Fruittelers waakzaam voor schadelijke Aziatische schildwants
Nu het bloesemseizoen stilaan op gang komt zijn de fruittelers in Haspengouw op hun hoede voor de Aziatische schild- en stinkwants (Halyomorpha halys). Die exoot vormt een nieuwe bedreiging voor de fruitteelt en kan momenteel nog niet bestreden worden met chemische gewasbeschermingsmiddelen. Daarom wordt gekeken in de richting van natuurlijke bestrijders zoals roofinsecten en sluipwespen.
In Zwitserland werden in 2007 de eerste exemplaren van de invasieve soort opgemerkt op het Europese vasteland. Van daaruit verspreidde de exoot zich onder meer naar Italië en Frankrijk, waar hij veel schade veroorzaakte. In Italië groeide de soort op vier jaar tijd uit tot een belangrijke pestsoort voor de landbouw en veroorzaakte die in 2018 350 miljoen euro schade bij de Italiaanse fruittelers.
In onze gebieden werd de Aziatische schildwants voor het eerst opgemerkt in het najaar van 2017. Sindsdien is de exoot algemeen verspreid en vormt ze ook een reële bedreiging voor onze fruit en groententeelt.
De bruingemarmerde schildwants kan zowel in een landelijke als in een stedelijke omgeving voorkomen. De wants zuigt sap uit 170 verschillende planten, waaronder fruit en groentegewassen en sierplanten. Hierdoor groeien er misvormde vruchten met verzonken plekken. Vanaf september verzamelen de volwassen schildwantsen zich massaal in en rond gebouwen om er te overwinteren.
Brengen roofwants en sluipwesp soelaas?
Momenteel is het zeer moeilijk om de Aziatische schildwants te bestrijden met chemische of natuurvriendelijke bestrijdingsmiddelen. Bijvoorbeeld in de perenteelt doen de fruittelers er alles aan om bepaalde natuurlijke vijanden, zoals de roofwantsen, te sparen. Die zijn immers heel belangrijk in de bestrijding van andere insecten. Elk chemisch middel dat in de perenteelt gebruikt wordt, zorgt er ook voor dat deze roofwantsen verdwijnen.
In Italië wordt momenteel geëxperimenteerd met een de Aziatische sluipwesp om de schadelijke schildwants te bestrijden. Door toedoen van biologische bestrijders zou de populatiegroei sterk gereduceerd worden en zou de plaag mogelijk onder controle kunnen worden gehouden.
Verschil tussen inheemse en exotische schildwants
Beide wantsen horen tot de groep van de Pentatomidae of schildwantsen. Van boven bekeken lijkt hun vorm op een middeleeuws ridderschild. Ze worden ook wel stinkwantsen genoemd, omdat zij bij bedreiging uit klieren aan de zijkant van het borststuk een vies ruikende substantie afgeven.
De bij ons inmiddels veel voorkomende grauwe schildwants (Raphigaster nebulosa) lijkt enigszins op de bruingemarmerde schildwants. WUR zet de verschillen op een rijtje:
Het hoofd van de grauwe schildwants (links) is driehoekig; dat van de gemarmerde schildwants (rechts) is rechthoekig
De membraanvleugels van de grauwe schildwants (links) hebben zwarte stipjes
De kleuring van het vierde en vijfde antenne element verschilt: bij de grauwe schildwants (links) is het eind van het vierde antenne element donker en de helft van het vijfde licht gekleurd, bij de bruingemarmerde schildwants (rechts) zijn einde vierde en basis vijfde element licht gekleurd
De kleuring van het vierde en vijfde antenne-element verschilt: bij de grauwe schildwants is het eind van het vierde antenne element donker en de helft van het vijfde licht gekleurd, bij de bruingemarmerde schildwants zijn einde vierde en basis vijfde element licht gekleurd.
Bron: Belga / WUR / Eigen verslaggeving
Beeld: Tim Haye
