Blauwtong blokkeert export van rundvee
nieuwsDoor de eerste bevestigde vaststelling van blauwtong in ons land gaat de export van herkauwers nagenoeg op slot. “Als er voor de Belgische runderen geen buitenlandse bestemmingen gevonden worden in de komende weken, dreigen de prijzen op de binnenlandse markt aanzienlijk te dalen”, klinkt het bij de Franstalige veehandelsvereniging.
Blauwtong in België
Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) meldde vorige week dinsdag dat een besmetting met blauwtong serotype 3 werd vastgesteld op een kleine schapenboerderij in het Antwerpse Merksplas. Er kan geen link gelegd worden tussen het Belgische geval met serotype 3 en de Nederlandse gevallen. Dat wijst erop dat de besmetting is gebeurd door besmette knijten (een kleine muggensoort), die het blauwtongvirus verspreiden. In de knijt kan het virus zich vermenigvuldigen, maar daarvoor moet de buitentemperatuur wel hoger zijn dan tien graden.
“We kunnen heel moeilijk voorspellen hoe blauwtong zich verder zal uitbreiden. Wij hopen dat de temperaturen verder blijven dalen zodat de verspreiding van blauwtong op korte termijn wat afneemt. De kans bestaat ook dat we sommige effecten pas zullen zien op de lange termijn. Zo zou het kunnen dat een dier nu gestoken wordt en later misvormde lammetjes zou krijgen”, aldus Mich Gillis van Dierengezondheidszorg Vlaanderen.
Ook bij Boerenbond klinkt ongerustheid. "Hoe koud de winter ook zal zijn, de kans dat alle besmette knijten afsterven, is bijzonder klein. Koudeprikken zoals nu kunnen de verspreiding wel vertragen, maar mogelijk niet tegenhouden. De verwachting is dat het blauwtongvirus serotype 3 de winter zal overleven, en we in het najaar zeker een vaccin nodig gaan hebben", aldus Els Goossens, adviseur diergeneeskunde bij Boerenbond.
Eerste besmetting blauwtong bevestigd in België
10 oktober 2023Niet alle dieren krijgen ziekteverschijnselen, maar de gekende symptomen zijn onder meer een verhoogde temperatuur, versnelde ademhaling, ontstoken slijmvlies met zweren, kreupelheid, gebrek aan eetlust, uitpuilen en blauw worden van de tong. Hoewel schapen het meest gevoelig zijn voor de virusziekte, kunnen ook andere herkauwers zoals geiten en runderen besmet geraken. Blauwtong is niet besmettelijk en ongevaarlijk voor de mens, maar de vaststelling van de besmetting zorgt er wel voor dat ons land de recentelijk verkregen blauwtongvrije status na vijf maanden opnieuw kwijt is. Voor de nationale handel is er geen hinder omdat herkauwers nog wel steeds zonder specifieke voorwaarden binnen heel België verplaatst mogen worden. Voor de internationale handel zijn er echter wel gevolgen.
Internationale handel
Het vervoeren van blauwtonggevoelige dieren naar andere lidstaten is enkel toegestaan als de voorwaarden die in een Europese verordening staan, worden nageleefd. Van het blauwtongvirus zijn er 24 serotypen bekend. Voor het serotype 3 is op dit moment geen Europees goedgekeurd vaccin beschikbaar. Bovendien zijn er in ons land geen operationele “tegen vector beschermde inrichtingen”. Dat zijn stallen waarbij de dieren op een dusdanige wijze worden gehuisvest en beschermd (bijvoorbeeld met erkende insecticiden en repellents) zodat aanvallen van knijten voorkomen worden.
Om die twee redenen kunnen de Belgische herkauwers vanaf nu niet meer voldoen aan de algemene regels voor vrij verkeer van dieren (andere dan slachtdieren) naar andere Europese lidstaten. Lidstaten kunnen wel toestemming verlenen om blauwtonggevoelige dieren, die niet voldoen aan de algemene regels, toch toe te laten op hun grondgebied onder vastgelegde specifieke versoepelingen. Zo staan sommige landen wel export toe onder bepaalde strikte voorwaarden, bijvoorbeeld wanneer dieren behandeld zijn met insecticide of wanneer een PCR-test uitwijst dat de getransporteerde dieren vrij zijn van het virus. Deze specifieke versoepelingen zijn verschillend per lidstaat en zijn terug te vinden op de website van de Europese Commissie.
Voor slachtdieren die naar het buitenland worden geëxporteerd en daar worden geslacht gelden drie extra voorwaarden. Ten eerste mag er 30 dagen lang geen geval van blauwtong gemeld zijn op het bedrijf van herkomst. De dieren moeten ook rechtstreeks uit de lidstaat vervoerd worden naar het slachthuis en de exploitant van het bedrijf van herkomst moet het slachthuis 48 uur vooraf inlichten over de komst van de dieren.
Jaarlijks worden 100.000 levende runderen geëxporteerd naar andere Europese lidstaten, maar die uitvoer ligt nu stil. Als er voor de Belgische runderen geen buitenlandse bestemmingen gevonden worden in de komende weken, dreigen de prijzen op de binnenlandse markt aanzienlijk te dalen, zo meldt de Franstalige veehandelsvereniging FNCB (Fédération Nationale du Commerce de Bétail) zondag. "Deze situatie komt op een slecht moment, aangezien we aan het einde van de weideperiode zitten en dit een seizoen is waarin er traditioneel meer dieren verkocht worden", aldus Benoit Cassart, secretaris-generaal van FNCB. "België exporteert ongeveer één op de vier runderen. Een brutale en langdurige onderbreking van de exportstromen zou dramatische gevolgen hebben op de prijzen", waarschuwt Cassart. Hij vindt dat de autoriteiten protocollen moeten opstellen met hun Europese tegenhangers waardoor de handel hervat kan worden.
