Kogel is door de kerk: Europees Parlement verlaagt beschermingsstatus wolf
nieuwsHet Europees Parlement heeft er donderdag in Straatsburg mee ingestemd om de beschermingsstatus van de wolf te verlagen van “strikt beschermd” naar “beschermd”. Lidstaten zullen binnenkort meer ruimte krijgen om hun wolvenpopulaties te beheren, binnen de grenzen van de aangepaste status. Volgens het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) zou de impact op de enige Vlaamse wolvenroedel minimaal zijn.
De beschermingsstatus van de wolf is vastgelegd in het Internationaal Verdrag van Bern. Eind vorig jaar besloot het comité van Bern al om die status te verlagen. Voor een aanpassing in de Europese wetgeving is echter een wijziging van de Habitatrichtlijn nodig, waarin de bescherming van de wolf is opgenomen. Het Europese halfrond gaf donderdag zijn zegen om de wetswijziging door te voeren (371 stemmen voor, 162 tegen, 37 onthoudingen). Eerder gaf ook de Raad van de EU groen licht. Na een formele bekrachtiging wordt de verlaging van de beschermingsstatus binnenkort officieel.
“Een goede zaak”, vindt Europees parlementslid Hilde Vautmans (Open Vld, Renew Europe). “Het debat loopt al erg lang en het werd tijd dat we de knoop doorhakten.”
Volgens de Europese Commissie leven er meer dan 20.000 wolven in Europa, en zowel hun aantal als verspreidingsgebied blijven groeien. “Dit succesverhaal op het vlak van natuurbescherming leidt in sommige regio’s echter tot toenemende conflicten met menselijke activiteiten, vooral in de veehouderij”, klinkt het.
“Geen vrijbrief om te schieten”
Europees parlementslid Wouter Beke (cd&v, EVP) verwijst naar de situatie in Limburg. “Deze aanpassing is geen vrijbrief om alle wolven neer te schieten. Lokale overheden krijgen nu wel de flexibiliteit en tools om de wolvenpopulatie verantwoord te beheren.”
De wolf behoudt nog steeds zijn beschermde status, waardoor lidstaten verplicht blijven om een gunstige staat van instandhouding te garanderen. Binnen dit kader zal het in bepaalde gebieden gemakkelijker worden om de dieren te verjagen of te doden als ze een bedreiging vormen.
“Met de aanpassing geven we gehoor aan sommige lidstaten die ernstig in de knel zitten met wolvenroedels, en aan onze landbouwers”, aldus Vautmans. “Zij kunnen nu vaak pas actie ondernemen wanneer hun vee gedood wordt. Vorig jaar ging het om 56.000 stuks vee in Europa. Daarvoor kunnen ze een compensatie aanvragen, maar die procedure is administratief zwaar en kost de Europese lidstaten jaarlijks 17 miljoen euro.”

Impact in Vlaanderen
Eerder deze week benadrukte het INBO aan VRT NWS dat de wolf nog steeds in goede staat van instandhouding moet blijven. “Als er in Vlaanderen maar één roedel is, kan je moeilijk ingrijpen zonder zijn toestand te verslechteren”, aldus het instituut. “De aanpassing kan minister Brouns wel iets meer ruimte geven om in uitzonderlijke gevallen op te treden.”
Vlaams minister van Landbouw en Omgeving Jo Brouns (cd&v) liet alvast weten dat de statuswijziging voorlopig weinig verandert in Vlaanderen. “Ons beleid is in het verleden aangevuld met een protocol ‘probleemwolf’. Dat zorgt ervoor dat we vandaag al voldoende tools in handen hebben om het evenwicht te bewaken. We volgen de situatie op de voet, maar vooralsnog blijft ons beleid tegenover de wolf ongewijzigd: inzetten op preventie en bescherming”, aldus de minister.
Welkom Wolf: “Vlaamse overheid faalt al zeven jaar”
Ook natuurvereniging Welkom Wolf verwacht weinig impact van de gewijzigde Europese status. “De Vlaamse overheid slaagt er nu al niet in om onze wolven te beschermen, dus eigenlijk verandert er niets”, zegt Jan Loos van Welkom Wolf. Volgens hem is de bescherming van de wolf in Vlaanderen voorlopig wettelijk niet in gevaar, omdat het Vlaams Soortenbesluit pas kan worden aangepast als er sprake is van een duurzame staat van instandhouding – “en daar zijn we nog lang niet”, stelt Loos.
Hij waarschuwt dat door de statusverlaging in buurlanden zoals Frankrijk mogelijk nog vaker op wolven geschoten zal worden, wat de instroom van zwervende wolven naar Vlaanderen zou kunnen beperken. Wel noemt hij bestaande maatregelen zoals subsidies voor schrikdraad positief: “Die dragen bij aan het draagvlak voor de wolf. Maar maatregelen die de wolf écht beschermen, ontbreken nog altijd. De Vlaamse overheid moet zich schamen dat ze er na zeven jaar nog niet in slaagt om de wolf goed te beschermen.”
Welkom Wolf pleit al langer voor extra maatregelen, zoals een jachtverbod op prooidieren in rustgebieden, betere verkeersveiligheid op bekende wolvenroutes en het verbinden van leefgebieden.
België telt momenteel vier wolvenroedels, waarvan één in Vlaanderen. Het gaat om de roedel van wolvin Noëlla, die momenteel drachtig is.
Moratorium op jacht prooidieren wolf
Groen-fractieleider Mieke Schauvliege pleitte eerder deze week eveneens voor een tijdelijk verbod op de jacht op prooidieren van de wolf in gevoelige zones, naar het voorbeeld van Nederland. Volgens haar is dat cruciaal voor een duurzaam samenleven met het dier.
“Omdat er gejaagd wordt op reeën en everzwijnen, wordt de wolf gedwongen om vee aan te vallen”, zegt Schauvliege. “Dit veroorzaakt conflicten met landbouwers. Als we Noëlla's welpen echt een toekomst willen geven, dan moeten we nu investeren in een beleid dat hun overleving mogelijk maakt. Dat betekent: verkeersveiligheidsmaatregelen op bekende wolvenroutes, verbonden leefgebieden en rust in kernzones. Anders zijn deze welpjes vogel voor de kat," besluit ze.
Bron: VRT NWS / Belga / Eigen berichtgeving