Pessimisme ondernemingsklimaat groeit bij kmo's

Het percentage kmo's dat veel of zeer veel problemen ondervindt bij het aantrekken van bankfinanciering, bedroeg in november 10,7 procent, of bijna 2 procent meer dan in juli. "De perceptie is pessimistisch, terwijl de reële cijfers rond kredietverlening dit voorlopig nog niet bevestigen. Die uitspraak dient wel enigszins genuanceerd te worden omdat de eerste aanwijzingen van een kredietverstrenging aanwezig zijn", klinkt het.

Maar liefst 63,3 procent van de respondenten verwacht dat het de komende maanden moeilijker zal worden om bankkredieten te verkrijgen. Ook is volgens meer dan de helft van de ondervraagde ondernemingen de kostprijs van bankkrediet gestegen. Van de ondervraagden gaf 76 procent in juli aan alle geplande investeringen in de voorbije maanden uitgevoerd te kunnen hebben. Dat percentage bedroeg in november nog 67 procent, of een daling van 9 procentpunten. Nog in november gaf 28 procent van de respondenten aan dat investeringen uitgesteld werden door de slechte economische situatie of de slechte situatie in de sector en (slechts) 4,8 procent door financieringsmoeilijkheden.

Een andere vaststelling uit de enquête is dat micro- ondernemingen met minder dan tien werknemers en hoogstens 2 miljoen euro omzet meer problemen ondervinden bij het aantrekken van bankfinanciering dan andere kmo's. "Het aandeel respondenten met veel tot zeer veel problemen is bij micro-ondernemingen (13,9 procent) twee maal groter dan bij de kmo's (6,7 procent)", zegt professor Eddy Laveren, hoogleraar Financieel management en Ondernemerschap aan de UA.

"Ook het aantal micro-ondernemingen dat reeds geconfronteerd werd met een weigering van een bankkrediet (10,1 procent) is dubbel zo groot dan bij de kmo's (4,7 procent)", aldus nog Laveren. De voornaamste redenen die aangehaald worden voor de kredietweigering zijn: onvoldoende waarborgen, te weinig eigen vermogen en onvoldoende terugbetalingscapaciteit. Een opmerkelijke vaststelling is ook dat een kwart van de micro-ondernemingen zegt persoonlijke borgstellingen te moeten geven, tegenover 9 procent van de kmo's.

"De fiscale overheidsmaatregelen blijken veelal goed bekend bij de ondernemingen en worden frequent gebruikt", stelt Johan Bortier, voorzitter van het sturingscomité van KeFiK. "De kennis en het gebruik van de niet-fiscale maatregelen zijn daarentegen zeer beperkt", luidt het. Tot slot blijkt uit de enquête ook nog dat de ondernemingen uit het Waals Gewest meer problemen kennen bij het aantrekken van bankfinanciering dan die uit Vlaanderen. Ook werden de Waalse kmo's in hogere mate geconfronteerd met een weigering van het aangevraagde bankkrediet dan de Vlaamse.

Professor Laveren en KeFiK deden woensdag ook enkele aanbevelingen voor de overheid, banken en ondernemers. Zo vragen ze van de overheid een betere informatieverstrekking voor de ondernemers en een vereenvoudiging van de beschikbare maatregelen. De banken zouden volgens hen ook meer informatie moeten verschaffen over de financieringsmaatregelen van de overheid en ook minder beroep doen op persoonlijke borgstellingen. Aan de ondernemers ten slotte bevelen ze een versterking van hun financiële kennis aan.

Aan de enquête namen in juli 651 kmo's met personeel, 227 zelfstandigen en 79 kmo's zonder personeel deel. De opvolgingsenquête van november werd afgenomen bij 248 van de 651 kmo's met personeel uit de enquête van juli.(KS)