VBT neemt de lead in Copa's groente- en fruitwerkgroep

De Europese koepel Copa-Cogeca verenigt tientallen landbouworganisaties en -coöperaties. Voor ons land zijn Boerenbond en diens Waalse tegenhanger FWA lid. De algemeen secretaris van het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT), Luc Vanoirbeek, neemt binnen Copa-Cogeca nu de leiding over de werkgroep groenten en fruit. Hij krijgt de Italiaan Sergio Tondini naast zich als vicevoorzitter. In Europa zijn er 1,4 miljoen producenten van groenten en fruit die samen ongeveer 50 miljard euro omzet realiseren. Prioritair voor hen is dat het belang van de sector erkend wordt, er goed samengewerkt wordt binnen producentenorganisaties, er inspanningen gebeuren ter bevordering van export en de impact van de klimaatverandering gemilderd wordt. Aan VILT gaf Vanoirbeek een extra woordje uitleg over de prioriteiten.

Net zoals voor Philippe Appeltans die jarenlang de drijvende kracht was achter het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT) krijgt ook het engagement van de nieuwe VBT-secretaris, Luc Vanoirbeek, een verlengstuk op Europees niveau. Hij wordt de nieuwe voorzitter van de werkgroep groenten en fruit die actief is binnen Copa-Cogeca. Dat is de Europese koepel van landbouworganisaties en -coöperaties. Op het EU-toneel is dit met voorsprong de meest representatieve vertegenwoordiger van de boerenbelangen. Boerenbond en FWA zijn aangesloten bij Copa-Cogeca zodat de Belgische landbouw er een stem heeft.

Het belang van de groente- en fruitsector voor de Europese landbouw valt moeilijk te overschatten. Copa-Cogeca heeft het over 1,4 miljoen tuinders die samen 50 miljard euro omzet realiseren, wat neerkomt op 21 procent van de totale landbouwproductie in waarde. Bovendien zijn (glas)tuinbouw en fruitteelt samen goed voor 30 procent van de tewerkstelling in de primaire productie. Dat nog vaker in de verf zitten, wordt één van de taken van kersvers werkgroepvoorzitter Luc Vanoirbeek. “Bij Copa-Cogeca vertegenwoordig ik niet alleen de producenten van de groente- en fruitsoorten die we in onze regio kennen, maar bijvoorbeeld ook de telers van citrusvruchten”, merkt Vanoirbeek op.

Net vanwege de grote diversiteit in de Europese tuinbouw is het niet evident om alle neuzen in dezelfde richting te doen wijzen. De verschillende lidstaten zijn volgens hun soortelijk gewicht vertegenwoordigd binnen Copa-Cogeca, vaak met meer dan één belangenorganisatie van landbouwers of hun coöperaties. “Vergaderen doe je hier met 60 tot 70 mensen”, zegt Vanoirbeek “wat van belangenverdediging op Europees niveau een trager proces maakt.” De verkiezing van een landgenoot als werkgroepvoorzitter illustreert dat Belgen nog altijd faam genieten als compromismakers. In de werkgroep groenten en fruit is het ene land al actiever dan het andere. “Italië, Spanje, Frankrijk, Nederland, Polen en België voeren daar het hoge woord. De Baltische Staten en Scandinavische landen zijn wat minder betrokken, wat logisch is aangezien tuinbouw er een kleinere sector is.”

Als werkgroepvoorzitter bij Copa-Cogeca ziet Luc het als één van zijn belangrijkste opdrachten om de handelsbelangen van de groente- en fruitsector te verdedigen, en als grootste uitdaging voor de sector om nieuwe afzetmarkten voor groenten en fruit te openen. Wanneer de Europese Unie onderhandelt over een nieuw handelsakkoord met een derde land, dan heeft de landbouwsector offensieve maar meestal ook defensieve handelsbelangen. De deal met het Zuid-Amerikaanse handelsblok Mercosur zette bijvoorbeeld kwaad bloed bij vleesveehouders, vleeskippenproducenten en suikerbietentelers. “Over het algemeen heeft de groente- en fruitsector meer te winnen dan te verliezen bij het vrijmaken van de wereldhandel”, meent Vanoirbeek.

Daarom hoopt Luc Vanoirbeek dat de huidige offensieve handelspolitiek van de EU voortgezet wordt door de nieuwe Europese Commissie, “waar het wel op lijkt aangezien landbouwcommissaris Phil Hogan in de Commissie-Von der Leyen bevoegd wordt voor handel”. Nieuwe afzetmarkten voor groenten en fruit openen, is volgens Vanoirbeek iets wat de lidstaten beter gezamenlijk dan elk voor eigen rekening kunnen aanpakken.

Een Vlaamse bezorgdheid die de VBT-secretaris meeneemt in de gesprekken binnen de werkgroep en met de EU-instellingen is de maatschappelijke druk op gewasbescherming. “Het debat daarover wordt meer emotioneel dan wetenschappelijk gevoerd. Daarom voer ik een warm pleidooi om de markttoelating van gewasbeschermingsmiddelen ‘science-based’ te houden.” Tot slot staat Luc Vanoirbeek stil bij het belang van onderzoek en ontwikkeling, bijvoorbeeld om als groente- en fruitsector te kunnen inspelen op voedingstrends. “De sector moet daarin blijven investeren, met de steun van de overheid zodat onderzoek en voorlichting voldoende onafhankelijk zijn.”