Mexicaanse boer schakelt om van tequila naar ethanol

Tequila: de hele wereld kent het drankje dat, vooral buiten Mexico, met een stukje limoen, zout en een klap op tafel wordt achterover geslagen. Geniet maar snel van dat 'shot' tequila of van die lekkere Margarita-cocktail, want de nationale drank van Mexico dreigt binnenkort veel schaarser en daardoor ook een stuk duurder te worden. Steeds meer Mexicaanse boeren volgen het voorbeeld van hun collega's in het noordelijke buurland, de Verenigde Staten, en planten maïs voor de productie van de groene brandstof bio-ethanol. Dat gaat ten koste van de blauwe agave, de enige plant die geschikt is voor de productie van de geestrijke drank tequila.

Eerder deze zomer werd de tortilla, eveneens een typisch Mexicaans product, al gevoelig duurder door het maïsbeleid in de Verenigde Staten. Dit jaar zal zo'n 33 procent van de Amerikaanse maïs gebruikt worden voor de productie van bio-ethanol. Daardoor wordt de maïs die voor de voedingsindustrie overblijft, gevoelig duurder. Begin deze zomer werd de tortilla op die manier voor sommige Mexicanen haast een luxeproduct.

"Met maïs valt er nu gewoon meer geld te verdienen", zegt de Mexicaanse landeigenaar Miguel Ramirez aan USA Today. "Met het telen van agave hou ik op termijn helemaal op". De Mexicaanse Raad die de tequilaproductie reguleert heeft geen exacte cijfers, maar ziet een duidelijke tendens: steeds meer boeren houden de agave voor bekeken, om andere gewassen te gaan telen.

Volgens schattingen is vorig jaar in Mexico al 25 tot 35 procent minder agave geplant. Voor dit jaar wordt ongeveer dezelfde daling verwacht. De gevolgen daarvan zullen pas over enkele jaren duidelijk zijn, omdat de vrucht van de blauwe agave zeven tot acht jaar moet rijpen voor ze klaar is voor de productie van tequila. Is er over enkele jaren een plots tekort aan blauwe agave voor tequila, dan kan daaraan niet één-twee-drie worden verholpen.

Niet dat dalingen en stijgingen in productie en verkoop de tequila-industrie vreemd zijn: eind jaren negentig werden veel agaveplanten door ziekte en enkele opeenvolgende barre winters verwoest. Door het plotse tekort aan tequila werd een fles toen dubbel zo duur. De drank blijft vandaag erg populair en de vraag houdt dus aan, maar door de omschakeling van de boeren naar maïs is het aanbod in gevaar.

Niet alleen brengt maïs tegenwoordig meer op, Mexicaanse agavetelers wijzen er ook op dat agave door het langzame groeiproces een risicovolle teelt is: "Je plant de agave, waarna je het gewas dan gemiddeld zeven jaar moet verzorgen en goed in de gaten houden. Plots kan één barre winter al je agaveplanten vernielen", aldus de Mexicaanse boer Raudel Lopez Sandoval aan USA Today. "Het is zwaar om in één klap zo'n grote investering te verliezen. Bonen groeien een stuk sneller".(KS)