Waterschaarste? Vlaanderen test komende zomer droogteplan uit
Vlaanderen heeft een kader uitgewerkt dat moet helpen om in tijden van droogte en waterschaarste moeilijke knopen door te hakken. Het kader moet bijvoorbeeld helpen om te beslissen wie er op momenten van extreme droogte prioriteit krijgt voor watergebruik. Het kader is nog niet volledig klaar, maar Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) wil het instrument deze zomer een eerste keer uittesten.
De voorbije zomers met hoge temperaturen en weinig regen hebben aangetoond dat Vlaanderen kwetsbaar is voor waterschaarste. De klimaatprojecties tonen ook aan dat die periodes van droogte wellicht vaker zullen voorkomen. Periodes van acute droogte dwingen overheden nu al om bepaalde maatregelen te nemen zoals een tijdelijk verbod om leidingwater te gebruiken om je auto te wassen, zwembadjes te vullen of je gazon te besproeien. Voor landbouwers worden her en der captatieverboden ingesteld waardoor ze tijdelijk geen water kunnen oppompen om hun akkers te beregenen.
Blue Deal
De Vlaamse regering wil zich beter voorbereiden op die periodes van droogte en gaf de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en professor Patrick Willems (KU Leuven) de opdracht om samen met een 130-tal betrokkenen, waaronder de landbouw, natuurorganisaties en de industrie, een mogelijk afwegingskader te onderzoeken. Dat studiewerk is nu klaar. Het voorgestelde afwegingskader brengt onder meer het risico op waterschaarste in kaart. Voor alle mogelijke maatregelen werd ook de socio-economische impact ingeschat en is onderzocht wat de baten van de maatregelen zijn op het watersysteem.
Alarm en crisis
Er wordt gewerkt met twee niveaus met daaraan gekoppeld een lijst van acties en maatregelen, bericht de krant De Standaard, die het plan kon inkijken. Als het alarmniveau (dreigende schaarste) bereikt wordt, gaan maatregelen van kracht zoals een verbod op pleziervaart of het vullen van een zwembad met leidingwater. In geval van het crisisniveau (effectieve schaarste), worden onder meer captatieverboden van kracht en mogen landbouwers hun akkers niet meer beregenen.
Er zijn ook een aantal randvoorwaarden ingebouwd. Zo moet de drinkwaterbevoorrading altijd gegarandeerd blijven. Mensen mogen dus niet door de droogte en waterschaarste afgesloten worden van hun drinkwater. Daarnaast moet "onherstelbare schade aan kwetsbare natuur absoluut vermeden worden".
De onderzoekers benadrukken dat het kader geen instrument is dat blind of automatisch kan toegepast worden zonder verdere afwegingen of lokale gebiedskennis. Het is eerder een hulpmiddel, maar gebaseerd op objectieve en wetenschappelijke argumenten. Het moet burgemeesters, gouverneurs en andere beleidsverantwoordelijken vooral helpen bij het doorhakken van knopen op momenten van acute droogte. Volgens minister Demir blijft de concrete beslissing ook liggen "bij diegene die daarvoor de eindverantwoordelijkheid draagt".
Volgens de N-VA-minister moet het kader nog verder aangevuld worden, maar kan de komende zomer wel dienen als "testfase". "Na de zomer start een vervolgtraject met een evaluatie van het instrument", klinkt het.
Meer informatie en het eindrapport vind je op de website van de Vlaamse overheid.
Bron: Belga / De Standaard
