Douwe Egberts onder vuur in koffieoorlog

De provincie Vlaams-Brabant wil voortaan koffie schenken van Max Havelaar. Douwe Egberts dreigt hierdoor uit de boot te vallen en stapte naar de rechter, die de aanbestedingsprocedure opschortte. "Douwe Egberts wil graag een boontje meepikken van de groeiende fairtrademarkt, maar wil boeren er niet voor betalen", reageren een aantal vooraanstaande ngo's.

In haar zoektocht naar een nieuwe koffieleverancier schreef de provincie Vlaams-Brabant een officiële aanbestedingsprocedure uit. Douwe Egberts bood zich aan, maar overleefde de selectie niet. Vlaams-Brabant wil immers koffie schenken die voldoet aan de criteria van het Fair Trade-label van Max Havelaar, dat een minimumprijs garandeert voor lokale boeren. Douwe Egbert brengt onder dit label geen koffie op de markt.

"In haar offerte vraagt de provincie expliciet naar koffie met het label van Max Havelaar", zegt woordvoerder Jo Van Eynde van Douwe Egberts in Het Nieuwsblad. "Het feit dat de provincie op voorhand een voorkeur formuleert, is bij wet verboden". Bij de juridische dienst van de provincie Vlaams-Brabant benadrukt men dat Max Havelaar geen merk is. Het is een label waaronder alle producenten koffie kunnen aanbieden. Als Douwe Egberts bereid is de criteria te volgen, zouden ze ook kans maken, luidt het.

Die stelling wordt bijgetreden door 11.11.11, Vredeseilanden, Oxfam Wereldwinkels en Max Havelaar Belgium. In een gezamenlijk opiniestuk in De Morgen merken deze organisaties op dat reeds meer dan 150 Belgische merken gekozen hebben voor Fair Trade. "Die kmo's en grote marktspelers bewijzen dat omschakelen naar fairtrade kan. Douwe Egberts heeft er daarentegen voor gekozen om overheden die willen kiezen voor Fair Tradekoffie te dwarsbomen".

"Door minimuminkomens te garanderen, verstoort Max Havelaar de marktwerking", reageert Van Eynde. "Wij laten met ons Utz-label de koffieprijs bepalen door vraag en aanbod. Alleen kwaliteitsvolle koffie kan bij ons boven de marktprijs verkocht worden". Maar dan gaat volgens de ngo's de essentie van de eerlijke handel verloren. Fair Trade is vandaag het enige concept dat de producent uit het Zuiden garanties biedt met betrekking tot een billijk inkomen.

Fair Trade legt de producent ecologische en sociaal verantwoorde productievereisten op en stelt daar tegenover prijsgaranties, langetermijncontracten en voorfinanciering. "Meer dan 35 koffiemerken in België engageren zich nu al door Fair Tradekoffie aan te bieden en aan de opgelegde criteria te voldoen. Wat belet Douwe Egberts om gewoon mee te doen?", vragen de ngo's, die aan de basis liggen van het initiatief FairTradeGemeenten, zich af.

"De bal ligt nu in het kamp van Douwe Egberts", zegt men bij de provincie Vlaams-Brabant. "Als zij de zaak ten gronde willen uitvechten, zullen wij ons zeker verdedigen. Anders vervalt de schorsing van de rechter en zetten wij onze gunningsprocedure gewoon verder". De koffieproducent moet uiterlijk vrijdag de knoop doorhakken.