Verboden in Vlaanderen, dus ligt er Franse foie gras in onze winkelrekken: productie stijgt 21 procent

Het is voor het eerst in drie jaar dat de productie van foie gras in Frankrijk stijgt. In 2023 waren 20 miljoen eenden voor de productie van foie gras, tegenover 16 miljoen in 2022. In 2020 waren het er evenwel nog bijna 30 miljoen. “De voorbije jaren is er heel veel schade geweest door de vogelgriep en zijn er heel veel dieren niet slachtrijp geworden”, zegt Callemeyn. “Dankzij het vogelgriepvaccin zien we nu beterschap.”

Dat bevestigt ook Eric Dumas, voorzitter van Cifog. "We hadden veel hoop gevestigd op vaccinatie en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. In 2023 is de productie hersteld, we zullen tegemoet kunnen komen aan de vraag van onze klanten.”

Spreidstand

Sinds het verbod op dwangvoederen, legt de Vlaamse eendenkweker Callemeyn uitsluitend Franse foie gras in zijn rekken. “Wat ik van deze hele situatie vind? Laat ik het zo zeggen: de Vlaamse overheid doet zijn zin, en wat mijn mening is doet er weinig toe. Ik houd mijn hart vast wanneer ik zie wat de Vlaamse Codex Dierenwelzijn nog zal brengen. De mensen op de dienst Dierenwelzijn hebben één duidelijke visie, en die visie zal het heel moeilijk maken voor eender wie nog met dieren werkt.”

Dat foie gras in Vlaanderen niet meer geproduceerd maar wel nog geconsumeerd mag worden, valt wel merkwaardig te noemen. Dierenwelzijnsorganisatie GAIA wil komaf maken met deze spreidstand, en hoopt om ook een handelsverbod te bekomen voor foie gras. “Je vindt het vreemd dat we geen foie gras meer mogen produceren, maar wel nog importeren? Dat is helaas hoe het werkt”, zegt woordvoerder Ann De Greef. “Je kan geen handelsverbod instellen voor je een productieverbod hebt. Daarom moet het stap voor stap gebeuren, al had het in een ideale wereld in één keer gekund.”

Foie fin

Volgens De Greef bestaan er degelijke foie gras-alternatieven die tot stand komen zonder dwangvoederen. “Zo is er de foie fin, eendenlever zonder dwangvoeder. Het gaat hier natuurlijk om eendenlevers van om en bij de 250 gram, geen halve kilo. Als je daar dan bepaalde kruiden en vetten aan toevoegt, kom je tot een alternatief voor foie gras. Een veel diervriendelijker alternatief, wanneer je weet dat bij foie gras de lever zo groot wordt dat ze tegen de longen drukt, en de dieren nog amper kunnen ademen.”

Om het beoogde verbod op foie gras te bekomen, kijkt GAIA naar het dwangvoederbeleid in andere landen. “In bepaalde Amerikaanse staten, zoals Californië, is het product al verboden”, zegt De Greef. “In Europa is dat nog nergens het geval. Maar wat we wel zien, is dat foie gras in bijvoorbeeld Nederland en Groot-Brittannië veel minder populair is en niet wordt aangeboden in de supermarkten. Enkel in restaurants zal je het hier en daar vinden. Als een horecazaak in Nederland dit product aanbiedt, neemt onze zusterorganisatie Wakker Dier contact met hen op. De meeste zaakvoerders gaan onmiddellijk akkoord om het van hun menukaart te schrappen.”

Handelsverbod

De tijdsgeest lijkt zich ook gekeerd te hebben tegen het product. Volgens GAIA staat de jeugd niet te springen om een toastje foie gras met kerst. “Uit onze IPSOS-enquête naar aanleiding van het debat op een dwangvoederverbod in Wallonië, zagen we dat Walen jonger dan 35 jaar opvallend minder foie gras consumeren. Ze zijn er duidelijk geen fan van. Ook supermarktens, zoals Colruyt, deelden ons onlangs mee dat de consumptie van foie gras dalende is.”

Toch is GAIA niet van plan te wachten tot de foiegrasconsumptie uitdooft. “We hebben veel vertrouwen in de consument, maar zoveel nu ook niet”, zegt De Greef. “Als we moeten wachten tot de laatste consument geen foie gras meer koopt, gaan we nog lang moeten wachten. Net daarom vinden we een handelsverbod bij wet zo belangrijk. Met alleen sensibiliseren kom je er niet, dat hebben we na 30 jaar bij GAIA al gemerkt.”