Fruitsector raamt hagelschade op 6 miljoen euro

600 hectare getroffen en zes miljoen euro verlies. Dat is de eerste voorzichtige schatting van de hagelschade aan de Limburgse landbouw en de fruitteelt na het hevige onweer van vorige maandag. Het gaat vooral om percelen gelegen tussen Herk-de-Stad en Borgloon. Bij een aantal fruitboeren gaat het om een totaal verlies. André Nowicki uit Kerniel is een van die telers die zwaar in de klappen deelde. In amper 30 minuten zag hij het bruto jaarinkomen van 125.000 euro van zijn appelen- en perenbedrijf verloren gaan.

Ingenieur Karel De Schaetzen, onderzoeker bij het PCFruit in Kerkom, maakte intussen de balans op na het zware onweer. Volgens de eerste ramingen werd 600 hectare getroffen door het noodweer. Het gaat over een gebied gespreid van Herk-de-Stad over Alken en Wellen tot Borgloon en Kerniel. Gelukkig was de schade zeer plaatselijk, wat niet wegneemt dat het voor de getroffen telers een ramp is. "De hagelbui, zo'n paar honderd meter breed, trok een spoor van vernieling door de streek. De meeste schade is opgetekend in de omgeving van Borgloon. In Kerniel, Jesseren en Broekhoven werden hele fruitplantages verwoest en ook de akkerteelt kreeg het zwaar te verduren", zegt De Schaetzen. Maïsvelden en graangewassen zijn reddeloos verloren. Aardappelen werden uit de grond gespoeld.

Volgens Pierre Vrancken, voorzitter van Veiling Borgloon, is de aardbeiteelt in volle grond in de omgeving van de veiling helemaal verloren. "De hagel heeft de hele oogst vernield. Op sommige plaatsen waren zelfs de kappen gescheurd door hagelstenen. Gelukkig vielen de ergste klappen enkel in de strook waar het onweer boven hing. Buiten dat gebied bleef de schade beperkt", zegt Vrancken.

André Nowicki is één van de zwaar getroffen hardfruittelers. "Mijn plantages liggen op het grondgebied van Kerniel en Jesseren. De hagel lag vijf centimeter hoog tussen de bomen. Niet alleen zijn de vruchten verloren, maar ook de bomen liepen ernstige schorsschade op. Dit heeft nare gevolgen voor de volgende jaren waardoor onder meer schorskanker kan optreden. De productie voor dit jaar is reddeloos verloren en voor volgend jaar is het bang afwachten of de bomen voldoende hersteld zijn. Vorig jaar plukten wij op dit perceel van drie hectare nog negentig ton greenstar".

"De rekening is snel gemaakt: op dit perceel lijd ik een verlies van bruto 45.000 euro" zegt André Nowicki. De getroffen fruitboer pleit voor meer samenwerking in de sector. Een individuele verzekering tegen natuurovermacht is haast onbetaalbaar en zou volgens hem collectief binnen de sector met één verzekeraar moeten worden afgesloten. "Oogstzekerheid moet de eerste prioriteit zijn, want zonder fruit hoeven er ook geen opslagloodsen gebouwd te worden".

Nowicki verwijst daarmee naar de veilingen die GMO-subsidies gebruiken voor uitbreidingen van de veilingen. "In Nederland zijn er voorbeelden van hoe de subsidies collectief voor de hele sector worden gebruikt. De veilingen daar hebben een fonds opgericht dat de kosten dekt als een hagelbui de plantages verwoest. Je maakt geen winst, maar de financiële situatie wordt aanvaardbaar", besluit Nowicki.

Veiling Haspengouw zoekt op dit ogenblik naar een collectieve oplossing voor deze problemen. "Binnen de GMO is een mogelijkheid gecreëerd om subsidies voor schade aan te spreken. Hagel is inderdaad een van de problemen maar zeker niet het enige. Wij zien het in een bredere context en kijken uit hoe en op welke manier wij in de toekomst ondersteunend kunnen werken voor onze aangesloten telers", besluit voorzitter Chris Timmermans.(KS)