Vlaams bijeninstituut dringt aan op een beheerregeling rond Aziatische hoornaar

De voorbije twee jaar voerde het VBI de opvolging van de Aziatische hoornaar uit in samenwerking met het Agentschap Natuur en Bos (ANB) en het Departement Landbouw en Visserij. "In 2022 liep deze samenwerking op zijn einde en tot op heden blijft het koffiedik kijken hoe de Aziatische hoornaar aangepakt zal worden dit jaar", klinkt het bij VBI. “Een beheerovereenkomst blijft uit en we weten nog steeds niet wanneer de vernietiging van nesten weer zal worden opgestart."

Beheerregeling in de maak

Door de huidige zachte temperaturen zijn er in sommige gemeenten al embryonale nesten gespot. “Twee jaar geleden hebben we 250 nesten verwijderd, dit jaar worden er 5.000 nesten verwacht om te verwijderen. De coördinatie hiervan gebeurt niet van de ene op de andere dag. Het is hoog tijd dat er een strategie afgesproken wordt”, meent VBI. Maar de communicatie loopt niet van een leien dakje tussen de drie partijen. “Ik hoor dat er overwogen wordt om dit jaar geen samenwerking meer te doen”, aldus De Backer.

Als reactie hierop laat ANB weten dat ze wel nog openstaan voor een coördinatie van de bestrijding op het terrein door diverse actoren. “Onze diensten doen daarbij geen voorafnames op de coördinerende partij”, zegt woordvoerder Jeroen Denaeghel. “Er is door ANB een ontwerp tot beheerregeling Aziatische hoornaar opgemaakt. Deze ligt ter goedkeuring bij het Departement Landbouw en Visserij. Voorlopig ontvingen wij hierop nog geen reactie”, gaat hij verder. “Indien er geen reactie volgt, zal Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) een beheerregeling afkondigen voor de natuurgebieden en terreinen in eigendom van ANB."

De bal ligt dus in het kamp van het Departement Landbouw en Visserij. “Op dit ogenblik bekijkt het departement nog het initieel voorstel van ANB van december 2022 en formuleren we opmerkingen op dit voorstel”, aldus woordvoerder Nele Vanslembrouck. Of er in het voorstel een samenwerking tussen ANB, VBI en het Departement Landbouw en Visserij staat geschreven, is niet geweten. “In dit stadium kunnen we nog niet ingaan op de inhoud van dit voorstel.”

Impact op biodiversiteit en gezondheid

“Geen goede gezamenlijke aanpak bij het verdelgen van de Aziatische hoornaar is een ramp voor de biodiversiteit”, laat De Backer weten. De Aziatische hoornaar vormt een bedreiging voor de honingbij die als bestuivers een zeer belangrijke rol spelen in het ecosysteem. ANB erkent dat er een gezamenlijk aanpak nodig is: “De schade door Aziatische hoornaar is een gemengde problematiek van landbouw en natuur en vereist een gezamenlijke aanpak naar onze mening. Specifiek impactonderzoek voor Vlaanderen ontbreekt”, voegt Denaeghel nog toe, “maar op basis van de huidige wetenschappelijke kennis is de impact op gecultiveerde honingbijen, die onder de bevoegdheid vallen van de Vlaamse landbouwminister, wellicht de belangrijkste. De minister van Landbouw heeft zelf het initiatiefrecht tot de opmaak van een beheerregeling voor soorten die schade aanrichten aan de landbouw, vooralsnog is er geen zo’n voorstel gekomen.”

“Naast de impact op de biodiversiteit is er ook een bedreiging voor de gezondheid van de mensen die een nest in hun omgeving hebben”, aldus De Backer “Als een nest van een Aziatische hoornaar benaderd wordt, kan de wespensoort bijzonder agressief worden. Elk jaar zijn er hospitalisaties als gevolg hiervan. In Frankrijk zijn er vorig jaar vijftien mensen gestorven door een aanval van de wespen. Zelf verdelgen wordt daarom ten stelligste afgeraden.” Vorig jaar kwamen de erkende verdelgers van VBI gratis langs als er sprake was van een nest. “Als er een privéverdelger hiervoor langs moet komen, kan dit oplopen tot 1000 euro”, aldus De Backer.