WTO-onderhandelaars flirten met mislukking

Gisteravond, na een nieuwe dag van gesprekken in beperkte groepen van delegaties over alle dossiers, klonk het op de briefings zeer kordaat dat het nu 'erop of eronder' moest zijn in het nachtelijke beraad van de green room, de coördinatiekamer waar de belangrijkste partijen - de VS, de EU, India, Japan, Brazilië, Australië en China - onder leiding van WTO-directeur-generaal Pascal Lamy de politieke conclusies trekken uit het overleg.

Peter Mandelson, die zijn aflopend mandaat als Europees Commissaris van Handel dolgraag wil afronden met een deal in de Doha-ronde, krijgt van de Europese delegaties weinig of geen manoeuvreerruimte. Zo goed als alle aanwezige EU-delegaties wilden donderdag hun zeg doen op de EU-ministerraad die het overleg volgt. De Franse staatssecretaris voor Handel, Anne-Marie Idrac, die deze ministerraden leidt als EU-voorzitter, sprak gisteravond over 'het moment van de waarheid' en sommeerde Mandelson om onwrikbaar te zijn als het erom gaat van de nieuwe economieën als India, China en Brazilië een forse daling te eisen van de importtarieven op industriegoederen.

Wat dat betreft, viel er donderdag overigens opnieuw een forse uithaal te noteren van Kamal Nath, de Indiase minister van Handel. Na een van de vergadersessies zei hij dat de EU en de VS stilaan zullen moeten leren begrijpen dat het geen zin heeft om hun niet-concurrentiële industrie kunstmatig op te peppen. Hij had het met name over de auto-industrie. "De toekomst zal uitwijzen dat auto's niet langer in Stuttgart of Detroit gemaakt worden, maar in Azië. Alles draait nu in de globale economie om concurrentiekracht en demografie. De leeftijdspiramide bepaalt waar de grote markten zich bevinden".

Dat was Naths reactie op de weigering van de rijke industrielanden om toe te staan dat India, Brazilië en China volledige industrieën kunnen uitsluiten van vermindering van hun invoerheffingen. Na drie dagen intense onderhandelingen is er dus zo te horen nog maar weinig veranderd in de posities van de grote blokken rond de onderhandelingstafel. Ook uit het overleg over specifieke deelaspecten van wat een groot akkoord moet worden, komt weinig of geen goed nieuws. De lijst van specifieke tropische producten die van vrijhandel zouden vrijgesteld worden, geraakt niet opgesteld.

De EU en de VS eisen nog steeds dat de nieuwe economieën over de brug komen met substantiële verlagingen van de invoertarieven op industriële producten in ruil voor hun toezeggingen over landbouw waarvan ze zelf zeggen dat ze aan het maximum haalbare zijn gekomen. Volgens de Europese Commissaris voor Landbouw moet de recente hervorming van het Europese landbouwbeleid weer helemaal overgedaan worden als er nieuwe toegevingen worden gedaan. Maar de nieuwe economieën en de ontwikkelingslanden vinden dat - vooral het Amerikaanse - aanbod om de handelsverstorende landbouwsteun af te bouwen, niet ver genoeg gaan. En de weerstand om hen in ruil voor de toegeeflijkheid inzake landbouw een forse reductie te geven op de invoertarieven van industriële goederen en diensten, blijft groot.

Donderdagavond rond vijf uur begon een nieuwe vergadering 'tot de finish' in de green room. Het overleg over vrijmaking van diensten is weer een dag opgeschoven is. De weekendreservatie van veel hotelkamers ligt vast.(KS)