44 miljoen meer armen door stijgende voedselprijzen

Door de stijgende voedselprijzen zijn er 44 miljoen mensen meer in extreme armoede terechtgekomen tussen juni 2010 en januari 2011. Dat heeft de Wereldbank bekendgemaakt op basis van statistieken over de inkomsten en uitgaven van huishoudens in landen met een laag tot middelmatig inkomen. De Wereldbank schat dat er nu 1,2 miljard mensen ter wereld in extreme armoede leven.

Sinds oktober 2010 zijn de voedselprijzen met 15 procent gestegen. Daarmee liggen ze 29 procent hoger dan een jaar geleden en maar drie procent lager dan de prijzenpiek van 2008. Het afgelopen half jaar is de tarweprijs verdubbeld. Voor maïs klommen de prijzen met maar liefst 73 procent omhoog. Ook de prijzen van suiker, vetten en oliën stegen het laatste kwartaal 20 procent. “Dat zijn niet toevallig basisgrondstoffen voor heel wat voedingsproducten”, stelt de Wereldbank.

Tegenvallende oogsten en een steeds toenemende consumptie zijn de belangrijkste oorzaken voor de prijsstijgingen. Verschillende grote producenten, waaronder China, kregen af te rekenen met slechte weersomstandigheden die de productie deden kelderen. Ook de wereldwijde bevolkingsgroei zorgt voor een verhoogde consumptie, samen met een veranderend eetpatroon in de groeilanden. Elk jaar komen er immers 70 miljoen monden bij die gevoed moeten worden.

Toch zijn er in tegenstelling tot de voedselcrisis van 2008 twee factoren die ervoor zorgen dat er niet nog meer mensen in armoede terechtkomen. Enerzijds is er de goede maïsoogst in verschillende Afrikaanse landen, wat zorgt voor meer stabiele prijzen en anderzijds zorgt ook de bescheiden prijsstijging van rijst ervoor dat de situatie niet zo dramatisch is als in 2008.

Het zijn vooral de mensen die meer dan de helft van hun inkomen spenderen aan voedsel die het meeste risico lopen om in extreme armoede te vervallen. Voor België lijkt de impact beperkt. “Als de prijzen structureel blijven toenemen op lange termijn, dan zal dat eerder resulteren in een correctie van de jarenlange daling van het voedingsaandeel in het Belgische budget”, beweert Philippe Gijssels van BNP Paribas Fortis.

De Wereldbank raadt landen aan om maatregelen te nemen tegen de stijgende voedselprijzen. Zo moeten er meer nutritionele en voedselzekerheidsprogramma’s komen in landen waar de prijzen het snelst stijgen. Uitvoerbeperkingen voor voedsel moeten vermeden worden en er moet meer informatie komen over voedselvoorraden. Tot slot vraagt de Wereldbank ook meer investeringen in landbouw, de ontwikkeling van minder voedselintensieve biobrandstoffen en aanpassingen aan de klimaatverandering.