, maar in Poolse, Hongaarse en Chinese kwekerijen worden de dieren meerdere keren geplukt voordat ze worden geslacht. Volgens de Dierenbescherming staat dit gelijk aan foltering.