Opmars kwallen aan Britse kust verontrust wetenschap

Eind vorig jaar nog zorgde een invasie van die holtedieren ervoor dat de enige Noord-Ierse zalmkwekerij leeggevreten werd. Meer dan 100.000 vissen lieten daarbij het leven. "Dit is een serieuze bedreiging", zegt professor biowetenschappen Graeme Hays van Swansea University in de Britse krant The Independent. "Binnen twintig jaar eten we kwal met friet in plaats van fish and chips".

Niet alleen de Britse en de Ierse kusten lijden er zwaar onder, maar ook de mediterrane. De onderzoekers willen daarom te weten komen of de explosieve stijging veroorzaakt wordt door overbevissing. Directeur en mariene bioloog Jan Mees van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) denkt van wel. "Kwallen zijn wereldwijd in opmars omdat hun natuurlijke toppredatoren weg zijn", zegt Mees. "Het gaat dan onder andere om tonijn en kabeljauw. Dat er zo veel kwallen zijn is een indicator dat er fundameel iets verstoord is in de wereldzeeën. Daar komt de klimaatswijziging nog bij. Daardoor krijgen sommige soorten die het moeilijk hebben er een klop bij en herstellen ze zich moeilijk".

Voor de Belgische kust is er momenteel nog geen sprake van een buitensporige kwallenplaag. Af en toe hebben we zwermen van een viertal soorten, waaronder kompaskwalletjes. Maar vooralsnog zijn het er nog niet veel. We kunnen in de toekomst wel met zwermen te kampen krijgen. Mees: "Als de trend van de achteruitgaande visstocks zich voortzet, krijg je vervangende soorten. Dat zullen vooral inktvissen en kwallen zijn. Voor de inktvisvisserij is er een grote toekomst. Voor de in China vaak gegeten kwallen ook wel".

Volgens Mees is er maar een mogelijkheid om de groeiende kwallenpopulaties tegen te gaan: de zeeën en oceanen beschermen zodat de overbevissing stopt. De kwallen zelf zijn amper te bestrijden.(KS)