Oekraïense zonnebloem belangrijk voor Belgisch bio-ei

Oekraïne is niet alleen belangrijk voor de voedselzekerheid in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Met 400.000 hectare biologisch akkerland stut het land ook de bioconsumptie in West-Europa. Ook voor biologisch voeder staat de grondstoffenmarkt in brand.

24 maart 2022  – Laatste update 12 mei 2022 14:10
Lees meer over:

Een vergroting van het bioareaal is een belangrijk en misschien het meest mediagenieke speerpunt van de Farm-to-Fork-strategie. Het doel is een grotere weerbaarheid en autonomie van de Europese landbouw, maar een aantal takken van de biologische veehouderij zijn juist zeer afhankelijk van de Oekraïense en Oost-Europese akkerbouw. Bij ons volgt de groei van de akkerbouw het sneller stijgende aandeel van de veeteelt niet. De duurdere grondprijzen maken het moeilijk om te concurreren.

Zonnebloem

De legendarische chernozem-bodems in het gebied rond de Zwarte Zee lenen zich door hun hoog organisch stofgehalte uitzonderlijk goed voor biologische productie. Met vrije extensieve bewerking komt er in principe toch een mooie opbrengst van de velden. Ook de zonnebloem is ondertussen bekend geworden als nationaal symbool in Oekraïne. 

Voor de biologische kippenhouderij zijn vooral de zonnebloemschilfers belangrijk: dat is het schroot dat overschiet nadat de olie uit de zaden is uitgeperst. Met name het aminozuur methionine is essentieel voor de stofwisseling en gezondheid van omnivoren. In het wild zijn insecten dan wel een belangrijke bron, in de landbouw moet de behoefte via zorgvuldig samengesteld voeder gedekt worden.

Volgens de cijfers van VLAM (Vlaams centrum voor agro- en visserijmarketing) is de populariteit van de bio-eieren relatief groot. Met een marktaandeel van 11 procent van alle consumptie doen ze vier keer dan het gemiddelde van de biologische versproducten. De biologische pluimveestapel groeide de voorbije jaren dan ook van anderhalf miljoen dieren in 2010, naar meer dan vier miljoen dieren vandaag.

“Voor het dierenwelzijn zou het slecht nieuws zijn als we zonder zonnebloemschilfers vallen”, zegt Laura Van Vooren die de kippensector opvolgt voor Bioforum, “Vandaag al zitten we met de ophokplicht door de vogelgriep waardoor de pluimveehouders extra afleiding moeten voorzien. Zonder het optimale rantsoen kan dat tot pikkerij leiden.”

0

Aandeel bio in eierconsumptie

0

Aandeel bio in versproducten

De voorraad van biologische zonnebloem- en raapzaadschilfers is in Nederland binnen 2 weken op, zegt Robert Fakkert van Fakkert Diervoerders aan Nieuwe Oogst. De Nederlandse, Duitse en Deense ministers van Landbouw hebben daarom een ontheffing gevraagd op de regel om 100 procent biologisch voer te gebruiken. Tot begin dit jaar mocht er nog 5 procent gangbaar voeder bijgemengd worden in de biosector, maar die regel is in het begin van het jaar verstrengd door de nieuwe Bioverordening. 

Bij Molens Dedobbeleer, één van de fabrikanten van biologisch voeder, zitten ze voorlopig nog veilig met hun zonnebloemschilfers. Wallonië werkt met een strengere definitie van de lokale regio dan Nederland. Verantwoordelijke biovoeders Pierre Yves Piret: “Wij bevoorraden ons sowieso meer dan de Nederlandse voederfabrikanten op de Duitse en de Franse markt voor ons graan, wat nog altijd het belangrijkste deel van het rantsoen is, maar natuurlijk merken we daar wel prijsstijgingen omdat de weggevallen Oekraïense export nu iedereen naar die landen kijkt.”

In principe lukt het om een evenwaardig rantsoen te formuleren zonder de zonnebloemschilfers, maar dat kan volgens Piret nooit van dag op dag. “Als je van een mengvoeder met 5 of 10 procent zonnebloem, naar soja of een ander alternatief gaat, dan geeft dat problemen en mindere prestaties. Je moet zoiets kunnen opbouwen wat weer voor allerlei extra uitdagingen zorgt. Ook de nieuwe bioverordening is geen zege, vroeger had ons dat nog enige marge gegeven doordat we beperkt niet biologische eiwitcomponenten konden gebruiken. Het is echt het ene na het andere.”

Ook de nieuwe bioverordening is geen zege, vroeger had ons dat nog enige marge gegeven doordat we beperkt niet biologische eiwitcomponenten konden gebruiken. Het is echt het ene na het andere

Pierre Yves Piret - Verantwoordelijke bio Molens Dedobbeleer

Oost-Europese landen zijn terughoudend geworden met het verschepen van grondstoffen. Hongarije beperkte al de export. Finaal vreest Piret dat er op een gegeven moment gewoon tekorten ontstaan: “Vroeger had je een goed contract en kon je ervanuit gaan dat er geleverd werd. Vandaag hoor je steeds meer: sorry, overmacht. We kunnen niet leveren. Als dit nog lang duurt, gaan we op een muur botsen waar er gewoon geen grondstoffen meer te krijgen zijn. Het volgende probleem wordt de biomaïs, die voor pluimvee ook belangrijk is.”

Bio-verordening

Voor de biopluimveehouders breken er dus spannende tijden aan. Terwijl de Europese Commissie de omschakeling bejubelt, lijken de omstandigheden in de markt zich tegen de bio-houders te keren. Legkippenhouder Ben Konings runt een gangbaar en een biologisch bedrijf in Essen: “De prijs van de bio-eieren reageert niet op dezelfde manier op de schaarste die er vandaag is als de gangbare eieren. Door de combinatie van de vogelgriep en het wegvallen van de immense Oekraïense kippensector zitten we nu met chronisch gebrek aan eieren, want ook de industrie moet zich nog altijd bevoorraden. De bio-eieren zijn meer voor consumptie, de vraag vanuit de industrie speelt er niet en dus blijft de prijs achter, terwijl het voer ook gewoon veel duurder wordt.”

0

30 prijs in cent bio-ei M

0

26 prijs in cent vrije uitloop-ei M

Bij Colruyt kosten de bio-eieren vandaag 30 cent per stuk, terwijl de vrije uitloop-eieren al 26 cent per stuk kosten. Vorig jaar stegen de voederprijzen al met een kwart, en sinds het begin van dit jaar is daar nog eens een kwart bijgekomen. “De pakstations moeten er bij de supermarkten harder op aandringen om de prijzen te laten volgen. Met alle prijsstijgingen die er zijn moeten we toch minstens naar een prijs van 20 cent voor de kippenhouder kijken. Toch lijkt de marge om nog veel te stijgen beperkt. We leven in een nieuwe wereld, mensen die opeens 300 à 400 euro extra kosten hebben aan verwarming gaan de vinger op de knip houden.”

 Ook de nieuwe verordening drijft de kosten op, meent Ben Konings. “Alles is weer strenger geworden, de ouderdieren moeten biologisch zijn, de marge om een behandeling te doen wordt nog strenger. Over het voeder maak ik mij niet zoveel zorgen, ik zet desnoods wel gangbaar af. Maar als de prijs niet volgt, zie ik het bio-segment straks nog afbrokkelen.”


Bron: Eigen berichtgeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek