Gaat boer percelen bewerken op advies van bodemsensor?

Landbouwers vertrouwen op hun eigen ervaring en kennis van percelen om te beslissen wanneer het optimaal is om met de voorjaarswerkzaamheden te starten. Seizoenspachten en grotere oppervlakten doen deze kennis echter vervagen. In opdracht van het Interreg-project BodemBreed werd onderzocht of bodemsensoren bruikbare informatie over bodemstructuur en bewerkbaarheid van percelen kunnen leveren.

Een verminderde bewerkbaarheid vindt vaak zijn oorzaak in een matige bodemkwaliteit, die het gevolg kan zijn van verdichting of erosie. Dit kan direct tot uiting komen bij de zaaibedbereiding, maar ook later tijdens de gewasontwikkeling en bij de oogst. Daarom onderzocht het Nederlandse Nutriënten Management Instituut (NMI) voor het BodemBreed-project of bodemsensoren ingezet kunnen worden voor het meten van en het adviseren over bodemstructuur en bewerkbaarheid van landbouwgrond.

In een eerste fase werd een inventarisatie gemaakt van bestaande bodemsensoren. De drie meest geschikte sensoren (RhoC, EM38 en NIRS) werden vervolgens getest op basis van metingen op drie bestaande proefvelden. De grote verschillen in bodemstructuur en bodembewerking tussen de proefvelden bemoeilijkten het vinden van een verband tussen de sensorwaarden en de klassieke metingen van bodemkwaliteit over de proefvelden heen. Toch werd duidelijk dat RhoC en EM38 mogelijkheden bieden voor de bepaling van de bulkdichtheid in landbouwgronden. Ook biedt EM38 perspectief voor het bepalen van de bodemtextuur en RhoC voor het bepalen van de indringingsweerstand.

Op dit moment is er nog onvoldoende kennis beschikbaar om deze bodemsensoren te kunnen inzetten in de landbouw en de meetresultaten te interpreteren naar adviezen voor landbouwkundig handelen. De resultaten van deze studie tonen wel aan dat de inzet van bodemsensoren in de landbouw perspectief biedt en dat verder onderzoek zinvol is.

Dit verder onderzoek moet ernaar streven om te komen tot perceelskaarten op basis van sensormetingen (bijvoorbeeld ter bepaling van bulkdichtheid en vochtgehalte), die dan ondersteunend kunnen zijn bij het nemen van een beslissing of bodembewerking geoorloofd is en welke vorm van bodembewerking best wordt toegepast.