Grote interesse voor eerste Vlaams wijnsymposium

De wijnbouw in ons land kende de afgelopen jaren een zeer sterke groei en de ontwikkelingen in de sector zijn positief. “In 2012 was er een totale productie van net geen 300.000 liter Belgische wijn”, aldus Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits. “Tien jaar later is dat ruim zes keer zoveel. En ook het areaal aan wijngaarden is op tien jaar tijd bijna verviervoudigd: in 2012 had België 153 hectare wijngaarden, in 2020 zijn er dat 575.”

“De kans op een goede meerwaardecreatie met wijnbouw stijgt”, weet ook ILVO landbouweconoom Edward Belderbos. “Meerdere factoren spelen daarin mee: de  wijnbouwer verwerkt zelf  zijn geoogste druiven tot een afgewerkt product. Hij kan zijn eigen verkoopkanalen bepalen. Het verhaal, het lokale aspect en de beleving rond wijn zijn een extra troef in de prijssetting en het imago van Vlaamse wijn verbetert gestaag.” Reden genoeg om een wijnsymposium in het leven te roepen en alle actoren rond de tafel te brengen.

Onderzoek stuwt wijnbouwsector

De onderzoekswereld is voor de wijnbouwsector volop bezig met een versnelling: duurzaam wijngaardbeheer, analysetechnieken, beheersing van plantenziektes, gecontroleerde sturing in de vinificatie, zelfs lokaal-beter aangepaste druivenvariëteiten zijn onderzoeksonderwerpen die in samenwerkingsverbanden op de rails (gaan) staan.  Het Instituut voor Landbouw-, Visserij en Voedingsonderzoek en PC Fruit nemen hier het voortouw.

De Vlaamse kenniscentra krijgen de opdracht om te helpen bij de opbouw van een heuse lokale wijntraditie. Het symposium brengt naar buiten wat Vlaanderen in huis heeft aan expertise en innovatie. Tegelijk is het ook een gelegenheid om de behoeften van de sector helder te identificeren.

“Ik roep de onderzoekers op om nauw samen te werken, met elkaar maar ook met hun buitenlandse collega’s, zodat Vlaanderen kan voortbouwen op de expertise die in het buitenland al beschikbaar is.”, reageert minister Crevits. De wijnbouwers worden ook aangespoord om zich als sector te organiseren, om gezamenlijke promotiecampagnes te voeren, om betere labels te ontwikkelen en om in te zetten op innovatie. “Daarvoor is een projectsubsidie van 60.000 euro vrijgemaakt”, klinkt het.

Het is de vzw Belgische Wijnbouwers, die de meerderheid van de Belgische wijnbouwers verenigt, die met de steun aan de slag gaat. “Tot nu toe werken wij louter via vrijwilligers”, zegt voorzitter Boudewijn Waes. “Binnenkort werven wij als belangenvereniging iemand aan die ons zal helpen om een strategische lijn uit te tekenen, waarin herkenbaarheid, promotie en een professionele zelforganisatie elementen zullen zijn.”

‘Cool Climate Wine’

De zogenaamde cool climate wines is een trend in wijnland. Koele klimaatwijnen zijn over het algemeen lichter van body, met minder alcohol, en hogere, meer watertandende zuren dan hun tegenhangers uit warmere teeltgebieden.  “Onze streek wordt steeds gunstiger voor deze cool climate wines”, weet Vicky Everaert, wijnbouw onderzoeker PC Fruit. eOnze druiven rijpen onder omstandigheden met minder uren volle zon en zijn daarom vaak lager in suikers. Door de klimaatsverandering krijgen we steeds meer variëteiten beter rijp, met toch meer behoud van zuren dan hun tegenhangers uit warmere teeltgebieden. Deze verschillen en grillen van de natuur vormen naast een kans ook uitdagingen voor de teelt.”

Bron: Federale Overheidsdienst Economie, K.M.O., Middenstand en Energie

Basis- en praktijkkennis van grond tot (wijn)glas

Zowel starters als professionele wijnbouwers hebben nood aan praktische kennis en ondersteuning.  “Wijn maken is een langdurig complex proces dat een brede waaier aan expertise vergt”, reageert Marc De Loose, wetenschappelijk directeur bij het ILVO. “Op het eerste Vlaamse wijnsymposium trachten we hier op in spelen door expertise vanuit die verschillende hoeken aan het woord te laten.”

De ambitie is om wijnbouw en de relevante onderzoeksdomeinen met elkaar nog meer in contact te brengen met als doel het realiseren van een efficiëntere kennisdeling en het initiëren van vraag gedreven onderzoek dat leidt tot implementatie van innovaties in de wijnbouw praktijk.

“Met de toenemende wijnbouw in Vlaanderen kwam enkele jaren geleden de vraag bij PCFruit om de wijnbouwers te ondersteunen in hun teelt-technische uitdagingen”, zegt Dany Bylemans van Proefcentrum Fruitteelt vzw. “Hiernaast zijn er echter nog vele andere aspecten waar de sector mee te maken krijgt. Door het uitwisselen van kennis en expertise tussen de verschillende praktijkcentra in Vlaanderen, België, maar ook in Europa kunnen we de verschillende behoeften van de sector invullen. De feedback van telers is dan ook heel belangrijk om samen met hun projecten op poten te kunnen zetten.”

Ook Alain Bloeykens, wijnexpert van Het Nieuwsblad, bevestigt dat de kwaliteit van onze wijnen erop vooruitgaat. “Met rasse schreden, zelfs”, zegt hij. “Ook daaraan merk je dat de tijd van experimenteren voorbij is. ­Onze wijnbouwers gaan zich bijscholen in binnen- en ­buitenland, en ze investeren in goede apparatuur. De toenemende kwaliteit is ook te danken aan de klimaatverandering: met warmer weer kan je gewoon betere wijn maken. We waren al goed in schuimwijn en in wit, de laatste jaren zie je dat een aantal domeinen er ook in slagen om goede rode wijn te maken.”

En die kwaliteit kan zeker nog toenemen. “Er zijn de afgelopen jaren heel wat hectaren aan wijnranken bijgekomen”, aldus Bloeykens. “Dat zijn dus jonge wijnstokken. Maar hoe ouder de stokken, hoe beter de wijn. Het enige probleem met de Belgische wijn is dat hij nooit goedkoop zal worden. Ga dus niet zitten wachten op flessen van vier of vijf euro. Dat komt omdat de oppervlakte van onze wijndomeinen relatief klein blijft, terwijl de kosten - oogstmachine, persinstallatie - wel hoog blijven.”