Grondenbank beschikt over 27 miljoen euro voor grondverwerving in 2021

Voor het beheer van onroerend goed beschikt de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) over een Grondenbank. Met die Grondenbank kan de VLM onroerende goederen uit de agrarische structuur verwerven, ruilen, beheren en/of overdragen; grondreserves aanleggen voor ruil in functie van projecten voor bosuitbreiding of natuurbehoud en landbouwbedrijven verplaatsen naar de agrarische structuur.  

Het patrimonium van de Grondenbank dat toebehoort aan de Vlaamse Landmaatschappij omvat vandaag 6.000 kadastrale percelen met een totale oppervlakte van ongeveer 4.192 hectare.  

"De komende jaren komen er heel wat projecten in de open ruimte waarin de grondenbank een rol moet spelen, denk maar aan IHD-PAS, bebossingsprojecten en de Blue Deal", stelt Stijn De Roo. "Bij deze projecten met ruimtelijke impact op land- en tuinbouw is de vraag naar ruilgrond hoog, maar toch liggen de cijfers over de effectief geruilde gronden laag. We moeten er over blijven waken dat Vlaanderen voorbereid is op deze projecten en dat de Grondenbank ook haar rol kan vervullen." 

Verkoop, aankoop en ruil in 2019 en 2020

In 2019 verwierf de Grondenbank ongeveer 437 hectare via aankoop en ruil. De gemiddelde aankoopprijs bij de verwerving van gronden bedroeg 68.000 euro per hectare. Deze prijs is inclusief de vergoeding aan de gebruiker voor het stopzetten van zijn gebruik, maar exclusief aktekosten en extra flankerende vergoedingen die van toepassing zijn bij een aantal lokale grondenbanken.

De Grondenbank verkocht of ruilde in datzelfde jaar circa 153 hectare aan een gemiddelde prijs van 55.000 euro per hectare. Kosteloze overdrachten zijn buiten beschouwing gelaten. In 2019 ging in totaal ongeveer 32 hectare uit de Grondenbank naar ruilgrond.

 De totaal verworven oppervlakte in 2020, zowel via aankoop als via ruil, tot november 2020 bedroeg bijna 425 hectare. De gemiddelde aankoopprijs in 2020 bij de verwerving van gronden bedroeg afgerond 56.000 euro per hectare. In deze prijs is inbegrepen de waarde van de grond die toekomt aan de verkoper en de vergoeding aan de gebruiker voor het stopzetten van zijn gebruik. De aktekosten en de extra flankerende vergoedingen die in uitvoering van het flankerend landbouwbeleid bij een aantal lokale grondenbanken van toepassing zijn, zijn opnieuw niet inbegrepen. 

De oppervlakte die tot november werd vervreemd in 2020 bedraagt ongeveer 57 hectare. Deze oppervlakte omvat alle gronden die in 2020 op grond van een goedgekeurde beslissing door het beslissingsorgaan van de VLM zijn verkocht of afgestaan bij een grondruil, exclusief kosteloze overdrachten. De gemiddelde prijs in 2020 voor het vervreemden van gronden, zowel via verkoop als via ruil, bedroeg ongeveer 68.000 euro per hectare. In diezelfde periode in 2020 ging in totaal 42 hectare uit de grondenbank naar ruilgrond. Er werd 27,9 hectare verworven in functie van de lokale grondenbank bebossing.   

Met betrekking tot deze gemiddelde prijzen merkt de minister op dat de in 2019 en 2020 verworven oppervlakte een grote verscheidenheid aan gronden omvat: landbouwgronden met een groene bestemming, landbouwgronden met een gele bestemming, niet-landbouwgronden zoals bossen en dreven, bebouwde en onbebouwde landbouwgronden, … Daarom wordt enkel een gemiddelde weergegeven, en bijvoorbeeld geen minimale of maximale aankoopprijs. 

Bijsturing Blue Deal

Op de vraag of de minister haar beleidsdoelstellingen inzake de Grondenbank in 2021 zal bijsturen, antwoordde Demir dat het Blue Deal-project, dat de strijd aanbindt tegen droogte en waterschaarste, één van haar beleidsprioriteiten is. “Bij de begrotingsaanpassing 2021 zal ik voor dit project budget vrijmaken voor de oprichting van een lokale grondenbank."