WTO-onderhandelingen opnieuw in cruciale fase

Wat de uitkomst van de onderhandelingen tussen de delegaties van de 153 lidstaten van de WTO zal zijn, verschilt van bron tot bron. Zo luidt het pessimistisch bij de Zwitserse onderhandelaar Luzius Wasescha dat de kans op een definitief akkoord over de Doha-ronde van 60 procent dit weekend, gedaald is tot minder dan 50 procent na maandagmiddag. Sinds de middag zijn de delegaties van de belangrijkste landen - VS, EU, India, China, Brazilië, Japan en Australië - opnieuw aan het onderhandelen geslagen.

WTO-chef Pascal Lamy kwam maandag immers met nieuwe voorstellen op de proppen over de vrijmaking van de handel in landbouw- en industriële producten. Daarvoor werd een "aanzienlijke vooruitgang" geboekt, aldus Lamy. "Een oplossing lijkt nabij, een kwestie van enkele uren", klonk het. De voorstellen op de onderhandelingstafel hebben een "enorme" waarde, voegde hij toe.

"Dit is het moment om de noodzakelijke flexibiliteit aan de dag te leggen om een akkoord te bereiken over de resterende kwesties", aldus Lamy. Dat zijn er "niet veel meer, maar wel cruciale", zei hij. Maar "niets is beslist zolang er geen akkoord is", voegde de woordvoerder van de WTO, Keith Rockwell, toe. Grosso modo ligt er een akkoord op tafel waarbij de westerse landen hun "landbouwprotectionisme" laten varen waarbij gesnoeid wordt in subsidies en importheffing. In ruil krijgen zij dan van de opkomende industrielanden en ontwikkelingslanden een betere toegang voor hun industriële producten.

Maar toch is het optimisme niet wijdverspreid. "Helaas heeft nu een klein aantal ontwikkelingslanden besloten dit uitgebalanceerde voorstel op enkele punten uit evenwicht te brengen", aldus de Amerikaanse hoofdonderhandelaarster, Susan Schwab. Zo hebben de VS, India en China in de loop van de dag al dan niet wederzijds beschuldigingen gelanceerd. Het "menu" aan twistpunten is dan ook omvangrijk.

Zo lijkt sinds zondag een akkoord over het lang aanslepende "bananenconflict" in de maak. Europa zou de importheffing voor bananen uit Latijns-Amerika laten zakken tegen de zin van ACP-landen - de landen uit Afrika, de Caraïben en de Stille Zuidzee - in. Die landen trotseren nu geen importheffing voor bananen.

Daardoor dreigen ze hun bevoorrechte positie te verliezen ten nadele van de meer competitieve bananen uit Latijns-Amerika. Daarom dreigden de ACP-landen maandag om de boel te blokkeren indien een tegenvoorstel niet aanvaard wordt. Ze verlieten maandag in blok één van de onderhandelingen.

Voor de Europese landen, met Frankrijk in een glansrol, zijn de geografische productlabels nog steeds een doorn in het oog. Een "appellation d'origine contrôlée" is tot spijt van Parijs immers niet enkel aan te treffen in de Franse wijngebieden net als parmaham of roquefort gemeengoed zijn voor producenten overheen de wereld. Die productlabels moeten voor de Europese landen beter beschermd worden. Frankrijk zal het verdrag in "de huidige staat" niet ondertekenen, luidde het eerder op de dag.(GL)