"Gezondheidsclaims worden voorrecht van multinationals"

Sinds Europa de wetgeving op gezondheidsclaims van voeding verstrengde, werd acht op tien aanvragen tot goedkeuring afgewezen door het Europees Agentschap voor Voedselveiligheid (EFSA). “Kleine bedrijven hebben vaak niet de middelen voor een uitgebreide bewijsvoering. Gezonde voeding wordt zo het voorrecht van enkele multinationals”, stelt Chris Moris van FEVIA, de federatie van de voedingsindustrie.

Alle EU-lidstaten dienden samen maar liefst 44.000 dossiers in bij de Europese Commissie over claims die het hebben over een algemeen positief effect voor de gezondheid van een bepaald voedingsproduct. Daarvan schoof de Commissie er 4.637 door naar het EFSA voor advies. Twintig procent kreeg een positief advies, de overige tachtig procent werd afgewezen. Zo werd bijvoorbeeld de gezondheidsclaim geweigerd dat suikervrije kauwgum helpt tegen tandplak.

Ook de vele drankjes en yoghurtjes met probiotica stuitten op negatief advies. Yakult besloot eerder al een aanvraag in te trekken, toen duidelijk werd welke maatstaven er gehanteerd werden. Ook Danone, dat Actimel en Activia produceert, heeft al twee keer een dossier ingetrokken en steekt zijn frustratie over de procedure niet onder stoelen of banken.

"Bedrijven worden veel voorzichtiger in de claims over gezondheid waarmee ze hun producten promoten", weet Moris. Volgens hem gaat Europa in oktober een eerste grote lijst publiceren van claims die definitief zijn afgewezen en dus binnen de zes maanden moeten verdwijnen. "Het afschrikeffect daarvan valt niet te onderschatten." Lieve Busschots, woordvoerster van het Voedselagentschap, ziet daar geen probleem in. Volgens haar was het nodig om orde te scheppen in de wildgroei aan claims.

FEVIA is ervan overtuigd dat deze strenge aanpak vooral de grote multinationals zal bevoordelen. "Zij hebben de middelen om grondig voorbereide dossiers in te dienen. Voor vele kleine bedrijfjes is dat uitgesloten", aldus Moris. Eén van de eerste claims die werden goedgekeurd, is dat Benecolmargarine cholesterolverlagend werkt. "Dat is een product van Johnson & Johnson, één van de grootste multinationals ter wereld. Wellicht hebben ook kleinere bedrijven een soortgelijke aanvraag ingediend, maar zij wachten nog op evaluatie. Intussen verovert Benecol wel als eerst de markt", klinkt het.