Ook landbouwbedrijven getroffen door afschaffing groenestroomcertificaten
De afschaffing van groenestroomcertificaten voor ondernemingen met supergrote installaties van zonnepanelen zal meer impact hebben dan aangekondigd door de Vlaamse regering. Ook heel wat kmo’s en landbouwbedrijven zullen worden getroffen, zo blijkt uit de decreetswijziging die op tafel ligt. De Raad van State moet zich wel nog over de kwestie uitspreken.
“Ongeoorloofde overcompensatie”
Vlaams minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) had afgelopen zomer aangekondigd dat ze stevig wou gaan snoeien in de groenestroomcertificaten. Ze viseerde vooral de installaties die voor 1 januari 2013 werden gestart en die aanspraak kunnen maken op steun van 450 euro per groenestroomcertificaat van 1.000 kWh opgewekte elektriciteit. Er was voorzien dat deze installaties gedurende 20 jaar op steun konden rekenen.
Door de subsidiekraan vervroegd toe te draaien bij een 200-tal grote bedrijven zou er 1,2 miljard euro kunnen bespaard worden, zo gaf de minister aan. Ze wil hiermee een halt toeroepen aan de “ongeoorloofde overcompensatie” van zonnepanelen en dat vanaf 31 december 2023. “De bedrijven die hiervoor destijds geïnvesteerd hebben, hebben hun kosten al lang terugverdiend”, zo redeneerde Demir. De exploitant die kan bewijzen dat de rendabiliteit van zijn installatie in het gedrang komt, kan wel een verlenging van de steun aanvragen.
Alle steun onder de-minimisregeling
Waar de minister enkel sprak over supergrote installaties blijkt nu dat bij het uitwerken van de regeling er veel meer bedrijven zullen getroffen worden door deze decreetwijziging. Als grens werd een maximaal bedrag vastgelegd van 200.000 euro aan groenestroomcertificaten over de jaren 2020, 2021 en 2022. “Er zijn inderdaad veel grote jongens die de kaap van 200.000 euro overschrijden, maar de eerste berekeningen leren dat het eerder 2.000 bedrijven in Vlaanderen zijn die zo worden getroffen, en dus niet alleen de 200 mastodonten die door de regering werden geviseerd”, zo becijferde Made in, een economische nieuwswebsite.
Het is immers zo dat het plafond van 200.000 euro subsidies over drie jaar niet enkel slaat op de groenestroomcertificaten, maar op alle steunmaatregelen die onder de de-minimusregeling vallen. Dat betekent dat ook steunmaatregelen als coronacompensaties en -premies, Brexit Veerkrachtsubsidies, hinder- en sluitingspremies, rentetoelages, enz. meegenomen worden om de grens van 200.000 euro te bepalen. Op de website van VLAIO is een overzicht te vinden met alle de-minimismaatregelen. Made in verwacht dat ook alle compensaties voor de stijgende energieprijzen die vandaag voorzien zijn, daarbij gerekend zullen worden.
Gezien de forse subsidies die tijdens de coronaperiode aan bijna alle bedrijven werden betaald, wordt verwacht dat heel veel kmo’s en bedrijven vlot boven de grens van 200.000 euro zullen uitkomen. “Dat betekent dat zij vanaf 1 januari 2024 geen rooie duit aan groenestroomcertificaten meer zullen krijgen”, zo stelt Made in. Uit berekeningen zou het gaan om meer dan de helft van de bedrijfsmatige zonnepaneleninstallaties. “Voor heel wat bedrijven zal dit in combinatie met de extra kosten voor loonindexeringen en de oplopende stroomfacturen een bijzonder zware dobber worden”, klinkt het.
Aantal getroffen landbouwbedrijven onduidelijk
Maar niet alleen grote bedrijven en kmo’s worden getroffen, ook heel wat landbouwbedrijven zullen hun groenestroomcertificaten zien wegvallen vanaf 2024. Dat bevestigt ook Boerenbond. De landbouworganisatie wijst erop dat de crisissteun die aan de varkenshouders werd gegeven en ook de huidige energiesteun onder de de-minimissteun vallen. Verschillende landbouwbedrijven hebben daar beroep op gedaan.
"Door alle maatregelen in de de-minimisregeling mee te nemen, is het voor ons moeilijk te achterhalen hoeveel bedrijven er specifiek getroffen worden", zegt Hanne Leirs, adviseur milieubeleid bij Boerenbond. "Maar het is zeker dat er wel wat landbouwbedrijven impact zullen voelen, net als andere bedrijven in de agrovoedingsketen. Ook verschillende coöperaties zoals veilingen dreigen hun groenstroomcertificaten te verliezen. Op deze manier wordt de boer ook indirect getroffen."
Wie een verlenging aanvraagt, betaalt 4.000 euro om een dossier te openen en dat geld krijg je op geen enkele manier terug
Leirs wijst erop dat niet alleen het wegvallen van die subsidie voor groenestroomcertificaten een zware dobber kan zijn voor landbouwers. "Sommige landbouwers zijn op basis van deze inkomsten ook leningen aangegaan bij de bank en hebben door deze waarborg een hogere lening gekregen. Wat gaat er gebeuren nu die waarborg wegvalt?", vraagt ze zich af.
Boerenbond vindt dit (opnieuw) geen voorbeeld van een betrouwbare overheid. "In de media wordt verteld dat enkel de grote en rijke ondernemers, zoals Fernand Huts of Jef Colruyt, worden getroffen. Daar kan zogezegd niemand op tegen zijn. Maar in de uitwerking zien we dat deze beslissing veel verder gaat dan is gecommuniceerd."
Land- en tuinbouwbedrijven bij wie de rendabiliteit van hun installatie in het gedrang komt, kunnen volgens Leirs inderdaad een verlenging van hun groenestroomcertificaten aanvragen. "Maar dat kost hen 4.000 euro om een dossier te openen. En dat geld krijgen ze op geen enkele manier terug: niet als ze hun gelijk kunnen aantonen en niet als ze ongelijk hebben. We hebben dit samen met andere organisaties zoals Unizo aangevochten in de adviesraden die zich moesten uitspreken over deze regeling, maar hebben geen gehoor gekregen."
Bron: Eigen berichtgeving / Made in
