Ottenburgse boeren geteisterd door everzwijnen: “Ze zijn met honderd en eten hele rijen zaad op”

Landbouwer Mingneau heeft velden op vijfhonderd meter van de kerk, maar ze hadden net zo goed in hartje Ardennen kunnen liggen. De Ottenburgenaren worden geconfronteerd met omgewroete privétuinen en moestuintjes, maar ook de landbouwers weten de dieren niet meer van hun erf te houden.

Zaaien, zaaien, nog eens zaaien

“We hebben zondag geplant en maandagmorgen was één hectare weg”, zegt landbouwer Mingneau. De boer getuigt hoe de zwijnen systematisch rij na rij het zaad opeten. “Andere jaren gebeurde het geregeld dat zwijnen tussen de maïs kwamen wroeten, planten beschadigen en de kolven opeten. Maar nu? De maïs heeft zelfs niet de kans meer om groot te worden. Hele rijen verdwijnen. Soms vier, vijf na elkaar. Soms slaan ze eens een rij of twee over, maar het resultaat is hetzelfde: we moeten telkens weer een heel veld herzaaien. Duur en veel werk. Eén keer herzaaien, tot daar aan toe, maar niet vier of vijf keer na elkaar.”

Het zwijnenprobleem is niet nieuw in de streek. Volgens Mingneau komen ze elk jaar terug, telkens in grotere getale. “En dus kaarten we het aan. Bij de gemeente. Bij ANB. Maar je kan de mensen niet elke dag opnieuw opbellen. Het is ondoenbaar geworden.”

Jachtregels

Ook de lokale jager weet de plaag niet te drukken. “’s Nachts mag je niet schieten”, zegt de boer. “Wat ik wel begrijp, voor het lawaai. En de wapenwet laat helaas niet toe om een geluidsdemper te gebruiken. Nochtans, moest men dat mogen, dan zou men korter bij de huizen kunnen schieten én doeltreffender kunnen jagen. Als een jager één dier uit de kudde afschiet, schrikt de rest op van het schot en vluchten ze allemaal weg. Met een demper en een nachtkijker zou hij beter kunnen werken, maar helaas. En dan zijn er nog vele zones waar het voor de jager verboden is om te schieten. Die varkens lijken dat ook te weten, want ze vluchten er telkens weer naartoe. Hoe zou je zelf zijn.”

Steeds minder schuw

Dat de boer elk jaar meer everzwijnen ziet, is geen toeval. Eén drachtig dier leidt gemiddeld tot een zestal nieuwe zwijnen. “Mijn collega-boer is ’s nachts uitgereden en heeft er een honderdtal gezien. Ze zijn nog steeds een beetje mensenschuw, maar steeds minder. Terwijl we ons vlakbij het dorpscentrum begeven.”

De dieren van de velden houden, lijkt onbegonnen werk. “De velden afspannen, dat wordt me inderdaad aangeraden. Maar ik heb vijftig percelen, grote en kleine, en het is ondoenbaar om dat overal te doen. Het vraagt ook veel onderhoud, want ze raken snel beschadigd. Aan bepaalde velden heb ik afspanningen van 1 meter 80 hoog, en toch vinden ze hun weg. Alles omheinen, is onbegonnen werk. Schrikdraad moet laag genoeg gespannen worden of ze kruipen eronder door, en zodra er gras tegen de draad komt heb je geen stroomstoot meer. En dat merken de varkens ook.”

De situatie leidt stilaan tot een financiële kater. Compensatie voor de geleden schade is er niet. “Mijn collega-boer heeft zijn verzekering aangesproken, maar kreeg te horen dat het wellicht niet veel zou opleveren. Als een onbekende tegen je auto rijdt, dan trek je niets. Hier is dat niet veel anders. Aan wie ga je een schadevergoeding vragen? De zwijnen? Ze zijn van niemand.”

Fiasco

Niet enkel zaad, maar ook een ander kostbaar goed gaat door dit fiasco verloren: tijd. “Ik moet in mijn administratie aangeven welke teelten ik heb staan. Elke keer ik herzaai, moet ik dat wijzigen. Op den duur zie ik er niet anders op om gras te zaaien voor mijn runderen, want de maïs wordt telkens opgegeten. Ik ben ook onderhevig aan de kalenderlandbouw: als mijn gewassen niet op tijd ingezaaid worden en ik heb een controle aan mijn been, dan krijg ik een boete. En de volgende dagen geven ze nog regen ook, dus herzaaien kan niet zomaar.”

“Mijn buur heeft al vier van zijn twaalf hectare herplant, maar zelf vraag ik me af hoeveel zin het heeft”, zegt de boer tot slot. “Geen idee hoeveel er van onze hectaren zal overblijven. Het lijkt erop dat we vechten tegen de bierkaai. Of moet er eerst een ongeluk gebeuren met een wandelaar, fietser, kind, landbouwer? Geen maïs betekent geen maïsplanten in het najaar, en geen oogst en dus geen voeder voor de dieren."