Mobiele kippenstal in trek bij korteketenbedrijven
De vraag naar mobiele kippenstallen zit in de lift. Dat vernam VILT op de Tech&Bio-beurs in Zuid-Frankrijk waar meerdere fabrikanten van mobiele kippenstallen stonden en Vlaamse boeren inspiratie opdeden. “Het is een betaalbare optie die relatief makkelijk in te passen is in de bedrijfsvoering van korteketenbedrijven en ondertussen ook extra inkomsten oplevert”, vertelt Bert Vandergeynst. Hij bouwde eerder dit jaar zelf een prototype mobiele kippenstal binnen het netwerk “Boer Bricoleur.”
'Boer Bricoleur' is een netwerk van biologische boeren die zelf de handen uit de mouwen steken om boerderijmachines te bouwen. In augustus lanceerde het netwerk een prototype van een mobiele kippenstal. “Elk jaar knutselen we nieuwe landbouwmachines in elkaar met zoveel mogelijk materiaal dat op de boerderij terug te vinden is", vertelt Vandergeynst, bioboer in Tongeren en het technische brein achter Boer Bricoleur. "We vragen daarbij steeds om input van de leden en andere boeren. Uit deze rondvraag bleek er veel interesse te bestaan voor een mobiele kippenstal."
Gecoördineerd door het Coördinatiecentrum praktijkgericht onderzoek en voorlichting voor de Biologische Teelt (CCBT) en met financiële steun van Europa werd het prototype deze zomer door een 10-koppig projectgroep in twee dagen tijd gebouwd. De mobiele kippenstal is visueel geïnspireerd op een huifkar en kan tot 56 dieren huisvesten. Alhoewel Vandergeynst in eerste instantie mogelijkheden ziet bij kleinschalige bedrijven met korteketenverkoop, sluit hij de mobiele stallen in de gangbare landbouw zeker niet uit. “Voor iedereen met een korteketenverkoop is de leghennenhouderij een optie. Het is relatief toegankelijk en genereert een constante inkomstenflow", aldus de handige bioboer.
Geert Furniere, die namens Vives Maaklab betrokken is bij het project van 'Boer Bricoleur' en het digitale ontwerp voor de mobiele kippenstal aanleverde, sluit zich aan bij de constatering van Vandergeynst. Hij voegt er wel aan toe dat het werk niet onderschat moet worden. “Het houden van kippen vraagt nu eenmaal ook voldoende tijd en toewijding.”
Extra inkomen en circulaire voordelen
Dat wordt beaamd door Reyn Lequeux, die haar zus Dorothea assisteert in haar zelfpluktuin 'Plukplek' en een tijdje geleden gestart is met een aantal legkippen. “Wij hebben momenteel 15 kippen maar dat zijn er te weinig. Het werk dat je eraan hebt, weegt niet op tegen de opbrengst.” Toch hebben de zussen het vertrouwen in de mobiele kippenstal nog niet opgegeven. Sterker nog, ze zijn op zoek naar een groter model en legden vorige week hun oor te luister in Zuid Frankrijk op de Tech&Bio-beurs.
“De eieren zijn een mooie aanvulling op ons aanbod. Daarnaast past kleinschalige kippenhouderij ook goed in onze duurzame, circulaire bedrijfsfilosofie”, zegt Reyn. “We hebben op sommige percelen grasklaver staan als rustgewassen. Hierop zouden de kippen perfect kunnen lopen en eten.”
Volgens Vandergeynst biedt een mobiele kippenstal tal van bijkomende voordelen voor boeren en tuinders in vergelijking met een vaste stal. “Doordat je de kippen om de zoveel tijd verplaatst, voorkom je dat de grond dichtgetrapt wordt en verzadigd is met meststoffen. Op verse percelen vinden de kippen verse voer, bijvoorbeeld op percelen met groenbedekkers of percelen waar net een teelt is gerooid. Daardoor zijn enerzijds de eieren van betere kwaliteit en anderzijds zorgen de kippen voor bemesting van de grond", aldus Vandergeynst.
Dat er interesse is in mobiele kippenstallen bleek ook uit het aanbod op Zuid-Franse beurs Tech&Bio waar meerdere standhouders uitpakten met verschillende exemplaren. Eén van deze stallen functioneerde zelfs quasi autonoom waarbij een zonnepaneel op het dak, verbonden met een timer, de kippenluiken op vaste tijdstippen open liet gaan. Naast Franse producenten zijn er ook Zwitserse, Nederlandse en Duitse aanbieders op de markt. “De systemen van de commerciële partners zijn vaak duur en kosten enkele tienduizenden euro’s. Bovendien zijn er per land grote verschillen in de regels voor bouw en gebruik van de stallen. Met ons project willen we een betaalbaar Belgische alternatief bieden”, zegt Vandergeynst.
Goedkoper alternatief van Boer Bricoleur
Het zelfgemaakte exemplaar van Boer Bricoleur zal waarschijnlijk niet meer dan een paar duizend euro kosten. Geholpen door enkele collega's monteerde Vandergyns de mobiele kippenstal op een onderstel op wielen. "Onze kippenstal bestaat uit verschillende optionele modules zoals legnesten, voederbakken en wanden die je naar eigen wens kan combineren. Doordat het modulair is, kan het voor verschillende groottes ingezet worden en is er voor elke boer wat wils”, verklaart Vandergeynst.
Boer Bricoleur bouwde hun prototype op de zelfpluktuin 't Goed ter Heule in Menen-Lauwe. “Hier wordt de stal nu een jaartje uitgetest. Daarna gaan we op basis van de feedback eventuele aanpassingen doen om het ontwerp te optimaliseren. Het doel is om dan in het najaar van 2024 een bricoleursweek te organiseren waar boeren en tuinders samen hun eigen exemplaar bouwen naar ons voorbeeld”, klinkt het.
Het is inmiddels de vierde zelfgemaakte machine die uit de schoot van Boer Bricoleur tot stand kwam. Zo bouwden een groep bioboeren vorige winter een zelfontwikkelde ‘druppelkar’, een werktuig voor het gemakkelijk op- en afrollen van druppeldarmen. Niet alleen wil het project Boer Bricoleur een betaalbare maatoplossing bieden voor kleine bedrijven, het wil ook de creativiteit van de boer stimuleren. “Voor boeren en tuinders die mee hebben gedaan aan onze cursus is de stap naar het uitvoeren van werken in eigen beheer kleiner gebleken. Als je iets moet lassen, kun je dat vaak beter zelf doen dan lang te moeten wachten op een specialist”, besluit Vandergeynst.
