Dua: "Eerst afbakening, daarna derogaties"

Eigenlijk had Vlaanderen al op 21 december bijkomende gebieden als "kwetsbaar" moeten aanduiden. Maar Dua diende eind vorig jaar enkel voorlopige kaarten in en startte nieuw overleg met de boeren en milieubewegingen. Vorige week was er nog een informeel overleg met Europa. En die maande Vlaanderen aan vaart te zetten achter de extra afbakening. Tegen België loopt ondertussen al een procedure voor het Hof van Justitie omdat ons land de Europese nitraatrichtlijn, ter bescherming van het grond- en oppervlaktewater, onvoldoende omzet.

Adviseur Hilde Vandendriesche vertelde de Vlaamse parlementsleden wat meer details over de ontmoeting. Zo kreeg ze te horen dat Vlaanderen snel - zonder er een termijn op te plakken - een reeks derogaties (afwijkingen) zou kunnen krijgen. "Maar we moeten daar ook niet te veel van verwachten. Om een derogatie te krijgen moet aan een aantal eisen voldaan zijn. Zo moet het gaan om gronden met gewassen met een lange groeiperiode (bijvoorbeeld gras) en een hoge stikstofopname. Maar we zullen er voor gaan".

Medio maart moet een studie klaar zijn die per hectare afgebakend kwetsbaar gebied nagaat of het in aanmerking komt voor een derogatie-aanvraag. Die zal grondig moeten gemotiveerd worden. "Hoe dan ook moeten we eerst de gebieden afbakenen voor de Commissie", klonk het. "Als we die afbakening goed doen zou de procedure voor het Hof eventueel stilgelegd kunnen worden", aldus Vandendriesche.

Oppositiepartij CD&V heeft in de derogatie alvast niet veel vertrouwen. "Denemarken kreeg maar voor 4 procent een afwijking en Nederland tot voor kort niets", klonk het.

Dua, die binnenkort met de minister-president de situatie van de Vlaamse boeren gaat uitleggen aan de bevoegde Europese Commissaris, laat er geen twijfel over bestaan dat de discussie met Europa moeilijk wordt. Zoals de kaarten nu liggen, bakent Vlaanderen 54 procent als kwetsbaar gebied af. "We hebben argumenten om te zeggen dat dit volstaat. Maar andere landen hebben heel of bijna geheel hun grondgebied als kwetsbaar aangeduid", poneert Dua.

De afbakening van de kwetsbare gebieden gebeurde zoveel mogelijk op basis van de resultaten van de MAP-meetpunten om aan de boeren te laten zien wat de invloed van een slechte/goede bemesting is. "Maar als er 3 meetpunten in een zone liggen, waarvan 2 goed en 1 slecht, dan wordt het hele gebied kwetsbaar. Hoe kan je goedboerende boeren dan nog motiveren?", vroeg Jef Van Loon (CD&V) zich af. "En kan een afbakening van een groot deel van de kwetsbare gebieden wel op basis van één meetpunt?"

De verantwoordelijke van de Vlaamse Milieumaatschappij was het eens met de kritiek, maar draaide de redenering ook om. "Er zijn een pak gebieden die niet als kwetsbaar werden aangeduid waar dat eveneens op basis van één - goed - MAP-meetpunt gebeurde", klonk het.

Maar de man betreurde dat er voor de afbakening gemiddeld maar één MAP-meetpunt werd gebruikt per hydrografische zone. Op vraag van Dua wordt intussen getracht om het netwerk van 266 MAP-meetpunten uit te breiden. Maar de moeilijkheid blijft om punten te zoeken waar de nitraat vervuiling enkel van de landbouw afkomstig kan zijn.

Lees ook: Heiligt de nitraatnorm de middelen?