Milieuwetenschappers bang voor insecticiden in water

Duitse wetenschappers waarschuwen voor een onderschatting van de schade die insecticiden veroorzaken aan de biodiversiteit in rivieren en beken. Ze analyseerden 838 studies en dat leverde hen meetgegevens uit 73 landen op. In 97,4 procent van alle stalen die wereldwijd van oppervlaktewater werden genomen, zaten geen meetbare hoeveelheden insecticiden. Toch zijn de milieuwetenschappers ongerust want ze vinden de monitoring niet deugen aangezien voor ongeveer 90 procent van het wereldwijde landbouwgebied geen data beschikbaar zijn. En wanneer er insecticiden in het water gevonden worden, dan is in iets meer dan de helft van de gevallen de wettelijke limiet overschreden.

Onderzoekers van het Instituut voor Milieuwetenschappen aan de Universiteit Koblenz-Landau maken zich zeer grote zorgen over de impact die insecticiden wereldwijd hebben op de kwaliteit van het oppervlaktewater. In het Amerikaanse wetenschapsblad PNAS spreken ze van een verwoestende impact op de ecosystemen onder water. Hun onderzoek, een literatuurstudie van 838 bestaande wetenschappelijk publicaties, spitst zich toe op insecticiden omdat dit de meest toxische chemische gewasbeschermingsmiddelen zijn.

Door zoveel studies te analyseren, vormden de wetenschappers zich een beeld van de mate waarin 28 van de meest gebruikte insecticiden tussen 1962 en 2012 teruggevonden werden in het oppervlaktewater in 73 landen. Het zou voor het eerst zijn dat die oefening op dergelijk grote schaal gemaakt is. Het artikel dat ze erover schreven, verwijt de “intensieve en op agrochemie gebaseerde” landbouwsector een grote milieu-impact. Insecticiden zouden daarbij een grote – en onderschatte – rol spelen.

Onderschat, omdat de onderzoekers vaststelden dat het vanuit een internationaal perspectief aan dataverzameling en risico-evaluatie ontbreekt. “Onze analyse toont, voor zover we weten voor het eerst op wereldschaal, dat meer dan de helft (52,4%) van de gedetecteerde insecticiden in grotere concentraties in oppervlaktewater of sediment voorkomt dan wettelijk toegelaten”, klinkt het. Daaruit leiden zij af dat waterverontreiniging door insecticidengebruik een grote bedreiging vormt voor waterorganismen. De soortenrijkdom van macro-invertebraten (met het blote oog waarneembare ongewervelden, nvdr.) wordt bijvoorbeeld met 30 procent gereduceerd wanneer het oppervlaktewater net niet teveel sporen van pesticiden bevat.

Ook in landen met een strenge milieuwetgeving zorgen insecticiden voor overschrijdingen van de waterkwaliteitsnormen. Volgens de auteurs van deze recente literatuurstudie zijn erkenningsprocedures voor gewasbeschermingsmiddelen toe aan herziening en moet ook de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen anders aangepakt worden. Aan het feit dat insecticiden uitblonken in afwezigheid in 97,4 procent van de stalen lijken ze weinig waarde te hechten. Dat versterkt alleen hun vermoeden dat de dataverzameling gebrekkig is.

Meer info: PNAS