Mondiale ambities van Oost-Vlaamse boomkweker Sylva
Boomkwekerij Sylva uit Lievegem kweekt jaarlijks maar liefst 25 miljoen planten die de hele wereld over gaan. Met de zevende generatie kwekers aan het roer heeft het familiebedrijf de afgelopen jaren een sterke groei doorgemaakt. Recent werd het daarvoor bekroond met de Leeuw van de Exportprijs. Het eerbetoon brengt de lange termijnplannen een stukje dichterbij met een nieuwe vestiging op het zuidelijk halfrond als vergezicht.
“Het begint langzaamaan druk te worden”, vertelt Tim Van Hulle, zaakvoerder van boomkwekerij Sylva. VILT brengt medio oktober een bezoek aan de kersverse winnaar van de Leeuw van de Export, een prijs van Flanders Investment & Trade (FIT). Op de thuisbasis van het bedrijf in Lievegem worden vrachtwagens geladen met jonge bos- en haagplanten en rijden tractoren met gerooid plantgoed af en aan.
Maar liefst 25 miljoen planten verlaten het bedrijf op jaarbasis en gaan naar 40 landen in de wereld. Hiermee kunnen 20.000 voetbalvelden gevuld worden. De planten, die door Sylva worden opgekweekt uit zaden, belanden natuurlijk niet op voetbalvelden, maar worden ingezet voor bosbouw en landschapsbeheer.
Zevende generatie kwekers
De geschiedenis van het bedrijf gaat terug tot de achttiende eeuw toen bet-, betovergrootvader Bernardus Van Hulle de eerste bomen plantte. In 2003 kwam het bedrijf in handen van de huidige zaakvoerders Tim (42) en Bram Van Hulle (44). Onder de jonge Oost-Vlamingen nam de groei en internationalisering van het bedrijf een sterke vlucht. Binnen enkele jaren breidde het areaal uit van 65 tot 115 hectare en werd een mondiaal agentennetwerk opgebouwd. “Met dank aan deze agenten weten we wat er op de lokale markt speelt en kunnen we snel schakelen”, vertelt Tim.
Vorig jaar noteerde het bedrijf een omzet van net geen 8 miljoen euro, tachtig procent daarvan werd gerealiseerd door export, onder andere naar landen als Rusland, China en India. De groeisprong ging gepaard forse investeringen. “De laatste tien jaar werd er meer dan twee miljoen geïnvesteerd in het machinepark en bedrijfsoptimalisatie”, vertelt Tim die geflankeerd wordt door manager verkoop Geert Caignau (42). Zo ontwikkelde Sylva samen met de machinebouwer SMO in Eeklo een sorteermachine met een verwerkingscapaciteit tot 8.000 planten per uur. “Hierdoor is de efficiëntie per persoon toegenomen van 400 tot 600 planten per uur naar 1.500 per uur”, legt Caignau uit.
In samenwerking met onderzoeksinstituut ILVO werd vorig jaar ook een rooimachine ontwikkeld die met behulp van artificiële intelligentie en camera's de planten telt voordat deze gerooid worden. Daardoor is de rooisnelheid sterk toegenomen en heeft de boomkweker een beter inzicht in zijn voorraad. Het bedrijf ziet nog meer ruimte voor innovatie en werkt eveneens aan de inzet van drones voor verdere procesverbeteringen.
Leeuw van de Exportprijs
De sterke exportgroei en innovatieve bedrijfsvoering leverde Sylva recent de titel Leeuw van de Export op. De prijs bekroont Vlaamse bedrijven met uitzonderlijke exportresultaten en is een initiatief van exportagentschap Flanders Investment and Trade (FIT). Drie weken na datum wordt Tim Van Hulle nog steeds dagelijks aangesproken op de prijs. Behalve roem en positieve reclame is het ook goed voor imago-building als werkgever, vertelt hij. “En dat kan ons helpen op de arbeidsmarkt."
Het invullen van vacatures is geen sinecure en vormt volgens de ondernemer een mogelijk risico voor de Vlaamse boomkwekerijsector. “Wij hebben momenteel een aantal verantwoordelijke productiefuncties openstaan, maar we kunnen niemand vinden.” Ook voor de seizoenarbeid moeten de ondernemers hemel en aarde bewegen om aan mensen te geraken. Medewerkers komen uit tal van Europese landen zoals Italië, Roemenië, Polen en Oekraïne.
Beheersing van het ontkiemingsproces van al deze 150 plantensoorten is de sleutel van ons succes. Vergelijk het met het Coca-Colarecept
Winterslaap ideale moment om te herplanten
Gemiddeld heeft de boomkweker 37 mensen op de loonlijst staan, maar dat aantal loopt tot 55 op als de dagen gaan korten. “November is onze drukste maand. Dan gaan de planten in rust (een soort van winterslaap) en dan is het moment aangebroken om ze te gaan rooien”, zegt Tim Van Hulle die verantwoordelijk is voor de algemene zaakvoering. Broer Bram Van Hulle neemt de teelt voor zijn rekening.
Het boomkweekbedrijf heeft 150 boomsoorten staan, van dennenbomen, tot lindebomen, eiken, coniferen, esdoorn, mammoet- en tulpenboom. De laatste soorten zijn de afgelopen jaren in zwang. Zij waren door veel landschapsbeheerders en bosaanleggers uit het oog verloren de voorbije jaren, maar zijn behoorlijk hitte- en droogtebestendig. Deze eigenschappen worden de jongste jaren steeds meer gevraagd.
Het zaadgoed wordt in Belgische bossen gezocht door de productiemanagers van het bedrijf of bij zaadbedrijven aangekocht. Na ontkieming blijven de planten vervolgens een tot drie jaar op het bedrijf waarna ze als plantgoed verkocht worden. “Wij beheersen het kiemingsproces van de zaadjes tot in de puntjes”, vertelt Van Hulle die dit vergelijkt met het Coca-Colarecept. “Beheersing van het ontkiemingsproces van al deze plantensoorten is de sleutel van ons succes.”
Mondiale expansie met nieuwe cultivars
Alhoewel de kwekers op korte en middellange termijn volop groeimogelijkheden zien als Vlaamse speler, dromen zij hardop van een overzeese uitbreiding. “Misschien een vestiging in China, India, of Afrika, op een locatie op het zuidelijk halfrond waar andere klimatologische omstandigheden heersen. Dat zou ons in de gelegenheid stellen om andere soorten te gaan kweken waardoor we verder kunnen groeien”, aldus Caignau.
Ook in eigen regio is de groei overigens nog niet ten einde. Van Hulle geeft aan actief grond te zoeken. Deze grond moet echter aan strenge eisen voldoen. Zo moet er water nabij zijn, moet de ligging goed zijn en moet het zanderige grond betreffen. “In zandgrond kunnen de zaden en planten goed wortelen, in tegenstelling tot zware gronden”, legt de Oost-Vlaming uit.
Door de recente uitbreiding van het bedrijf is een lappendeken van percelen in de buurt ontstaan, waardoor de ondernemer een auto nodig heeft voor de rondleiding. Vijf kilometer van het bedrijf rooien drie medewerkers carpinus betulus (hagebeuk) boompjes. Deze zijn verkocht aan een klant in Turkije die er 100.000 nodig heeft.
Medio oktober zijn het overigens vooral naaldbomen die de klok slaan. Behalve het rooien van zaailingen bestaat het werk in het najaar ook uit inzaaien. “Volgend jaar staan deze planten er net zo bij als op het vorige perceel”, besluit Caignau de rondleiding op het bedrijf terwijl we naar de zwarte grond kijken die als zaaibed dient en waar net een paar weken geleden zaadjes uitgezet zijn.
Boomkwekerij Vlaanderen
De productiewaarde van de sierteelt- en boomkwekerijsector in België bedraagt ongeveer 600 miljoen euro, waarvan 90 procent in Vlaanderen gerealiseerd wordt. De teelten vinden plaats op 6.300 hectare en bieden werk aan 3.600 werknemers waarvan 1.000 seizoensarbeiders (bron: Boerenbond). Volgens statistieken van VLAM genereert de markt van boomkwekerijproducten een jaarlijkse omzet van 378 miljoen euro en vindt de teelt plaats op 5.380 hectare.
Bron: Eigen verslaggeving
