Eén op de zes jobs bij Delhaize België bedreigd

De herstructurering bij Delhaize in België kan de komende drie jaar leiden tot het collectief ontslag van 2.500 mensen, allemaal bedienden, en het stopzetten van 14 supermarkten in eigen beheer. De warenhuisketen wil met de transformatie "haar toekomst veiligstellen". Delhaize zegt dat de kostenhandicap in vergelijking met de voornaamste concurrenten oploopt van 15 tot meer dan 30 procent. Het wil de loon-en arbeidsvoorwaarden van alle medewerkers aanpassen, "teneinde deze meer aan te passen aan de loonschalen van de concurrenten".

De resultaten van Delhaize staan in ons land onder druk wegens de "groeiende structurele kostenhandicap op het vlak van loon- en arbeidsvoorwaarden in de activiteiten in eigen beheer, het economisch klimaat en de snel toenemende concurrentie in de afgelopen jaren", aldus het bedrijf. De hogere kosten kan men niet meer compenseren met hogere prijzen, want sinds de economische crisis heeft de klant zijn aankoopgedrag fundamenteel gewijzigd. "De prijs is nu een bepalende factor", meent CEO Dennis Knoops. "Daarnaast is het distributielandschap in België één van de meest concurrentiële van Europa geworden".

De rendabiliteit van Delhaize België is de voorbije drie jaar met 30 procent verslechterd, bij de winkels in eigen beheer gaat het zelfs om een daling met 78 procent. "Deze situatie is onhoudbaar geworden. We moeten dringend ingrijpen, nu het nog kan", zei de topman op een persconferentie. Hij hamerde erop dat door de besparingen ook geld vrijkomt om te investeren. Voor de periode 2015-2017 gaat het om 450 miljoen euro.

De maatregelen die zich opdringen, kunnen de komende drie jaar leiden tot het collectief ontslag van 2.500 medewerkers in de supermarkten in eigen beheer en de centrale diensten. Delhaize zegt naakte ontslagen zo veel mogelijk te willen vermijden. Enkel bedienden zouden worden getroffen, arbeiders en kaderleden worden niet geviseerd.  De CEO trad niet in detail, maar in de praktijk zullen de 14 geviseerde winkels ofwel worden gesloten, ofwel verzelfstandigd. Voor het personeel betekent dat laatste scenario dat men terechtkomt onder een ander paritair comité, met minder gunstige loon- en arbeidsvoorwaarden.

Delhaize telt in België 854 winkels en stelt meer dan 15.000 mensen tewerk. De keten was vorig jaar goed voor een omzet van 5,1 miljard euro en een marktaandeel van 25,5 procent in België. Het nieuws over de intentie tot stopzetting van 14 winkels en het mogelijk ontslag van 2.500 personeelsleden is bij de vakbonden bijzonder hard aangekomen. De bonden begrijpen niet dat een rendabel bedrijf zo een zware sanering aankondigt. "Hier hadden we geen rekening mee gehouden. Delhaize is helemaal geen verlieslatend bedrijf. We zitten niet in het Carrefour-scenario", klinkt het.

De supermarktketen heeft wel af te rekenen met zware concurrentie van discounters en van nieuwkomer Albert Heijn. De consument is door de crisis prijsgevoeliger geworden en Delhaize kampt met een duur imago. "Maar we klagen de problemen al lang aan. Het is oneerlijk om daar nu het personeel op af te rekenen.” Jan De Weghe van BBTK haalt uit naar de premie van zeven miljoen euro die voormalig topman Pierre-Olivier Beckers bij zijn vertrek incasseerde. "Dat men nu aan de kassiersters vraagt om in te leveren, is schandalig!" Diens collega Veerle Verleyen van LBC heeft het over "sociale dumping".

Pierre-Alexandre Billiet, professor aan de Solvay Business School en gedelegeerd bestuurder van Gondola, het platform van de distributiesector, heeft het over “extreme maatregelen waar aandeelhouders van houden”. Dat bleek ook al snel op de beurs van Brussel want daar ging het aandeel Delhaize woensdagmiddag één procent in de plus. Billiet: "Het gaat om radicale maatregelen, maar die nu genomen moeten worden aangezien de resultaten duidelijk achteruitgaan bij een winstmarge van 3,2 procent. Dat is onvoldoende nu de groep zich teruggetrokken heeft uit verschillende landen om zich toe te spitsen op andere, waaronder België.”

Volgens de professor betaalt de groep vandaag de prijs voor een strategische keuze die een jaar geleden genomen werd, toen Delhaize besloot om de toegevoegde waarde te laten primeren boven de prijzenstrijd. "Delhaize heeft zich toen gericht op traditionele waarden, met de introductie onder andere van een smeerpasta zonder palmolie en bioperziken. De groep heeft zich willen onderscheiden en wou toegevoegde waarde creëren, eerder dan zich te wagen op het terrein van de prijzenslag, waar de andere retailers zich bevonden", waaronder Albert Heijn in Vlaanderen en Colruyt in het hele land, die "de mogelijkheid heeft om zijn prijzen lokaal aan te passen, iets waar Delhaize moeilijk in slaagt."

Vlaams minister-president Kris Peeters zegt dat de nieuwe regeringen in ons land die op dit moment gevormd worden verdere stappen moeten ondernemen om de loonkost te doen dalen. Peeters had woensdagnamiddag een onderhoud met het management van Delhaize. Eens het sociaal overleg bij Delhaize achter de rug is, zullen de verschillende regeringen alles in het werk stellen om de werknemers die hun werk zouden verliezen te begeleiden naar een nieuwe job. Peeters waarschuwde ook voor mogelijke gevolgen voor de toeleveranciers van Delhaize. "Delhaize werkt veel met leveranciers uit eigen streek, onder meer landbouwers. We moeten dat opvolgen en bewaken."

Het Algemeen Boerensyndicaat heeft het over een sneeuwbaleffect door de komst van Albert Heijn naar ons land: "Andere retailers zetten preventief hun prijzen zeer krap. Door deze negatieve prijzenspiraal komt het inkomen van vele landbouwers echt in gevaar. Jaarlijks stappen drie procent boeren uit de stiel. Het zijn dus niet alleen de werknemers die hun werk verliezen maar evenzeer de land- en tuinbouwers." Aan dergelijke lage prijzen voedsel produceren, wordt volgens ABS onhoudbaar. "Onze producten hoeven niet duur te zijn, maar wel correct geprijsd."