15 procent meer zuivelconsumptie in coronatijden

De zuivelsector was 2020 gestart met mooie vooruitzichten, maar de coronacrisis heeft daar op zeer korte termijn verandering in gebracht. “In bepaalde weken moesten we tot 50 procent meer consumptiemelk of 40 procent meer boter produceren, terwijl de verkoop van typische producten voor de foodservice en de horeca volledig wegviel. Aanpassen was het sleutelwoord doorheen heel deze crisis”, vertelt BCZ-voorzitter Catherine Pycke. Tegelijk steeg de thuisconsumptie van zuivelproducten met 15 procent in de eerste drie maanden van dit jaar.

Tijdens de jaarvergadering van de Belgische Confederatie van de Zuivelindustrie (BCZ) die voor het eerst sinds het ontstaan op een virtuele manier plaatsvond, blikte de voorzitter terug op de eerste bewogen maanden van 2020. Door de hamsterwoede die bij het uitbreken van de coronacrisis ontstond, zagen de zuivelverwerkende bedrijven de vraag van de retail plots enorm stijgen. “Bepaalde weken moesten we tot 50 procent meer consumptiemelk, 40 procent meer boter, maar ook 25 procent meer kaas en 20 procent meer yoghurt produceren”, aldus Pycke.

15% meer zuivelverbruik

De verbruikcijfers, verzameld door GfK, bewijzen dat ook. Belgische consumenten hebben de afgelopen drie maanden in volume 15 procent meer melk en zuivelproducten aangekocht dan voor de crisis. Dit heeft volgens BCZ niet alleen met hamsteren te maken. “Het duidt ook op de plaats die de verbruiker toekent aan melk en zuivelproducten in een gezond voedingspatroon en dit in moeilijke tijden. Nu we meer thuis eten en koken met het ganse gezin besteden we des te meer aandacht aan authentieke en gezonde producten”, klinkt het.

Maar het was niet allemaal goed nieuws wat de afzet betreft. “Terwijl de vraag bij de retail steeg, zagen we die van de foodservice en de horeca volledig wegvallen. En ook de export ondervond hinder”, klinkt het. Al deze veranderingen in vraag zorgden ervoor dat het in standhouden van de logistieke keten onder de coronabeperkingen een immense uitdaging was.

“Met een verminderd personeelsbestand en met problemen in de aanvoer van verpakkingen erin slagen om deze pieken op te vangen, dat is een echte krachttoer geweest”, aldus de BCZ-voorzitter. “Melkophalers bleven onvermoeid doorgaan, mensen uit de administratie waren bereid om taken op de werkvloer op te nemen, projecten werden on hold gezet, vereenvoudigingen werden doorgevoerd en finaal kon de zuivelketen blijven draaien.”

Fase 2 van crisisscenario geactiveerd

Tegelijk moest de zuivelverwerking de traditionele seizoenpiek in de melkaanvoer van de maand mei opvangen. “Hier en daar werd de tweede fase van ons crisisscenario uitgerold. Daarbij helpen zuivelbedrijven elkaar bilateraal om de keten niet te laten stokken, bijvoorbeeld door bij te springen in de melkophaling of verpakkingen uit te wisselen”, vertelt Catherine Pycke.

“Doorheen heel deze crisis was aanpassen de boodschap. Met creativiteit, flexibiliteit en extra inzet hebben we de bevoorrading van de winkels met zuivelproducten kunnen garanderen. Dat de zuivelindustrie deze uitdaging tot een goed einde heeft gebracht is een ultiem bewijs van veerkracht en robuustheid. Ik ben dan ook bijzonder fier op onze #milkheroes”, aldus nog de voorzitter.

Geen interventieprijs

Waar de zuivelindustrie nog goede melkprijzen had aangekondigd voor 2020, heeft de coronacrisis die voorspelling in één klap onderuit gehaald. “Vandaag ligt de prijs nog steeds 20 procent onder die van het pre-coronatijdperk. Maar waar we verwacht hadden dat hij zou wegzakken naar het niveau van de interventieprijs, moeten we tot onze verbazing vaststellen dat dit niet gebeurd is”, zegt Renaat Debergh, afgevaardigd bestuurder van BCZ.

Mogelijke verklaringen ziet hij in de uitvoer die minder sterk is teruggelopen dan verwacht en in de versoepeling van de coronamaatregelen die intussen in een aantal landen is ingesteld. “Het is een hele goede zaak dat we het interventieniveau niet bereikt hebben, maar het herstel is broos. Zeker omdat we niet meteen de vinger kunnen leggen op de oorzaak van de lichte heropleving van de melkprijs.”

Een bijkomend knelpunt is volgens Debergh het herstel van de horeca. “Het is vandaag nog niet duidelijk in welke mate de horeca de klap van de coronacrisis te boven gaat komen. De kans is groot dat er een heel aantal zaken zullen sluiten en dit zal ook zijn impact hebben op de zuivelafzet”, klinkt het.

Tegelijk houdt BCZ rekening met een zware wereldwijde economische crisis als gevolg van het coronavirus. “In de opkomende landen zal die leiden tot een tragere groei van de zuivelconsumptie. En ook in Europa verwachten we dat consumenten vaker zullen kiezen voor goedkopere zuivelproducten en dat zal ongetwijfeld ook gevolgen hebben op de zuivelindustrie”, besluit Debergh. Hij wijst erop dat het belangrijk zal zijn om deze signalen tijdig door te geven aan de melkveehouders zodat ook zij hier rekening mee kunnen houden in hun bedrijfsvoering.