Fyto-industrie neemt Wereldwaterdag ter harte

Vijfentwintig jaar geleden werd 22 maart door de Verenigde Naties uitgeroepen tot Wereldwaterdag. De gewasbeschermingsmiddelenindustrie in ons land vestigt daar de aandacht op omdat de sector ruchtbaarheid wil geven aan de inspanningen die het doet om te vermijden dat gewasbeschermingsmiddelen in het water terechtkomen. Met sensibilisering van de gebruikers zoals het stakeholderinitiatief TOPPS doet, wil men het verschil maken op het terrein. TOPPS staat voor ‘Train Operators to Promote Best Management Practices and Sustainability’. Het West-Vlaamse onderzoekscentrum Inagro is één van de partners en reikt landbouwers tips aan om waterverontreiniging te voorkomen.
21 maart 2017  – Laatste update 4 april 2020 15:33
Lees meer over:

Vijfentwintig jaar geleden werd 22 maart door de Verenigde Naties uitgeroepen tot Wereldwaterdag. De gewasbeschermingsmiddelenindustrie in ons land vestigt daar de aandacht op omdat de sector ruchtbaarheid wil geven aan de inspanningen die het doet om te vermijden dat gewasbeschermingsmiddelen in het water terechtkomen. Met sensibilisering van de gebruikers zoals het stakeholderinitiatief TOPPS doet, wil men het verschil maken op het terrein. TOPPS staat voor ‘Train Operators to Promote Best Management Practices and Sustainability’. Het West-Vlaamse onderzoekscentrum Inagro is één van de partners en reikt landbouwers tips aan om waterverontreiniging te voorkomen.

Mondiaal vraagt Wereldwaterdag in de eerste plaats aandacht voor de toegang tot drinkbaar water. De millenniumdoelstelling rond drinkbaar water werd reeds in 2010 behaald. Ze formuleerde in 2000 de doelstelling om het aandeel mensen dat in 1990 geen toegang had tot drinkbaar water te halveren tegen 2015. Toch zijn er vandaag nog altijd 663 miljoen mensen die niet beschikken over veilig water dichtbij hun woonplaats. Zij gebruiken dagdagelijks verontreinigd water, of moeten uren stappen tot de dichtstbijzijnde bron met drinkbaar water. Onveilig water en een gebrek aan sanitaire voorzieningen en hygiëne veroorzaken ieder jaar om en bij de 842.000 sterfgevallen.

Dit jaar krijgt Wereldwaterdag ‘afvalwater’ mee als thema. De achterliggende vraag is hoe we erin kunnen slagen om minder afvalwater te produceren, of hoe we het kunnen zuiveren en hergebruiken. Vandaag lukt dat op wereldschaal niet met 80 procent van al het afvalwater van huishoudens en bedrijven. Het wordt geloosd en daardoor verontreinigt het afvalwater het milieu. Waardevolle nutriënten die erin zitten, worden niet gerecupereerd. De zesde duurzame ontwikkelingsdoelstelling stelt voorop dat er tegen 2030 duurzaam omgesprongen wordt met water, en omvat de doelstelling om het aandeel onbehandeld afvalwater dat geloosd wordt te halveren.

België scoort mondiaal goed op vlak van drinkwater- en sanitaire voorzieningen én wat de zuivering van afvalwater betreft, maar dat betekent niet dat water ons niet voor uitdagingen zou stellen. Je kan ze zelfs specifiek toespitsen op de interactie tussen landbouw en water: enerzijds waterkwaliteitsproblemen door verontreiniging met nutriënten uit mest en met restanten van gewasbeschermingsmiddelen, en anderzijds waterkwantiteitsproblemen die kunnen variëren van wateroverlast die schade aan landbouwgewassen veroorzaakt tot aanhoudende droogte die boeren verplicht om een aantal gewassen te beregenen. Wanneer daarvoor grondwater gebruikt wordt, stelt zich als bijkomend probleem dat sommige grondwaterlagen overbevraagd zijn. Zo wordt er in Oost- en West-Vlaanderen veel meer water aan het Sokkelsysteem onttrokken, dan er regenwater in de bodem kan infiltreren.

Phytofar licht er als federatie van de gewasbeschermingsmiddelenindustrie één problematiek uit. Er worden nog te vaak gewasbeschermingsmiddelen teruggevonden in het water terwijl ze daar niet thuishoren. Phytofar ziet de bescherming van water als een sleutelelement van zijn werk. De industrie is zich ervan bewust dat correct gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voortdurende ondersteuning nodig heeft. De fabrikanten sporen land- en tuinbouwers aan om duurzaam om te springen met de chemische hulpmiddelen die zij ter beschikking stellen om landbouwgewassen beschermen. Eén van de initiatieven daartoe is het TOPPS-netwerk dat op Europees niveau, onder andere door koepelorganisatie ECPA, gecoördineerd wordt.

TOPPS werkt op drie sporen (infrastructuur, apparatuur en sensibilisering) om het risico op watervervuiling door gewasbeschermingsmiddelen te verkleinen. In het kader van dit project zijn reeds acties uitgevoerd in 22 landen, onder meer in eigen regio. Het West-Vlaamse onderzoekcentrum Inagro is één van de TOPPS-partners. “Dankzij TOPPS kunnen we land- en tuinbouwers bewustmaken van waterverontreiniging door gewasbeschermingsmiddelen en kunnen we hen praktische tips en goede landbouwpraktijken aanreiken om deze problematiek aan te pakken. We schrijven publicaties in de landbouwpers, geven presentaties en organiseren demonstraties en studiedagen”, vertelt Ellen Pauwelyn van Inagro. Daarnaast worden ook studiedagen georganiseerd voor belangrijke stakeholders zoals bijvoorbeeld de fytohandel, leerkrachten uit het landbouwonderwijs, de watersector, …

Pauwelyn geeft cijfers om de impact van TOPPS te illustreren: “Het voorbije jaar bereikten we bijna 4.000 land- en tuinbouwers en ongeveer 200 stakeholders via een 40-tal TOPPS-acties.” “Het betrekken van verschillende stakeholders in deze problematiek is cruciaal om de boodschap verder uit te dragen”, licht Veerle Van Damme van Phytofar toe. Ook in de toekomst blijft TOPPS verder inzetten op sensibiliseringsacties. “We hopen ons bereik van vorig jaar dit jaar nog te overtreffen”, vertelt Pauwelyn. “Het is belangrijk dat iedereen bewust wordt van deze problematiek en actie neemt. Daarom ondersteunen wij TOPPS volledig”, vult Van Damme aan.

De eerstvolgende actie in het kader van TOPPS is een workshop ‘Bouw je eigen biofilter’. Tijdens deze workshop maken de land- en tuinbouwers hun eigen biologisch waterzuiveringssysteem om het reinigingswater van hun spuittoestel te kunnen zuiveren. Eind april is er dan een studiedag voor het waterbeleid en drinkwatermaatschappijen met demonstraties van goede landbouwpraktijken op een landbouwbedrijf. Naar analogie van de Vlaamse versie wordt later dit jaar de Fyteauscan voor Wallonië gelanceerd. De Fyteauscan is een nieuwe webapplicatie, waarmee een landbouwer kan aftoetsen of er bij het vullen en reinigen van het spuittoestel op zijn bedrijf risico’s op puntvervuiling bestaan.

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek