"Kartelregels verhinderen samenwerking tussen boeren"

De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) die samen met de Vlaamse landbouworganisatie ABS een systeem van aanbodbeheersing wil doen ingang vinden bij de Europese aardappeltelers, vraagt soepelere kartelregels voor kleine zelfstandigen. “Ik heb de indruk dat de Nederlandse en EU-mededingingsregels in het belang werken van grote ondernemingen en de belangen van kleine ondernemers juist schaden”, zegt voorzitter Hanny Van Beek. Zij roept de politiek op zich te beraden over de verruiming van de samenwerkingsmogelijkheden voor kleine ondernemers zoals telers van aardappelen.

Aanbodbeheersing gaat uit van het principe dat aardappeltelers op basis van marktgegevens gaan kijken welke vraag er naar aardappelen is om er nadien hun aanbod op af te stemmen. Dit moet resulteren in een hogere prijs. De inspiratie voor dit systeem komt uit de Verenigde Staten. Daar heeft 70 procent van de aardappeltelers zich verenigd in de United Potato Growers of America. Deze organisatie past het systeem al bijna vijf jaar toe, met de nodige resultaten.

Om in Europa tot een dergelijke samenwerking te komen, kan de regelgeving een hinderpaal vormen. Volgens de NAV is de verruiming van samenwerkingsmogelijkheden nodig om als telers een gelijkwaardige positie te krijgen ten opzichte van de sterk geconcentreerde aardappelindustrie. “Het mag niet zo zijn dat anti-kartelregels vier grote ondernemingen juist de helpende hand bieden om tienduizenden telers in Noordwest-Europa hun wil op te leggen”, stelt Van Beek. “Waar de kartelregels het samenwerkingsstreven van kleine zelfstandigen belemmeren, moeten de regels worden aangepast”.

De NAV wil alvast met veel creativiteit optimaal gebruik maken van de ruimte die de mededingingsregels bieden. De organisatie vindt dat de Verenigde Staten als voorbeeld kunnen dienen bij het zoeken naar een betere positie voor aardappeltelers. De Capper-Volstead Act geeft telers in de VS het recht om intensief samen te werken. “Mede dankzij deze wet heeft United Potato Growers of America inhoud kunnen geven aan het systeem van aanbodbeheersing”, weet Van Beek.

Afgelopen week kwam Buzz Shalan, een Amerikaanse aardappelteler die is aangesloten bij de United Potato Growers of America, naar Europa om het systeem toe te lichten aan de Europese aardappeltelers. Zowel in België, Nederland, Noord-Frankrijk als Duitsland werd een eerste informatievergadering over het thema georganiseerd.(GL)