EU-Parlement stemt resolutie voor eerlijke voedselprijs

Het is nodig om de onderhandelingsposities van landbouwers, distributeurs en de voedingsindustrie weer in evenwicht te brengen en eerlijke concurrentie in de voedselketen af te dwingen. Dat moet voor eerlijke inkomsten voor de boeren zorgen en transparante prijzen voor de consument. Dat bevestigden de Europarlementsleden door in een niet-wetgevende resolutie in te stemmen met het rapport van de Fransman José Bové.

Het door José Bové opgestelde rapport doet concrete voorstellen om misbruik van machtsposities, oneerlijke handels- en contractuele praktijken en betalingsachterstanden te bestrijden en de positie van de producent op de voedselmarkt te verbeteren. Het rapport vormt een reactie op een mededeling van de Europese Commissie over ‘Een beter werkende voedselketen in Europa’.

De Europarlementsleden verzoeken de Commissie om een voorstel in te dienen voor een EU-mechanisme dat de betrekkingen tussen detailhandelaars met een dominante marktpositie en hun leveranciers zou controleren. De Europarlementsleden vragen de Commissie ook om wetsvoorstellen in te dienen om de ontwikkeling van dominante marktposities in de voedselketen te beperken. Codes inzake goede handelspraktijken in de voedselketen moeten worden opgesteld om oneerlijke praktijken aan te pakken onder meer door boetes en een klachtenmechanisme, aldus het Parlement.

Ook moet nagegaan worden of en in welke mate het misbruik van huismerken tot concurrentievervalsing leidt en moet snel een proefproject uitgevoerd worden ter oprichting van een Europese Observatiepost voor landbouwprijzen en marges. Het recent aangenomen instrument voor de bewaking van de Europese voedselprijzen moet gebruiksvriendelijker worden en betrekking hebben op een groter aantal voedingsmiddelen, zodat prijzen beter vergeleken kunnen worden en de prijsvorming van voedingsmiddelen transparanter wordt.

De Commissie wordt verzocht een voorstel in te dienen om de grootste Europese verwerkers, groot- en detailhandelaars te verplichten om jaarlijks te rapporteren over hun marktaandelen voor de voornaamste voedingsmiddelen. Zo zouden alle partners op de markt in staat worden gesteld om de tendensen van de ontwikkeling van vraag, aanbod en prijzen in de voedselketen in te kunnen schatten. De resolutie vraagt de Commissie om toezicht te houden op met name de verwerkende industrie, die in sommige landen de grootste marge in de voedselketen heeft. Tegen eind 2010 verwachten de leden van de Commissie een verslag over misbruik van afnemersmacht in de EU.

Standaardcontracten kunnen nuttige instrumenten vormen, bevestigen de Europarlementsleden, en zouden in een aantal sectoren verplicht kunnen worden gesteld. Anderzijds moet de Commissie de gevolgen van door kopers opgelegde contracten voor de afzet van landbouwproducten nader onderzoeken, omdat dit soort contractregelingen de onderhandelingspositie van landbouwers kan ondergraven. De Parlementsleden dringen aan op de verkorting van de betalingstermijnen in de gehele voedselketen tot maximum 30 dagen voor alle levensmiddelen.

Een amendement dat pleitte voor een voorkeursbehandeling voor producentenorganisaties, coöperaties van boeren en kleine en middelgrote bedrijven bij het gunnen van openbare aanbestedingen in de voedselketen is door het Europees Parlement verworpen.