Biodiesel en varkenspest doen palmolie floreren

De prijs van palmolie is sinds juni van dit jaar met 50 procent gestegen waardoor palmolie voor het eerst sinds 2011 duurder wordt dan soja-olie. Verschillende oorzaken liggen aan de grondslag van deze indrukwekkende koersontwikkeling. Zo investeert Indonesië volop in biodiesel op basis van palmolie. Maar ook de varkenspest heeft ervoor gezorgd dat China minder soja voor varkensvoer importeert, waardoor de vraag naar palmolie stijgt.

Indonesië heeft het plan opgevat om minder afhankelijk te worden van fossiele brandstoffen. Als alternatief kijken ze in de richting van biodiesel. Het percentage palmolie in de lokaal verkochte biodiesel wordt vanaf januari van 20 naar 30 procent verhoogd, de zogenaamde B30-diesel. President Joko Widodo hoopt daarmee 5,5 miljard euro minder uit te geven aan buitenlandse olie. Widodo wil in 2021 zelfs nog een stap verder gaan door B50-diesel te lanceren.

 

Ondertussen zorgt de biodiesel voor hommeles tussen de EU en Indonesië. In Europa wordt biodiesel met palmolie uit Indonesië gebruikt om verbrandingsmotoren aan te drijven. De jaarlijkse import is goed voor 400 miljoen euro. Maar de Europese Unie heeft deze week de toepassing van strafheffingen tussen 8 en 18 procent op biodiesel uit Indonesië bevestigd. Die werden in augustus ingevoerd en blijven vijf jaar lang van kracht. De reden? Indonesië zou volgens de EU de prijs van biodiesel kunstmatig laag houden via staatssubsidies. Bovendien leeft het idee binnen Europa heel sterk om geen voedselgewassen te gebruiken als brandstof. Tegelijk beschouwen Indonesië, Thailand en Maleisië palmolie net wel als een duurzaam alternatief. Dat de Europese Commissie besloten heeft om palmolie als grondstof voor biodiesel uit te faseren, valt bij de Aziatische landen niet in goede aarde. Zij beschouwen de beslissing als een protectionistische maatregel.

 

Naast het verhaal van de biodiesel speelt ook de Afrikaanse varkenspest, die China in een stevige greep houdt, een grote rol in de prijsstijging. Door de varkenspest is de Chinese varkensstapel gehalveerd. Ook de vraag naar soja, waarvan varkensvoer gemaakt wordt, heeft dezelfde beweging gemaakt. Minder soja betekent minder sojabonen om tot plantaardige olie te verwerken. Voedingsfabrikanten moeten daarom noodgedwongen op zoek gaan naar een alternatief en nemen hun toevlucht tot palmolie. De toegenomen vraag heeft ervoor gezorgd dat palmolie voor het eerst sinds 2011 duurder is geworden dan soja-olie. Voor veel analisten is dat gegeven belangrijker dan de prijsstijging op zich.