Komt er een einde aan “het beste semester ooit” voor de braadkippenhouderij?

“De markt is goed op het moment, maar je moet de rentabiliteit van braadkippenhouders wel op lange termijn bekijken”, stelt Danny Coulier, ex-voorzitter van brancheorganisatie Landsbond Pluimvee en zelf braadkippenhouder. Hij herinnert zich 2020, een jaar dat de braadkippenhouders zwarte sneeuw zagen. “Dat was het slechtste jaar in de voorbije 15 jaar.”

Dit wordt bevestigd door een financiële analyse van KBC. De bank publiceert elk kwartaal de conjunctuurbarometer voor de intensieve veehouderij waarbij men de beschikbare cashflow per sector in kaart brengt. Cashflow, het verschil tussen de reële inkomsten en uitgaven (wat er dus overblijft), is volgens de bank de meest adequate parameter om de rendabiliteit van een bedrijf of sector uit te drukken. “Vanaf het begin van de coronacrisis in het voorjaar 2020 tot eind 2021, zien we uitsluitend negatieve beschikbare cashflows in de braadkippenhouderij. Dat is mede te verklaren door de sterk gestegen Poolse productie in die periode”, stelt de bank in haar conjunctuurbarometer over het tweede kwartaal.

Voederprijzen dalen, vraag blijft goed

Pas in het voorjaar van 2022 normaliseerden de braadkippenprijzen, maar drukten de gestegen voeder- en energieprijzen op de rendabiliteit. “Enkel in het eerste kwartaal van 2022 was de conjunctuur goed te noemen”, maken we op uit de conjunctuurbarometer. Onder druk van de vogelgriep, bleef het aanbod aan braadkippen krap en noteerden de braadkippenprijzen hoog. “Maar de sterk gestegen voeder- en energieprijzen, als gevolg van de oorlog in Oekraïne, deden de cashflow midden 2022 opnieuw in het rood kantelen. Nadien, in het derde en vierde kwartaal, waren de hoge braadkippenprijzen maar net voldoende om de gestegen kosten te compenseren”, klinkt het bij de bank.

Vanaf het begin van 2023 zorgden de dalende voeder- en energieprijzen, gecombineerd met de hoge braadkippenprijzen, voor een positieve rendabiliteit tot een niveau dat lang niet meer gehaald werd. De hoge braadkippenprijzen het voorbije semester zijn volgens experts toe te schrijven aan de vogelgriep die wereldwijd drukt op het aanbod, en dat terwijl de vraag naar kippenvlees goed blijft.

KBC noteerde een beschikbare cashflow van bijna 60 cent per braadkip in week 23, het hoogste cijfer sinds 2015, het begin van de tellingen. De cashflow was exact een jaar geleden nog 7 euro. “Het laatste half jaar is bij het beste ooit bij mij”, beaamt Gunter Klaasen, braadkippenhouder uit Ravels. “Gelukkig maar, het helpt moed te houden om door te gaan.” Met dat laatste refereert de boer in het Turnhouts Vennengebied aan de strenge stikstofregels die de landbouwsector in het gebied in de tang houden.

Twijfels over de toekomst

Ondanks de historisch goede eerste jaarhelft, is de braadkippenhouderij niet gerust op de nabije toekomst. De prijs is de voorbije weken alweer aan het dalen. “Van 1,28 euro per kilo staat hij nu weer op 1,19 euro per kilo”, stelt Klaasen. Tegenover een verdere daling van de vleesprijs ziet hij ook de voederprijzen, die 70 tot 75 procent van de kosten uitmaken, op termijn weer stijgen, onder meer onder impuls van het afblazen van de graandeal tussen Oekraïne en Rusland.

Een herhaling van de hoge voederprijzen van zo’n jaar geleden ziet Danny Coulier op zijn beurt niet gebeuren. “Graanprijzen hebben maar een beperkte invloed op de voederprijzen. Vorig jaar waren er ook veel logistieke problemen waardoor de mineralen en vitaminen, die bijvoorbeeld uit China komen, zeer hoog geprijsd waren.”

Toch houdt Coulier, die zelf 110.000 braadkippen op stal heeft, zijn hart vast voor het najaar. “Er is veel druk op de markt door de vlees dat vanuit Oekraïne heffingsvrij op de Europese markt wordt gebracht. Als daarbij ook de productie in andere Oost-Europese landen, waar men nog kampt met de naweeën van de vogelgriep, aantrekt dan kan er sprake zijn van een overaanbod met dalende prijzen als gevolg.” Het heffingsvrije invoergunsttarief met Oekraïne is in juni van dit jaar weer voor een jaar verlengd.

Aan andere kant kan een opleving van vogelgriep het aanbod volgens Coulier ook weer drukken dit najaar. Hij wijst daarbij specifiek ook op de positie van Brazilië, een belangrijke exporteur van (bevroren) pluimveevlees. “Volgelgriep was lange tijd een Europees probleem, maar tegenwoordig zie je dat het ook in Brazilië speelt. Als er daar een uitbraak is, heeft dat invloed op de prijzen hier."

Stal leeg houden

Klaasen constateert dat de prijzen van voor de oorlog in Oekraïne, toen de prijzen rond de 90 cent schommelden, nefast zouden zijn voor de sector. “Daarvoor zijn de kosten te veel gestegen. De prijs van stookolie is bijvoorbeeld van 40 cent naar zo’n 90 cent nu geklommen, terwijl die op het hoogste punt boven de euro lag.” Klaasen is momenteel zo’n 20.000 euro aan stookkosten per ronde kwijt, een bedrag dat in de winterperiode verdubbelt. Een ronde, van kuiken tot slachtrijpe braadkip, duurt zo’n twee maanden.

Met deze relatief korte cyclus is de braadkippenhouderij in het voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld de varkenshouderij waar een cyclus al gauw een jaar duurt. “Als de prijzen te laag zijn, zetten wij geen braadkippen op”, aldus Klaasen, die erop wijst dat goede braadkippenprijzen ook een gemeenschappelijk belang dienen. “Als de slachterijen te weinig vlees hebben, kunnen zij hun klanten (de retail) ook niet bedienen.”