Cancun: de inzet van de onderhandelingen

De EU-commissaris voor Handel, Pascal Lamy, heeft het verschillende malen herhaald de laatste weken: landbouw is slechts een schotel op het menu met wel twintig gangen. Er wordt onderhandeld volgens het principe van de 'single undertaking': er zal slechts één einddocument zijn waarover iedereen het eens moet zijn. Een compromis over alle dossiers is dus noodzakelijk.

Voor Europa zijn de zogenaamde Singapore-dossiers belangrijk. Die werden in 1996 op de agenda gezet, tijdens een vergadering in de Aziatische stadsstaat. Het gaat om een multilateraal akkoord over grensoverschrijdende investeringen, om regels inzake openbare aanbestedingen, om concurrentieregels en om afspraken inzake eenvoudiger douaneregels.

De Europese Unie hoopt in Cancun de onderhandelingen over de liberalisering van de diensten extra elan te bezorgen, na "teleurstellende" standpunten van andere WTO-leden. Voor de export van goederen wordt onderhandeld over een verdere verlaging van de heffingen.

Landbouw zal in de schijnwerpers staan van de media en van vele drukkingsgroepen. Tegenover de grote landbouwlanden, verenigd in de Cairns-groep (Australië, Canada, enkele Zuid-Amerikaanse landen), en een aantal Afrikaanse landen, zullen Europa en Japan hun beschermde en gesubsidieerde landbouw verdedigen. De VS nemen een tussenpositie in. Zij zullen Europa onder druk zetten om soepeler te zijn voor GGO's.

De Europese Unie heeft zichzelf speelruimte gegeven door in juni een hervorming van het landbouwbeleid uit te werken. Toch zal de Unie geen volledige opheffing van de subsidiëring aanvaarden. Landbouwcommissaris Franz Fischler heeft zijn WTO-partners daarom opgeroepen tot realisme.

Voor de ontwikkelingslanden is de "speciale en gedifferentieerde behandeling" van wezenlijk belang. Ze willen zolang mogelijk bepaalde voordelen en uitzonderingen behouden, om hun structurele handicap te compenseren.

De huidige onderhandelingen over liberalisering werden in november 2001 opgestart in de Qatarese hoofdstad Doha. Ze moeten tegen eind 2004 tot resultaat leiden. In Cancun moeten daarom enkele knopen worden doorgehakt, moet het speelterrein geëffend worden en moet een kalender worden uitgewerkt. Doordat er de afgelopen maanden weinig vooruitgang is geboekt in de onderhandelingen, wordt dit geen eenvoudige taak.

Lees hier alles over de aanloop naar de WTO-conferentie.