Laatste bewoner Zandeken moet bijna ophoepelen

"Zo moet Sarajevo er ongeveer hebben uitgezien", zegt Rik De Baerdemaecker, terwijl hij naar de ruïnes en het puin om zich heen kijkt. Het is een bevreemdend zicht: terwijl de kranen overal alles platgooien om de oprukkende Gentse haven meer ruimte te geven, blijven enkele huizen hardnekkig overeind. Voorlopig toch, want ook hun lot is al lang bezegeld. Gevochten zal er niet worden die laatste dag, want dat hebben ze nooit gedaan op het Zandeken.

"Ik heb die gelatenheid nooit goed begrepen", zegt De Baerdemaecker. "Maar ja, de politiek heeft het slim gespeeld. De mensen zijn al van in 1976 in slaap gewiegd: het stond zogezegd in het gewestplan, maar er stond nog wel meer onzin in dat plan. De bewoners wisten dat het er ooit van zou komen, maar ze leefden alsof het nooit zou gebeuren. En als het dan plots heel snel gaat, zijn ze knock-out".

"Ja, ik ben kwaad", zegt hij. "Op die rode kliek van Steve Stevaert, gouverneur Herman Balthazar en de Gentse burgemeester Frank Beke en Daniël Termont. En doe er Paul Van Grembergen ook maar bij. Zij hebben de moord op het Zandeken op hun geweten. Ik wacht nog altijd op de eerste studie die de noodzaak van die nieuwe dokken bewijst. Het was nodig voor het bedrijfsleven en de tewerkstelling, beweren ze. Maar ik zeg u: hier komen enkel bedrijven die verhuizen van elders. Dat levert geen extra banen op".

"En daarvoor moeten 130 gezinnen hun leven en huis achterlaten. Ze zijn behoorlijk vergoed, hoor je dan. Dat is een leugen. Niemand wordt rijker van een onteigening, want je kan nergens kopen wat je hier achterlaat. Toen ik hier kwam wonen, had ik nooit verwacht dat het Zandeken zo'n hechte gemeenschap vormde".

"Ik herinner me een paar jaar geleden, toen hier op een protserige receptie The Port of Ghent werd voorgesteld. Je had die politiekers toen moeten zien. Hoe ze stonden te kwijlen bij de mannen van het grote geld. Ook de sossen. En de mensen van het Zandeken stonden ergens achteraan, daar keek niemand naar om. Ik zie minister-president Kris Peeters nog zo voor me: we hebben 9 miljard euro vrijgemaakt voor de baggerwerken, zei hij blinkend van trots, maar voor de onteigeningen was er maar 45 miljoen".

"Een onteigeningsvergoeding moet je in staat stellen om iets identieks aan te kopen, maar dat is de theorie. Hier stonden prachtige gerenoveerde boerderijtjes. Waar vind je die nog? Dertien boeren waren hier vroeger, maar hoeveel van hen zijn vandaag nog boer? Van generatie op generatie hebben ze op dezelfde grond hun brood verdiend, maar weet je waar ze nu zitten? In Arcelor en de papierfabriek van Langerbrugge. Hun grond, hun levenswerk, hun roots, hun verleden, dat is genadeloos weggeveegd".

"Iedereen heeft intussen een nieuw onderdak gevonden, maar dat wordt nooit meer hetzelfde. We hebben het gezien in Doel, in de Lourdeshoek, in Callemansputte, in de Geuzenhoek en nu op het Zandeken. En de volgende moord zal allicht in Zomergem gebeuren. Aan het Schipdonkkanaal: daar willen ze de laatste restanten van een schitterend landschap verknoeien, ook al om de schepen meer ruimte te geven".(KS)