Demir en Brouns aan de tand gevoeld over geurkader

Vorige week hebben enkele buurtwoners en Dryade vzw de Vlaamse overheid in gebreke gesteld vanwege het feit dat zij vinden dat er onvoldoende bescherming is tegen de effecten van de geurhinder en dat het beleid hieromtrent falend is. Vlaams parlementslid Bruno Tobback (Vooruit) stelde in de Commissie voor Leefmilieu dat er in Vlaanderen geen wetgeving is die vastlegt hoe geurhinder rond veehouderijen moet worden beoordeeld. “Er zijn een aantal richtlijnen, maar die zijn puur intern en volgens experts bovendien gebaseerd op verouderde informatie”, aldus Tobback. “Geurhinder begint hoe langer hoe meer één van de redenen te zijn waarom burgers bezwaar of beroep aantekenen tegen vergunningen voor een veebedrijf. Wat niet onlogisch is, we zitten hier in Vlaanderen altijd in de buurt van bewoning. Wat wel onlogisch is dat we in zo’n dichtbevolkte regio, zo weinig regels hebben om die reële zware impact in te schatten en in te perken.”

Tobback vroeg in de Commissie Leefmilieu aan minister Demir of ze eens was dat er nood is aan een duidelijk kader rond de geurhinder rond veehouderijen, en uitgebreid aan geurhinder die gekoppeld is aan landbouwactiviteiten en industriële activiteiten. Volgens minister Demir is voor zowel de vergunningverlenende overheid als voor de burger een helder kader cruciaal. “Net daarom gebruiken we de beoordelingskaders die opgenomen zijn in het MER-richtlijnensysteem”, duidt Demir. “Dat kader heb ik deze legislatuur nog ferm aangescherpt en wordt gebruikt als er vergunningen worden toegekend.”

Daarnaast wijst minister Demir erop dat ze ook de afstandsregels tussen woningen en stallen opnieuw hersteld heeft nadat deze in vorige legislaturen werden versoepeld. Verder stelt Demir dat haar diensten een goed zicht hebben op de geuremissiesituatie daar waar sprake is van bronnenclusters. “Men maakt daarbij gebruik van de beschikbare geuremissiegetallen en de meest recente kennis over reductiemaatregelen, bevindingen die trouwens ook internationaal worden gebruikt. Ik denk dat het geurkader dat vandaag bestaat en gehanteerd wordt in de vergunningverlening vrij accuraat is. En als er qua geurhinder een overschrijding is van het kader, bekijken we samen met de lokale besturen hoe dit te handhaven.” Op de vraag of minister Demir bereid is om een Vlaams geuroverschrijdingskaart op te maken, zoals de burgers en Dryade vragen, kwam geen antwoord.

Verdraagzaamheid

Vlaams parlementslid Bart Dochy (cd&v) wees erop dat er zich in Vlaanderen een probleem vormt met zonevreemde woningen. “Het geurkader maakt dat zelfs een aantal zone-eigen situaties, die van oudsher reeds aanwezig zijn op een bestaande plaats, geconfronteerd worden met zonevreemde woningen in de nabijheid en hierbij in de problemen geraken met betrekking tot de normen en modellering”, aldus Dochy die ook verwijst naar de verdraagzaamheid van Vlamingen die in een agrarisch gebied woont. “Een agrarisch gebied,", verduidelijkt hij, "waar het de bedoeling is om aan landbouw te doen en stallen te hebben. Al moeten situaties waar overmatige problemen zijn uiteraard aangepakt worden.”

Ook minister Brouns haalde verdraagzaamheid aan in de Commissie voor Landbouw toen hij door parlementslid Arnout Coel (N-VA) werd gevraagd naar een reactie op de ingebrekestelling. “Ik verwacht van mensen die in het landbouwgebied wonen of gaan wonen dat ze respect opbrengen voor die gebiedseigen activiteiten. Gebiedseigen activiteiten die binnen ecologische grenzen moeten vallen en binnen de grenzen van wat de volksgezondheid van je activiteiten mag verwachten”, benadrukte minister Brouns.

“Verdraagzaamheid, inderdaad,” reageert Tobback, “wie op de buiten gaat wonen, moet niet klagen over het feit dat er een haan is en dat er mest wordt uitgereden. Maar dat is niet waar we het hier over hebben. Dit gaat over een recente evolutie waarbij wat vroeger een kleine stal was, vandaag een industrieel complex is met duizenden ‘kiekens’ en navenante geuroverlast en andere vormen van overlast en effecten. Net zoals men ook niet tegen mensen die in de buurt van een luchthaven gaan wonen moet zeggen dat ze niet mogen zeuren als er plotseling wel ‘s nachts gevlogen wordt, wat vroeger nooit gebeurde. Mensen hebben het recht om op enige voorspelbaarheid te rekenen.”

“Geur is een bijzonder moeilijk te detecteren en te evalueren compartiment van onze milieuwetgeving, net zoals geluid, maar het is nog subjectiever. We stellen vast dat er hier en daar problemen zijn, maar we moeten ook opletten dat deze individuele problemen geen aanleiding zijn om excessieve regelgeving te maken. Hierdoor kunnen heel wat situaties, waar nu in de praktijk geen enkel probleem is, ook problematisch worden”, besluit Dochy.

Brede algemene visie

Coel roept op om een brede algemene landbouwvisie te maken waarin het geurbeleid ook aan bod komt. “De gevolgen van de afstandsregels is een resultaat van een gebrek aan algemene visie. We verstrengen regel per regel en grijpen telkens 'symptoomgewijs' in. Dit resulteert in voorbeelden waarbij bedrijven die op vlak van CO₂-uitstoot of waterkwaliteit zeer goed bezig zijn, maar dan plots botsen op een particulier aspect van geur. We pakken er terecht mee uit dat we de meest duurzame landbouw ter wereld hebben. We zijn innovatief en goed bezig. Het is goed dat we daarvoor staan, maar zolang we dat globale kader niet hebben, zullen we blijven vastlopen. Zonder dat kader dreigt er altijd wel één element te zijn waar bedrijven niet aan voldoen, wat voor hen de strop kan betekenen ondanks het feit dat ze superperformant bezig zijn. Als beleidsverantwoordelijken zijn we verplicht om de leiding te nemen en moeten we het debat hierover openen.”