"Beleggen in landbouwgrond met respect voor pachtwet"

“Investeerders die landbouwgrond kopen als belegging tot daar aan toe, maar ze moeten die dan wel aan de wettelijke pachtprijzen laten uitbaten door landbouwers.” Dat zegt ABS-voorzitter Hendrik Vandamme nadat afgelopen week in de Vlaamse media berichten de ronde deden dat landbouwgrond interessanter is als beleggingsproduct dan het spaarboekje of aandelen op de beurs.

Vandamme stelde vast dat door de aanhoudende politieke strubbelingen in Griekenland en de nieuwe socialistische president in Frankrijk de financiële markten het weer moeilijk kregen. “Blijkbaar was dat voor een zelfverklaarde ‘onafhankelijke landbouwexpert’ die binnen de sector geen enkel draagvlak heeft, voldoende reden om in de Vlaamse media te verkondigen dat landbouwgrond kopen veel interessanter is dan te beleggen op de beurs of je geld op een spaarboekje te plaatsen.”

Dat de prijs van landbouwgronden al decennialang in waarde gestegen is, wil ABS niet ontkennen. “Momenteel liggen de prijzen op een niveau dat de pure landbouwkundige waarde reeds ver overstegen heeft”, meent Vandamme. “Wie vandaag al gronden in zijn bezit heeft, kan daar moeilijk rouwig om zijn. Wel de landbouwers die vandaag gronden moeten aankopen.”

De ABS-voorzitter haalt daarbij het voorbeeld aan van een boer die vaste pachter is van gronden die te koop worden gesteld en waarbij die gronden belangrijk zijn voor het voortbestaan van het bedrijf. Of jonge starters die gedwongen worden om de grond bij de bedrijfszetel meteen aan te kopen. “Wanneer je als landbouwer in zo’n situatie terechtkomt en je beslist om zelf aan te kopen, dan weet je in veel gevallen meteen ook dat je de volgende jaren de buikriem zal moeten aanhalen en dat er minder ruimte zal zijn voor investeringen of groei.”

“Wanneer landbouwgronden te koop worden aangeboden zien we dat investeerders mee komen bieden en vaak ook aan het langste eind trekken”, zegt Vandamme. Als die grond in vaste pacht is, dan kan de investeerder de pacht enkel opzeggen als hij de grond zelf als landbouwer wil gebruiken. “Allerhande constructies worden opgezet om aan de slag te gaan als landbouwer. Eens de pacht is opgezegd, worden die gronden dan onder de noemer van seizoenpacht uitbesteed tegen behoorlijk hogere prijzen.”

Dit is meteen ook één van de terugkerende discussies op het driejaarlijkse overleg over de pachtprijzen. “Laat ons niet vergeten dat meer dan 60 procent van de landbouwgrond onder het pachtregime valt en dat heeft zo zijn redenen: een landbouwer heeft op zijn minst rechtszekerheid zodat hij zich kan richten op de uitbouw van zijn bedrijf, zonder zijn financiën te moeten voorbehouden voor onroerende goederen”, aldus Vandamme.

Stellen dat landbouwgrond een interessant beleggingsproduct is, vindt ABS nog aanvaardbaar. Maar dat de eigenaars de zittende landbouwer-gebruiker de gronden tenminste verder laten uitbaten aan de wettelijke pachtprijzen”, klinkt het. De landbouworganisatie wijst er dan ook op dat het systeem van seizoenpachten is voorbehouden aan actieve landbouwers. “Enkel zij mogen gronden onder dit systeem verhuren aan collega-landbouwers.”

ABS kijkt daarom uit naar de definitie van actieve landbouwer die er in het kader van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zit aan te komen. “Voor ons is dat iemand die met twee voeten in de praktijk staat en die zelf actief is op zijn bedrijf en zelf de productierisico’s draagt.”