Efsa publiceert reeks opinies over gezondheidsclaims

'Versterkt de tanden', staat op een zakje gummibeertjes die voor bijna de helft uit suiker bestaan. Het snoepgoed wordt verkocht onder de suggestieve naam 'Actident' en is volgens de verpakking door calciumtoevoeging goed voor de tanden. Ook heel wat ontbijtgranen en melk- of yoghurtdrankjes die boordevol toegevoegde suikers zitten, worden als 'gezond' aangeprezen omdat er wat vitaminen, vezels of andere additieven zijn aan toegevoegd. Sommige soorten chocopasta, bommen van vet en suiker, worden zelfs als een gezond kinderontbijt gepromoot.

De Europese Commissie stelt binnenkort paal en perk aan de wildgroei van misleidende gezondheidsbeloften op etiketten en in reclames. De consument kan immers niet altijd zelf inschatten of de veelbelovende verkooppraatjes kloppen of niet. Vanaf 2010 mogen voedingsproducenten alleen nog gezondheidseffecten claimen als de beloften wetenschappelijk onderbouwd zijn. De bedrijven hoeven die effecten niet altijd zelf te onderzoeken met proeven op dieren of mensen.

Voor courante ingrediënten en claims (bijvoorbeeld 'calcium is goed voor de beenderen'), kunnen de betrokken firma's gezamenlijk aanvragen indienen en verwijzen naar dezelfde studies, als ze daarover overeenstemming bereiken. De Commissie moet ten laatste in januari 2010 een lijst publiceren met toegelaten algemene claims.

Sommige bedrijven gaan in hun reclame nog een stap verder door te beweren dat hun voedingsmiddel het risico op osteoporose, hartziekten of een andere kwaal vermindert. Voor dergelijke beweringen over verminderde ziekterisico's en voor gezondheidsbeloften die betrekking hebben op kinderen, zullen de Europese Voedselautoriteit Efsa en de Commissie per individueel product beslissen of de claim wordt toegelaten of niet.

Ruim tweehonderd aanvragen voor een dergelijke toelating zijn intussen al binnengelopen bij het Efsa, dat de dossiers onderzoekt. Vandaag heeft de instelling overigens een eerste reeks opinies gepubliceerd, onder meer over de claim dat melk en kaas de gezondheid van kindertanden ten goede komt, dat melkproducten het lichaamsgewicht helpen onder controle houden en dat plantensterolen het cholesterolgehalte doen dalen wat op zijn beurt het risico op hartziekten vermindert. De Europese Commissie zal zich op deze adviezen baseren om binnen enkele maanden te beslissen of die gezondheidsclaims toegelaten worden of niet.

Als er ook aanvragen komen over snoepgoed dat door toevoeging van calcium 'goed is voor de tanden', zullen de autoriteiten wellicht moeten afwegen of het voordeel van het toegevoegde calcium wel opweegt tegen het schadelijk effect van de suiker. Op alcoholrijke producten (meer dan 1,2 volumeprocent alcohol) worden in ieder geval geen gezondheidsbeloften toegelaten.(KS)

Meer informatie: Efsa-opinies over gezondheidsclaims