Knutten met zekerheid overdragers Schmallenbergvirus

Belgische onderzoekers zijn er als eersten in geslaagd om aan te tonen hoe het beruchte Schmallenbergvirus van dier op dier overgebracht wordt. De schuldigen blijken - zoals vermoed werd - kleine steekvliegjes, zogenaamde knutten, die ook blauwtong overbrengen. De ontdekking is het gezamenlijke werk van het Instituut voor Tropische Geneeskunde en het federale Centrum voor Onderzoek in Diergeneeskunde en Agrochemie.

Het Schmallenbergvirus liet voor het eerst van zich horen in november vorig jaar, in het Duitse dorpje Schmallenberg. Het zorgt voor zware misvormingen bij de jongen van runderen, schapen en geiten. Kort nadien werd de nieuwe ziekte aangetroffen in Nederland. Intussen heeft ze België, Luxemburg, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en zopas ook Spanje veroverd.

In Duitsland zijn er tot nu toe al meer dan 800 veestapels getroffen. Volgens de website van het Voedselagentschap is het Schmallenbergvirus in België ondertussen op 213 bedrijven aangetoond. Het gaat om 151 schapenbedrijven, 60 rundveebedrijven en twee geitenbedrijven.

Niemand wist hoe het virus werd overgedragen. Maar van een gelijkaardig virus, Shamonda, was bekend dat het door knutten werd verspreid. Dat verscheen in de jaren '60 in Nigeria, verdween dan 30 jaar uit het visier, om in de jaren '90 in Japan op te duiken en opnieuw te verdwijnen. Ook het blauwtongvirus, dat eveneens herkauwers treft, wordt door knutten verspreid.

Knutten waren dus logische verdachten. Het gaat om minuscule insectjes die in vochtige gebieden leven en er een echte plaag kunnen vormen. In enkele knutten die in september en oktober, nog voor het virus voor het eerst van zich liet horen, gevangen waren in Betekom (Vlaams-Brabant), vonden ze inderdaad het Schmallenbergvirus. Het ging om knutten van de soorten Culicoides obsoletus, C. dewulfi en C. pulicaris, drie van de vijf soorten die ook blauwtong overdragen en die in gans België algemeen voorkomen.

In het Europees Parlement is donderdag nog gedebateerd over het Schmallenbergvirus. De europarlementsleden dringen aan op informatie-uitwisseling en urgentie bij het zoeken naar een vaccin. Sommige leden bepleiten een vergoeding voor de getroffen veehouders. Algemeen was de kritiek op de importbeperkingen die Rusland en andere handelspartners hebben ingevoerd voor levende dieren en vlees uit Europa.