“Iets minder nitraat gemeten dan in 2018”

De resultaten van de nitraatresidumetingen van 2019 zijn bekend. “De jaarlijkse nitraatresiducampagne, die loopt van 1 oktober tot 15 november, is een belangrijk instrument om na te gaan of de landbouwers oordeelkundig bemesten”, licht de Vlaamse Landmaatschappij toe. Bij een correcte bemesting, blijft na de oogst niet te veel nitraat achter in de bodem dat kan uitspoelen naar het grond- en oppervlaktewater. Het gemiddelde gemeten nitraatresidu van de voorbije campagne bedraagt 85 kg N/ha. “Die uitkomst is iets beter dan in 2018, toen het gemiddelde 90 kg N/ha bedroeg. De jaren daarvoor, van 2015 tot 2017, lag het gemiddelde wel lager dan nu.”

In het najaar van 2019 moesten 10.184 bedrijven het nitraatresidu op een van hun percelen laten meten (perceelsevaluatie) en 3.681 bedrijven moesten dat op meerdere percelen laten doen (bedrijfsevaluatie). Dit alles in het kader van de jaarlijkse nitraatresiducampagne. Die campagne wordt uitgevoerd omdat er een duidelijk verband is tussen het nitraatresidu in de bodem op het einde van het groeiseizoen en het risico op uitspoeling van nitraten naar oppervlakte- en grondwater in de winter. De uitspoeling moet zo veel mogelijk beperkt worden om de waterkwaliteit in Vlaanderen verder te verbeteren.

“In totaal werden 518 perceels- en 194 bedrijfsevaluaties geannuleerd, voornamelijk wegens teeltschade”, licht Els Seghers, adjunct-woordvoerder van de Vlaamse Landmaatschappij toe. “Er konden dus in het totaal 9359 perceelsevaluaties gebeuren - waaronder 4757 op kosten van de Mestbank - en 3178 bedrijfsevaluaties. Daarnaast waren er 616 landbouwers die hun verplichting niet nakwamen of de staalname verhinderden.”

Het gemiddelde gemeten nitraatresidu van de voorbije campagne bedraagt 85 kg N/ha, iets lager dan in 2018. “Kijken we per teeltgroep, dan zien we dat het gemiddelde gemeten nitraatresidu dit jaar iets lager ligt dan in 2018 voor alle teeltgroepen, behalve voor de groep overige teelten. De sterke stijging voor de ‘overige teelten’ in 2019, is wellicht toe te schrijven aan het feit dat bieten vroeger tot die teeltgroep behoorden en nu, sinds MAP6, als aparte teeltgroep worden gezien.”

Een lichte daling ten opzichte van 2018 dus, maar het gemiddelde van 2019 ligt wel hoger dan de jaren daarvoor, van 2015 tot 2017. “De Mestbank legt gevolgen en maatregelen op aan alle bedrijven waar te hoge nitraatresiduwaarden worden gemeten”, klinkt het. “Die gelden voor het hele kalenderjaar 2020 en zijn gericht op een maximale vermindering van het risico op uitspoeling van nutriënten. Naargelang de gradatie van de overschrijding worden andere gevolgen en maatregelen opgelegd.”

Landbouwers die de eerste drempelwaarde overschrijden in gebiedstype 1, 2 of 3, mogen in 2020 geen derogatiemaatregelen meer toepassen op die percelen. “Bovendien moeten ze het jaar nadien meteen een bedrijfsevaluatie laten doen”, aldus de Vlaamse Landmaatschappij.

Meer weten? Lees de resultaten hier.