"Hamsteren is overbodig en nefast voor economie"

Dat het coronavirus impact heeft op het economische leven is stilaan duidelijk. De beurzen kelderden, in China liggen de havens zo goed als stil en luchtvaartmaatschappijen schrappen de ene vlucht na de andere. Ondertussen wordt het duidelijk dat in Vlaanderen mensen aan het hamsteren zijn geslagen uit vrees dat het coronavirus het dagelijks leven in ons land helemaal lam legt. Volgens retailexpert Gino Van Ossel is die paniek totaal overbodig en zelfs nefast voor onze economie. “Er is geen enkel risico dat we door onze voedselvoorraden heen raken”, klinkt het.

Dat hamstergedrag wordt volgens Gino Van Ossel veroorzaakt door een ‘sneeuwbaleffect’. “Er zijn mensen die van nature meer risicovermijdend zijn dan anderen. Een kleine groep vreest in een quarantainesituatie terecht te komen en begint daarom te hamsteren. Anderen die zich geen zorgen maken, lezen hierover in de krant of horen het op de radio en zien in de winkels rekken leeg staan. Zij willen niet dat ze iets tekort komen en beginnen ook te hamsteren. Doordat onze kuddegeest krijg je dus dergelijk irrationeel gedrag”, stelt hij. 

De Vlerick-professor is van mening dat de sector hier best samen een reactie op formuleert. “Als de ene supermarkt wel meegaat in dit hamstergedrag en de andere niet, dan kan die laatste klanten verliezen”. In de eindejaarsperiode zie je volgens hem dezelfde piekvragen, maar dan ben je als supermarkt wel voorbereid. “Bovendien wordt er in die periode ook effectief meer geconsumeerd, terwijl dit nu niet het geval is. Wanneer je vandaag meer wasmiddel of ravioli in blik verkoopt, dan zal je over één tot drie maanden minder verkopen.” Van Ossel is ervan overtuigd dat er geen enkel risico is dat we door voorraden heen raken.

Of dat effectief zo is, zocht ook De Standaard uit. “Ons land is op vlak van landbouwproductie lang niet zelfvoorzienend. Veevoeders en granen dienen we in te voeren. Vlees, melk en aardappelen voeren we dan weer uit. Maar in het hypothetische geval dat grenzen langdurig afgesloten zouden worden, zouden we vooral beroep moeten doen op wat in de voorraadschuren ligt. En daar zit het plaatje wel goed”, stelt de krant.

Een snelle berekening leert dat we het equivalent van de aardappelconsumptie voor 12,5 miljoen mensen gedurende een jaar in de voorraadschuren van landbouwers en in de frigo’s van diepvriesbedrijven hebben liggen. Op vlak van diepvriesgroenten is er ook voldoende voorraad om bijna iedere Belg gedurende een jaar van groenten te voorzien. Zo’n 400.000 ton diepvriesgroenten liggen er vandaag in de magazijnen. Dat is 36,4 kilo per Belg gedurende een jaar, terwijl we gemiddeld zo’n 40 kilo verse groenten per jaar eten.

Granen worden in belangrijke mate ingevoerd via de zeehavens in ons land. Die havens beschikken vaak over grote silo’s, zoals bij Euro-Silo in de haven van Gent. Daar wordt op dit moment 300.000 ton granen opgeslagen. “Het gaat vooral om industriële granen die vooral voor biobrandstoffen worden gebruikt, maar finaal zou je die ook kunnen opeten in het geval van tekorten”, meet De Standaard. Ook in Antwerpen worden granen opgeslagen, al is er daar niet meteen duidelijkheid over de hoeveelheid. Wat wel geweten is, is dat er 250.000 ton gestockeerd wordt.

De krant wijst erop ons land ook heel wat grote voedselverwerkende bedrijven heeft. Zo heeft Barry Callebaut in Wieze één van de grootste chocoladefabrieken ter wereld en bouwt het momenteel het grootste chocolademagazijn ter wereld ter wereld in Lokeren. Daar is zes hectare ruimte voor chocoladeopslag. AB InBev in Leuven is dan weer de grootste brouwerij in West-Europa en Coca-Cola in Gent produceert meer dan 220 miljoen liter per jaar. Bovendien mogen we niet uit het oog verliezen dat België 1,3 miljoen runderen, waarvan 336.000 melkkoeien telt, 5,7 miljoen varkens en 47 miljoen kippen.

En dus besluit ook De Standaard dat een voedseltekort niet aan de orde is. Al bestaat wel dat kans dat specifieke voedingsproducten door het coronavirus tijdelijk uit de rekken kunnen verdwijnen.