Vlaams Parlement sluit af met goedkeuring natuurdecreet

Als laatste wapenfeit voor de verkiezingen heeft het Vlaams Parlement vrijdag het nieuwe natuurdecreet goedgekeurd. Dat decreet moet Vlaanderen helpen om de doelstellingen rond de bescherming van habitats en diersoorten uit te voeren. "Dit is een reuzenstap in de bescherming van de natuur in Vlaanderen en geeft meer partners een gelijke armslag om aan natuurbeheer te doen", zegt Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege. In het decreet staat een amendement over de bescherming van de historisch permanente kustpoldergraslanden.

Het nieuwe Natuurdecreet integreert natuur- en bosbeheer, snoeit de talloze plannen terug tot één beheerplan en stelt het beheer open voor iedere geïnteresseerde. Met dit decreet kunnen de 36 instandhoudingsdoelstellingen (IHD) die de Vlaamse regering woensdag al goedkeurde, worden uitgevoerd. IHD's zijn bijkomende oppervlaktes en kwalitatieve doelen voor Europees beschermde habitats en Europees beschermde diersoorten die Vlaanderen moet realiseren.

In Vlaanderen is circa 100.000 hectare aangeduid als habitatrichtlijngebied. Deze gebieden zijn in 2004 door Europa definitief erkend. Volgens de richtlijn moeten de lidstaten bepalen welke inspanningen in deze gebieden geleverd moeten worden om de habitats en soorten duurzaam te beschermen. Omdat Vlaanderen dichtbevolkt en -bebouwd is, werd een uitgebreid overleg georganiseerd met alle stakeholders. Dit overleg startte in het najaar van 2009. De uitkomst was dat er 41.000 tot 55.000 ha habitats moesten bijkomen, en 4.000 tot 7.000 ha leefgebied voor Europese soorten. Het leeuwendeel door omvorming van bestaande natuur, en 7.500 tot 10.000 ha door uitbreiding van bestaande natuur.

Bij de definitieve vastlegging van de doelen werd zo veel mogelijk rekening gehouden met de sociaal-economische impact. De Vlaamse regering voorziet de nodige gefaseerde maatregelen om de impact op te vangen en de overgang voor onder meer bedrijven en landbouwers in de komende jaren zo vlot mogelijk te begeleiden.

Minister Schauvliege noemt de stemming in het Vlaams Parlement een “cruciale doorbraak”, en dat na vijf jaar intensief en ruim overleg met alle mogelijke betrokkenen (natuurverenigingen, landbouw- en ondernemersorganisaties, overheden en administraties). “Nu dat ontzaglijk werk achter de rug is, kunnen de 36 Europese instandhoudingsdoelstellingen planmatig worden uitgevoerd. Per speciale beschermingszone komen er ook managementplannen, die aangeven welke taken al in uitvoering zijn, en welke bijkomende acties nodig zijn.”

Het nieuwe Natuurdecreet dat de IHD’s zal helpen realiseren, vereenvoudigt de regelgeving ingrijpend: de versnipperde en complexe beheerplantypes met elk hun financieringssysteem zijn tot één beheerplan en één financieringssysteem teruggebracht. Bovendien worden de subsidiekanalen voor iedereen opengesteld onder het solidaire motto "hetzelfde werk verdient een eenzelfde verloning". Voortaan ligt de focus volgens de minister op het resultaat van het natuurbeheer, in plaats van op specifieke maatregelen en wie ze uitvoert.

"Privépersoon, terreinbeherende natuurvereniging of overheid, iedereen zal op gelijke wijze ondersteund worden. De steun wordt getoetst aan de ambitie van het ingediende geïntegreerde beheerplan dat oog moet hebben voor zowel de ecologische, de economische als de sociale functie. Dit decreet moet iedereen die op een duurzame, planmatige manier aan natuurbeheer en -behoud wil doen, aanmoedigen om mee voor de Vlaamse natuur in de bres te springen".

Op het decreet is ook een amendement goedgekeurd over de bescherming van de historisch permanente kustpoldergraslanden. Er komt nog voor de verkiezingen een ontwerpkaart. Landbouwers, bewoners, grondeigenaars en natuurverenigingen zullen opmerkingen kunnen formuleren tijdens een openbaar onderzoek. Hierna legt de volgende Vlaamse regering de definitieve kaart vast. "Dankzij deze regeling is er uiterlijk binnen het jaar niet enkel een duidelijke en volledige kaart, maar zijn er ook specifieke beschermingsmaatregelen", reageert Vlaams parlementslid Jurgen Vanlerberghe (sp.a).

Meer info: Natuurdecreet