"RTRS is eerste goede stap in verduurzamen sojaketen"

Volgens de Nederlandse ngo’s is de standaard die de Round Table on Responsible Soy (RTRS) ontwikkelde, wel een eerste stap in de goede richting. “De standaard bevat sociale en milieucriteria waarmee de ergste excessen worden tegengegaan. We zien de RTRS als een proces om een klein deel van de problemen beter te kunnen controleren”, reageren ze in een open brief aan de Belgische ngo’s.

Nederlandse ngo’s hadden een brief gestuurd naar een groot aantal Nederlandse sojaverbruikers waarin zij de RTRS-standaard een goed begin noemden, maar aandrongen op extra inspanningen om de RTRS tot het gewenste succes te maken. Daarop reageerden negen Belgische ngo’s met een open brief aan hun Nederlandse collega’s met de vraag om de RTRS-standaard niet langer te steunen.

“Met de RTRS-criteria is er geen sprake van verantwoorde soja, maar het zorgt enkel voor de legitimatie van een onduurzaam productiesysteem, namelijk de grootschalige teelt van herbicideresistente gewassen”, stond in de brief van 11.11.11, Bioforum, Broederlijk Delen, Friends of the Earth, de Jeugdbond voor natuur en milieu, Kwia, Oxfam, Velt en Wervel geschreven. De ngo’s beschouwen de RTRS als een poging om de kritische consument op het verkeerde been te zetten.

In een reactie op deze brief wijzen de Nederlandse organisaties erop dat ze RTRS zien als een eerste stap om met bedrijven en producenten te werken aan een stapsgewijze verbetering van de sojaproductie en de mogelijkheid om in toenemende mate controle uit te oefenen op de impact van hun handelen. “Uiteraard moet er daarnaast nog veel meer gebeuren en is dit proces slechts gericht op een deel van het probleem”, nemen ze hun Belgische collega’s de wind uit de zeilen.

Volgens de Nederlandse ngo’s is de RTRS-standaard bovendien de enige waarbij maatschappelijke organisaties en producenten medezeggenschap hebben. “RTRS is transparant en heeft als enige standaard een klachtenmechanisme. Bovendien is het een vrijwillig systeem”, klinkt het. “We zijn ervan overtuigd dat RTRS sterker had kunnen zijn als er meer druk was geweest vanuit maatschappelijke organisaties, maar van misleiding van de kritische consument is er in onze ogen geen sprake.”

De Nederlandse ngo’s volgen de argumentatie van de Belgische wel als ze zeggen dat we er met RTRS niet zijn. “We zien het als een proces om op internationaal niveau een standaard te introduceren om enige invloed te kunnen uitoefenen op de impact van het handelen van het bedrijfsleven. Van daaruit moeten verdere verduurzamingsstappen worden gemaakt. Wat ons betreft is RTRS slechts een begin.”

De ngo’s uit Nederland kunnen naar eigen zeggen niet inschatten of in België de industrie en de overheid RTRS gebruiken om kritiek te smoren. “In eigen land hebben we wel publiekelijk aangegeven dat RTRS niet door de overheid gebruikt mag worden als alibi om verder geen actieve rol meer te spelen in het verduurzamen van de sojaketen. Maar we hebben niet de illusie dat zonder RTRS de Nederlandse overheid werkelijk actiever zou zijn”, besluiten ze. De ngo’s wijzen er ook op dat ze nog op tal van andere fronten actief zijn.