China laat Amerikaanse soja links liggen door handelsoorlog: wordt soja nog goedkoper in Europa?
nieuwsIn het kielzog van de handelsoorlog met de Verenigde Staten heeft China massaal contracten afgesloten met Braziliaanse sojaproducenten. Voor Amerikaanse sojatelers dreigt daardoor een zware klap: hun belangrijkste afzetmarkt valt grotendeels weg. Mogelijk kan Europa een deel van dat verlies opvangen, al zal veel afhangen van de EUDR-wetgeving die vanaf volgend jaar geldt en ontbossing voor sojateelt moet tegengaan.
De prijs van sojaschroot zakte sinds juni vorig jaar met zo’n dertig procent, van 470 naar 330 euro per ton. Daarmee ligt de prijs opnieuw op het niveau van vóór de oorlog in Oekraïne, toen die zelfs piekte tot 600 euro per ton. Voor Vlaamse veehouders, die soja als belangrijke eiwitbron gebruiken, is dat goed nieuws.
De kans bestaat dat die prijsverlaging zich verder doorzet. De handelsoorlog die de Amerikaanse president Trump is gestart, heeft ervoor gezorgd dat China invoerheffingen is gaan opleggen voor soja uit de VS. Daardoor is de sojatrafiek van Amerika richting China stilgevallen. Dat leidde al tot noodkreten vanuit de American Soybean Association (ASA) richting het beleid. De oogst van soja in de VS gaat weldra van start, maar dat gebeurt voor het eerst sinds lang zonder aankooporders vanuit China.
Omschakeling naar Braziliaans soja
China is traditioneel een dominante speler op de wereldmarkt. Het land importeerde vorig jaar 105 miljoen ton soja, waarvan iets meer dan 22 miljoen ton uit de VS. Tot voor kort ging de helft van de Amerikaanse soja-export naar China. Zo werd tijdens het seizoen 2023-2024 vijf keer meer Amerikaanse soja naar China verscheept dan naar Europa.
Omdat de Amerikaanse soja door importheffingen duurder is geworden, kiezen Chinese importeurs massaal voor contracten met Braziliaanse bedrijven. Volgens handelaars hebben Chinese importeurs al zo’n acht miljoen ton sojabonen voor september en vier miljoen ton voor oktober vastgelegd in Zuid-Amerika, en niets in de VS. Nadat China en Verenigde Staten rond 2018 eerder een handelsoorlog voerden, had China zijn aandacht al verlegd naar Brazilië en is in dat land de sojaproductie sterk toegenomen.
Mogelijke prijsverlaging in Europa
Volgens Ben Samyn, trader bij Vanden Avenne Commodities uit Kortrijk, kan dit op termijn ook de Europese markt beïnvloeden. Vanden Avenne Commodities levert sojameel aan Belgische en Franse veevoederfabrikanten. "De Chinese boycot van Amerikaanse soja leidt logischerwijs tot een overschot in de VS. In theorie drukt dat de prijs, maar momenteel zien we die druk echter nog niet."
Voor onze sector weegt de onzekerheid rond de ontbossingswet momenteel veel zwaarder
De handelaar bij Vanden Avenne Commodities herinnert zich dat in 2018 de situatie gelijkaardig was, toen China tarieven oplegde voor Amerikaanse soja en de VS zijn aandacht verlegde naar Europa. “Vandaag is de situatie evenwel complexer door de invoering van de Europese ontbossingswet (EUDR). Vanaf volgend jaar mogen importeurs enkel nog ontbossingsvrije producten op de Europese markt brengen", aldus Samyn.
Onzekerheid over ontbossingswet weegt zwaarder door
Ook de Belgian Feed Association (BFA) volgt de situatie met argusogen. “Indien de trend van Chinese aankopen aanhoudt, kan Braziliaanse soja duurder worden en de Amerikaanse soja goedkoper”, aldus Katrien D’hooghe van BFA. “Maar voor onze sector weegt de onzekerheid rond de Europese ontbossingswet momenteel veel zwaarder.”
De aanhoudende onzekerheid rond EUDR werd eerder al door de Europese koepelorganisatie van de veevoederindustrie FEFAC aangekaart in Europa. Die is nog steeds niet weggewerkt, is ook te horen bij BFA. “Het Amerikaanse overschot aan sojaschroot zou interessant kunnen zijn voor Europa, maar de vraag is of die soja überhaupt EUDR-conform zal zijn,” zegt Katrien D’hooghe nog.
