Grote bezorgdheid over pijpleiding tussen Antwerpse haven en Ruhrgebied

Deze leidingstraat, door De Tijd “een snelweg voor de petrochemische industrie” genoemd, zou vijf tot acht ondergrondse pijpleidingen bevatten en 45 gemeenten doorkruisen in drie Vlaamse provincies: Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg. Die buizen met een diameter van 1,2 meter moeten in een eerste fase zuurstof, aardgas en propyleen transporteren en in een latere fase ook CO2, waterstof en biobrandstoffen.

Honderdduizenden vrachtwagens van de weg halen

De pijpleidingen moeten de concurrentiepositie van de Antwerpse petrochemische cluster versterken. “Vandaag zijn er al zo’n pijpleidingen, ongeveer een kwart van het transport van de chemie loopt al via deze weg”, legt Gert Verreth van sectorfederatie Essenscia uit. Omdat die leidingen verzadigd geraken, wordt uitgekeken naar een nieuw netwerk. “Bovendien passen ze in de groene ambities van zowel Vlaanderen als de Europese Commissie om meer vrachtwagens van de weg te halen.” Volgens Essenscia zou het gaan om honderdduizenden vrachtwagens.

In het uitvoeringsplan van de Vlaamse regering is sprake van drie trajecten: een noordelijk, een zuidelijk en een gecombineerd tracé. Bij elk van de trajecten moeten 37 tot 165 huizen onteigend worden. De grootste impact zou er voor landbouw- en natuurgebieden zijn. In de natuurgebieden mogen er op de strook van 45 meter geen diepwortelende gewassen zoals struiken of bomen meer komen omdat de leidingen dicht bij de oppervlakte liggen. Dat zou volgens De Standaard een kaalslag betekenen van wel 344 tot 420 hectare.

Impact op landbouw

De impact op landbouwgebied wordt in de startnota van de Vlaamse regering als gering beschouwd, maar toch heerst er scepsis in de sector. De acht leidingen zullen immers nooit in één keer aangelegd worden dus bestaat de kans dat landbouwgronden om de zoveel jaar opnieuw zullen worden opengelegd om de volgende leiding aan te leggen. Er zullen ook beperkingen gelden voor hoe diep akkers mogen omgeploegd worden en gebouwen of serres zouden niet meer toegelaten zijn op de strook. Ook voor boomkwekerijen en boomgaarden kunnen er problemen opduiken.

Boerenbond riep zijn leden alvast op om – voor 30 april – te reageren op de startnota van de Vlaamse regering. Daarnaast wil de landbouworganisatie ook dat de effecten voor land- en tuinbouw duidelijk in kaart wordt gebracht, zowel wat betreft teeltbeperkingen als voor gebouwen. Daarnaast vraagt Boerenbond de garantie dat er geen boscompensaties komen in landbouwgebied aangezien er heel wat bomen gerooid moeten worden voor de leidingstraat.

Ook verschillende lokale besturen zien de komst van de pijpleidingen niet zitten. Zij dienden een bezwaar in bij de Vlaamse regering. “Deze leidingstraat is een regelrechte aanslag op de waardevolle bossen, natuur, akkers en weilanden die worden doorkruist. Van landschapsherstel is bovendien geen sprake omdat bomen niet opnieuw aangeplant mogen worden”, zegt onder meer het gemeentebestuur van Westerlo.