Duitse coalitie gaat voor 30 procent biologisch en verbod op glyfosaat

De nieuwe regering van de sociaaldemocratische SPD, Groenen en de liberale FDP gaat werken met een beknopt regeerakkoord op hoofdlijnen. Dat werd woensdag gepresenteerd door de leiders van de partijen Christian Lindner (SPD), Olaf Scholz (FDP), Annalena Baerbock en Robert Habeck (Groenen). Het akkoord bevat een landbouwparagraaf met een reeks doelen die de komende jaren bereikt moeten worden, maar hoe dat precies gaat gebeuren is in de meeste gevallen niet concreet uitgewerkt.

Een ambitieus doel is het opkrikken van het aandeel biologische landbouw naar 30 procent in 2030. De Europese Commissie streeft naar 25 procent in 2030, maar Duitsland wil dus nog ambitieuzer zijn. Nu zijn biologische bedrijven goed voor ongeveer 10 procent van het Duitse landbouwareaal. Om versnelling in de groei te krijgen gaat in elk geval de omschakelsubsidie omhoog. Tegelijk komt er een ruimer budget voor onderzoek op het gebied van biologische land- en tuinbouw.

De nieuwe coalitie zal het gewasbeschermingsbeleid verder aanscherpen, maar niet zo sterk als de Groenen in hun verkiezingsprogramma hadden beschreven. Bovendien meldt het akkoord dat de regering wil zorgen voor een betere beschikbaarheid van effectieve middelen, met name voor kleine teelten. Er komt een totaalverbod op het gebruik van glyfosaat dat uiterlijk eind 2023 ingaat.

Minimumeisen veehouderij

Voor de veehouderij komt er een verplichting om bij certificeringsprogramma’s aan te sluiten. Alle bedrijven moeten zich te registreren en aan nog vast te stellen minimumeisen te voldoen. Daarnaast komt er een herkomstaanduiding waardoor in de hele keten te achterhalen is van welke boerderij de producten afkomstig zijn.

Over een beperking van dieraantallen of van de grootte van veebedrijven, eveneens een wens van de Groenen, spreekt het regeerakkoord niet. Er staat alleen in dat vergroting van bedrijven 'gericht moet zijn op het beschikbare grondareaal'. Een tamelijk vage formulering belooft de ontwikkeling van een 'door marktdeelnemers gedragen financieel systeem' waaruit veehouders de extra kosten voor verduurzaming vergoed kunnen krijgen.

De inzet van (tijdelijke) arbeid wordt in Duitsland flink duurder door de aangekondigde verhoging van het wettelijk minimumloon. Dat gaat op zo kort mogelijke termijn naar 12 euro per uur. Nu is het 9,60 euro. Daarna moet een onafhankelijke commissie voorstellen doen voor verdere verhoging in de komende jaren. De concurrentiepositie van bedrijven met veel handmatige arbeid krijgt hiermee een stevige klap.

Duitse boeren: "geweldige uitdaging"

De eerste reactie van de Duitse boerenorganisatie DBV is gematigd. Voorzitter Joachim Rukwied toonde zich woensdag vooral verheugd over de snelheid waarmee een regeerakkoord is bereikt, binnen twee maanden na de parlementsverkiezingen en spreekt diplomatisch over “geweldige uitdagingen” die het nieuwe beleid voor de landbouw in petto heeft.

“Het voornemen om verder te gaan op de weg naar een milieu- en klimaatvriendelijke landbouw met goede economische perspectieven voor de boeren, is te prijzen. Maar dan komt het met name bij de plannen op het gebied van natuur, dierwelzijn en gewasbescherming wel aan op een goede invulling. Een belangrijk doel moet zijn om onze familiebedrijven zekerheden te geven en het omvallen van bedrijven te voorkomen”, aldus Rukwied.

Groene landbouwminister

Landbouw en milieu komen in de nieuwe regering in de hand van één minister. Als grootste kanshebber wordt Steffi Lemke van Bündnis 90/Die Grünen genoemd. Tegelijkertijd komt er een ministerie voor Plattelandsontwikkeling. Svenja Schulze (SPD) wordt als minister genoemd, zij is de zittende Milieu-minister.