Vlaanderen gaat strijd aan tegen illegale grondwaterboringen
Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) wil een striktere aanpak van de illegale grondwaterboringen, waarbij vaak grote hoeveelheden grondwater onvergund worden onttrokken zonder rekening te houden met de gevolgen voor de omgeving. Ze heeft een actieplan opgesteld dat mikt op het voorkomen van die boringen.
Het voorbije jaar liet Demir 29 controles uitvoeren bij boorbedrijven, wat leidde tot 22 aanmaningen en 13 processen-verbaal. "De controles leren ons dat te veel boorbedrijven zonder zich aan de regels te houden grondwaterboringen uitvoeren, waardoor ze grote hoeveelheden grondwater onttrekken en de waterbevoorrading in het gedrang komt", zegt Demir.
De minister wil nu een prioriteit maken van het voorkomen en verhinderen van die onvergunde activiteiten. "De focus ligt daarbij niet op particulieren, maar we nemen de boorbedrijven in het vizier die zich niet aan de regels houden en hun klanten desinformeren over de noodzaak van een vergunning. Dat is consumentenbedrog", klinkt het.
Demir stelt een actieplan met tien maatregelen voor om de illegale grondwaterboringen aan te pakken. Zo wil ze onder meer dat de richtlijnen voor de boetes worden aangepast "met het oog op een verhoging van de beboeting tot een sterk ontradend niveau". Er komen bijkomende communicatie-initiatieven naar verschillende doelgroepen, bijvoorbeeld boorbedrijven, landbouw, lokale besturen, over de verschillende geldende wetgevingen. Daarbij wordt ook aandacht gegeven aan de inzet van alternatieve, meer duurzame waterbronnen zoals hemelwater.
Verder wordt er ook een samenwerking opgezet tussen de Vlaamse handhavingsdiensten en de Economische Inspectie om de desinformatie als consumentenbedrog te laten aanpakken. De minister laat ook onderzoeken of het mogelijk is de boorinstallaties verplicht uit te rusten met gps-signalisatie, om een beter zicht te krijgen op de geïnstalleerde grondwaterwinningen.
Hemelwater volstaat voor het dagelijks waterverbruik van gezinnen. Laat het grondwater voor zij die er meer nood aan hebben
Is een verbod op grondwaterputten voor gezinnen ook aan de orde?
Voor Patrick Willems, hydroloog aan de KU Leuven, is het plan van Demir welkom. Maar toch wijst hij ook op de rol van de burgers in dit verhaal. “Uiteraard moet je illegale grondwateronttrekkingen te allen tijde aan banden leggen. Maar die illegale praktijken zijn misschien ook het gevolg van een stijgende vraag naar grondwaterputten”, legt hij uit in Het Belang van Limburg. “En die vraag is dan weer een gevolg van de almaar toenemende droogte en dreigende waterschaarste.”
Nochtans is het verbruik van grondwater door gezinnen minimaal. Volgens Willems hebben gezinnen, net omdat ze minder water nodig hebben, genoeg met een regenwaterput. “Hemelwater volstaat voor hun dagelijks waterverbruik. Wanneer de burger nieuwsberichten leest over droogte en waterschaarste, krijgen ze soms het idee dat ze nood hebben aan een grondwaterput om in de toekomst zeker te zijn van hun watervoorraad. In België regent het echt nog wel genoeg om voldoende water op te vangen in regentonnen. Laat het grondwater voor zij die er meer nood aan hebben, de bedrijven bijvoorbeeld. Voorlopig is het nog toegestaan, maar we moeten misschien nadenken over een verbod op grondwaterputten voor huishoudens.”
Op meer dan helft van plaatsen laag grondwaterpeil voor tijd van het jaar (VMM)
De grondwaterstanden en het peil van het oppervlaktewater zijn op meer dan de helft van de meetlocaties in Vlaanderen laag tot zeer laag voor de tijd van het jaar. Dat meldt de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM).
Op 54 procent van de meetlocaties van VMM werden op 6 maart lage (26 procent) tot zeer lage (28 procent) grondwaterstanden geregistreerd. Ook voor oppervlaktewater zijn op 55 procent van de locaties debieten gemeten die laag (34 procent) tot zeer laag (21 procent) zijn voor de tijd van het jaar.
"Voor een niet onbelangrijk deel van de grondwaterpeilen en debieten in de onbevaarbare waterlopen blijven de peilen en debieten een stuk lager dan wat we op het einde van een gemiddelde winter verwachten", zegt Katrien Smet van de Vlaamse Milieumaatschappij.
De grondwaterreserves in Vlaanderen raakten in januari nog aangevuld door de overvloedige regenval. Maar volgens VMM was de periode met overwegend hoge tot zeer hoge grondwaterstanden dus maar van korte duur. De maand februari was in het westen van Vlaanderen veel droger dan gemiddeld. In het noordoosten was februari wel iets natter dan normaal.
Bron: Belga / Het Belang van Limburg
