Onstabiel 2022 fnuikt omzetgroei tuinbouwcoöperaties
Voor de Belgische tuinbouwcoöperaties was 2022 een moeilijk jaar. Na twee jaar van zeer sterke omzetgroei daalde de omzet afgelopen jaar met ongeveer één procent, tot 1,1 miljard euro. “Door de sterk gestegen energieprijzen en de verstoring van de Europese markten voor groenten en fruit daalde de aanvoer met zes procent. Bovendien vormden de sterk gestegen kosten een ernstige bedreiging voor de rendabiliteit van de bedrijven in de volledige groente- en fruitsector”, legt het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT) uit.
Na de moeilijke coronajaren verwachtte VBT dat 2022 een terugkeer naar ‘het oude normaal’ zou inleiden, maar niets bleek minder waar. “In februari startte er, na bijna 80 jaar, opnieuw een oorlog op het Europese vasteland. Die had ingrijpende gevolgen”, zegt Luc Vanoirbeek, algemeen secretaris van VBT. “2022 is opnieuw een onstabiel jaar geworden, met grote onzekerheid over de evolutie van de kostprijs, de beschikbaarheid van grondstoffen, twijfel over de afzet van producten door de verstoorde wereldhandel en geaarzel op vlak van politieke besluitvorming.”
Dat zorgde ook voor zichtbare gevolgen voor de Belgische tuinbouwcoöperaties. “De omzet van onze leden stabiliseerde. Na een omzetgroei van negen procent in 2020 en van vier procent in 2019, daalde de omzet in 2022 met één procent. Ze sloten het jaar af met een gezamenlijke productomzet van ruim 1,1 miljard euro. Ruim twee derde van de omzet werd gerealiseerd in de groentesector (743.245 miljoen euro), één derde in de fruitsector (363.366 miljoen euro). Waar de omzet voor groenten steeg met twee procent, werd voor fruit een daling van zeven procent genoteerd.
Minder eerste aardbeien door hoge energieprijzen
30 maart 2023De aanvoer daalde met maar liefst zes procent in vergelijking met 2021. Die daling is vooral een gevolg van de sterk gestegen energieprijzen, maar ook van de verstoring van de Europese groente- en fruitmarkt. De daling van de aanvoer is dan ook het grootst bij de traditionele glastuinbouwproducten: tomaten (-10 miljoen kilo), komkommers (-18 miljoen stuks), aardbeien (-1 miljoen kilo) en kropsla (-3,6 miljoen stuks). Al was er ook voor prei een opvallende aanvoerdaling van drie miljoen kilo en voor peren van 27 miljoen kilo (-13%). Daartegenover staat een sterke stijging van 20 procent van de aanvoer van appelen (+20 miljoen kilo).
Tegenover die daling van de aanvoer van zes procent, staat een gemiddelde stijging van de groente- en fruitprijzen. Al geldt die niet voor alle producten. Zo halveerde de gemiddelde prijs van prei zowat: 0,856 euro per kilo in 2021 tegenover 0,473 euro per kilo in 2022. Ook voor appelen, aardbeien en witloof daalde de prijs licht. De prijs van komkommers steeg dan weer fors: van 0,295 per stuk in 2021 tot 0,448 per stuk in 2022. Op die manier waren de komkommers (+37% of +20 miljoen euro) de belangrijkste aandrijver van de omzetstijging voor groenten. Ook paprika (+12%) en tomaten (+3%) leverden een positieve bijdrage. De omzetdaling voor fruit was vooral te wijten de omzetdaling voor aardbeien (-10%), peren (-6%) en appelen (-15%).
De telersvereniging voor industriegroenten Ingro realiseerde in 2022 een omzet van 102,5 miljoen euro. Dat is vijf procent minder dan in 2021.
“De combinatie van aanhoudende gevolgen uit eerdere crisissen met de huidige crisis in Oekraïne creëert een grote onzekerheid over de toekomst van onze sector”, zegt VBT-voorzitter Rita Demaré. “Die komt bovendien ook nog eens sterk onder druk te staan door de bijkomende politieke uitdagingen, zowel op Europees (Farm-to-fork) als Vlaams niveau (MAP7, GLB).” Volgens haar slaagt men er in het nieuwe beleid van de EU niet in om uit te leggen wat de concrete impact zal zijn van de transitie die van landbouw verwacht wordt. “Men blijft ook het antwoord schuldig op de vraag hoe dat op een eerlijke, betaalbare en rechtvaardige manier zal gerealiseerd worden. Daarom is het hoog tijd voor een time-out waarbij we de essentiële rol van land- en tuinbouw terug in ere herstellen, namelijk de productie van gezonde, lekkere voeding op een duurzame manier.”
Het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties telt negen leden: Belgische Fruitveiling (BFV), BelOrta, Coöperatie Hoogstraten, European Fruit Co-operation (EFC), Groupement des Producteurs Horticoles de Fruit et Légumes du Namurois, Ingro, Limburgse Tuinbouwveiling (LTV), Logistieke en Administratieve Veilingassociatie (Lava) en REO Veiling.
Bron: Eigen berichtgeving
